czwartek, 3 marca 2016

Henryk Sucharski

Ur.12 listopada 1898 w Gręboszowie,zm.30 sierpnia 1946 w Neapolu we Włoszech major piechoty Wojska Polskiego,komendant Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte w kampanii wrześniowej.
Życiorys
Dzieciństwo i młodość
Urodził się 12 listopada 1898 w Gręboszowie w pow.dąbrowskim jako czwarte dziecko Stanisława wiejskiego szewca i Agnieszki z domu Bojko.W latach 1909-1917 był uczniem II Cesarsko-Królewskiego Gimnazjum w Tarnowie.Służbę wojskową rozpoczął w Armii Austro-Węgier 13 lutego 1917 roku w batalionie zapasowym 32 Pułku Strzelców w Bochni.17 listopada 1917 zdał tzw.maturę wojenną.W 1918 r.ukończył Rezerwową Szkołę Oficerską w Opatowie i jako kadet-aspirant,został wcielony do 9 kompanii 32 Pułku Strzelców we Włoszech.
Dwudziestolecie międzywojenne
Po powrocie do niepodległej Polski 7 lutego 1919 roku został powołany do służby w Wojsku Polskim w 16 Pułku Piechoty w Tarnowie.W marcu został przeniesiony na front czeski do Cieszyna.W czerwcu został awansowany do stopnia kaprala.Podczas wojny polsko-bolszewickiej,pod koniec października 1919 r.został przeniesiony na front litewsko-białoruski,gdzie we wrześniu został podchorążym,a w styczniu 1920 r.otrzymał awans na podporucznika i został mianowany dowódcą kompanii w batalionie szturmowym 6 Dywizji Piechoty.Za osobistą odwagę w obliczu wroga i wykazanie inicjatywy w dowodzeniu w bitwie pod Połonicą-Bogdanówką,30 sierpnia 1920 został przedstawiony do odznaczenia Krzyżem Srebrnym Orderu Wojskowego Virtuti Militari,który wręczono mu w 1922 r.Ponadto za męstwo na polu chwały otrzymał Krzyż Walecznych.Pod koniec 1921 r.został przyjęty do zawodowej służby wojskowej.W 1922 r.awansował na stopień porucznika piechoty ze starszeństwem z 1 czerwca 1919.W latach 20 był oficerem zawodowym 20 Pułku Piechoty w garnizonie Kraków.W 1928 r.został awansowany do stopnia kapitana piechoty ze starszeństwem z 1 stycznia 1928.W 1932 r.był oficerem 35 Pułku Piechoty w garnizonie Brześć.W 1938 r.awansował na majora.3 grudnia 1938,z rozkazu szefa Biura Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych,został przeniesiony na stanowisko komendanta Wojskowej Składnicy Tranzytowej na Westerplatte,którą jednak dowodził do 2 września 1939 roku.W wyniku załamania nerwowego Sucharskiego do momentu kapitulacji 7 września 1939 dowodzenie przejął kapitan Franciszek Dąbrowski.Tego dnia,o godzinie 10:15 major Henryk Sucharski zarządził wywieszenie białej flagi i osobiście udał się do Niemców,aby omówić warunki kapitulacji.W uznaniu bohaterstwa i niezłomnego ducha załogi Westerplatte,dowództwo niemieckie pozwoliło majorowi Henrykowi Sucharskiemu odejść do niewoli z szablą przy boku.W wyniku pomyłki Niemców wręczono mu jednak nie jego własną szablę,a szablę kapitana Franciszka Dąbrowskiego.Broń odebrano mu jednak zaraz po dotarciu do pierwszego obozu.Wraz z innymi oficerami został odwieziony do Hotelu Centralnego w Gdańsku.Następnie był przetrzymywany kolejno w obozach Stablack,Riesenburg(Prabuty),w Oflagu IV A Hohenstein,Oflagu II B Arnswalde(Choszczno),Oflagu II D Gross-Born(Borne Sulinowo Kłomino).W marcu 1945 r.podczas ewakuacji obozów jenieckich uległ wypadkowi i trafił do szpitala niedaleko Schwerina.Po uwolnieniu,w lipcu 1945 r.przedostał się do dowództwa 2 Korpusu Polskiego we Włoszech.W styczniu 1946 r.został przyjęty do służby wojskowej z przydziałem na dowódcę 6 Batalionu Strzelców Karpackich.Od 19 sierpnia przebywał w brytyjskim szpitalu wojskowym w Neapolu,gdzie zmarł 30 sierpnia 1946 na zapalenie otrzewnej.Został pochowany 1 września na Polskim Cmentarzu Wojskowym w Casamassima w prowincji Bari we Włoszech.21 sierpnia 1971 szczątki majora Henryka Sucharskiego zostały ekshumowane i przewiezione do Polski.1 września 1971 urnę z prochami udekorowano Krzyżem Komandorskim Orderu Wojennego Virtuti Militari i złożono na Westerplatte.
Ordery i odznaczenia

  • Krzyż Komandorski Orderu Wojennego Virtuti Militari pośmiertnie,1 września 1971
  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari
  • Krzyż Walecznych dwukrotnie(po raz pierwszy w 1921 r.)
  • Złoty Krzyż Zasługi
  • Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918-1921
  • Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości

Kontrowersje
Henryk Sucharski przez wiele lat po wojnie był uznawany za niekwestionowanego dowódcę składnicy podczas siedmiodniowej obrony Westerplatte.Pozycja ta została ugruntowana przez Melchiora Wańkowicza w tomiku pt."Westerplatte",który powstał na podstawie rozmów autora z majorem Sucharskim podczas ich spotkania we Włoszech.Z czasem zaczęły się pojawiać informacje o tym,że faktycznym dowódcą Westerplatte od 2 do 5 września był zastępca mjra Henryka Sucharskiego,kpt.Franciszek Dąbrowski.Według tych informacji 2 września,po ciężkim bombardowaniu(w którym zginął m.in.ordynans majora,Józef Kita),Sucharski przeszedł załamanie nerwowe,w wyniku którego został przez oficerów odsunięty od dowodzenia.Część źródeł mówi wręcz o przywiązywaniu[Sucharskiego]pasami do łóżka.Podkreśla się,że to dzięki komunistom Sucharski,w miejsce Dąbrowskiego,został wykreowany na niezłomnego bohatera z uwagi na pochodzenie plebejskie.Sucharski był synem ubogiego szewca,a Dąbrowski miał korzenie szlacheckie(był synem węgierskiej baronówny i polskiego szlachcica).Według przeciwników tej teorii biografia Sucharskiego nie pasuje do socjalistycznego stereotypu,gdyż brał czynny udział w wojnie polsko-bolszewickiej,pochodził z bardzo katolickiej rodziny,a krewny jego matki Jakub Bojko był posłem z ramienia pro piłsudczykowskiego BBWR,z drugiej strony Franciszek Dąbrowski dosłużył się stopnia komandora porucznika w Ludowym Wojsku Polskim i był członkiem PZPR.Według innych źródeł Sucharski już od 2 września chciał poddać jednostkę,jednak w wyniku zdecydowanego sprzeciwu kapitana Dąbrowskiego i pozostałej części kadry oficerskiej,uczynił to dopiero 7 września.Kapitulacja nastąpiła w momencie,w którym straty podległych mu żołnierzy były stosunkowo małe,a zapasy amunicji wystarczyły na 2-3 tyg walk,nie było jednak już lekarstw i środków opatrunkowych,zapewniających skuteczną pomoc dla rannych.Wykonanie rozkazu kapitulacji przez podwładnych ma być dowodem,że mjr Henryk Sucharski miał pełen posłuch wśród podległych mu oficerów i żołnierzy.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz