wtorek, 30 stycznia 2018

Wacław Kostek-Biernacki

Ur.28 września 1884 w Lublinie,zm.25 maja 1957 w Warszawie polski pisarz i poeta,działacz sanacyjny,wojewoda nowogrodzki i poleski,minister,pułkownik piechoty Wojska Polskiego.
Życiorys
Wacław Kostek-Biernacki urodził się 28 września 1884 w Lublinie,w rodzinie Tomasza i Marii z Niwińskich.Gimnazjum ukończył we Lwowie,następnie wstąpił na Uniwersytet Lwowski.Od 1904 r.działacz Polskiej Partii Socjalistycznej.Był członkiem Związku Walki Czynnej.W marcu 1909 r.zaciągnął się do Legii Cudzoziemskiej.Skierowany do Algieru,służył w 1 pułku w miejscowości Sidi-Bel-Abbes w pobliżu Oranu.W październiku 1909 r.uciekł z Legii i wrócił do Galicji.Żołnierz Polskiej Organizacji Wojskowej i I Brygady Legionów Polskich.W okresie od sierpnia do grudnia 1914 r.pełnił funkcję szefa Żandarmerii I Brygady Legionów Polskich.Od 1918 r.oficer Wojska Polskiego.Po odzyskaniu niepodległości w latach 1919-1920 w stopniu kapitana,później majora był dowódcą Batalionu Zapasowego 22 Pułku Piechoty w Siedlcach.22 lipca 1922 roku został zatwierdzony na stanowisku pełniącego obowiązki zastępcy dowódcy 62 Pułku Piechoty w Bydgoszczy z równoczesnym przeniesieniem z 43 Pułk Piechoty.W 1923 roku był zastępcą dowódcy 4 Pułku Strzelców Podhalańskich w Cieszynie.W 1924 roku pełnił służbę w 20 Pułku Piechoty w Krakowie,pozostając oficerem nadetatowym 4 Pułku Strzelców Podhalańskich.21 sierpnia 1926 roku został przeniesiony z 78 Pułku Piechoty w Baranowiczach do 38 Pułku Piechoty Strzelców Lwowskich w Przemyślu na stanowisko dowódcy pułku.24 grudnia 1929 awansował na pułkownika.W sierpniu 1930 r.mianowany komendantem twierdzy brzeskiej.W 1931 r.został zwolniony ze stanowiska dowódcy pułku.Z dniem 30 czerwca 1931 został przeniesiony w stan nieczynny na okres dwunastu miesięcy,bez prawa do poborów.Od 1 lipca 1932 do 3 września 1932 był wojewodą nowogródzkim.Z dniem 30 czerwca 1932 został mu przedłużony okres pozostawania w stanie nieczynnym o kolejnych dwanaście miesięcy.W latach 1932-1939 był wojewodą poleskim.Odpowiadał za organizację i nadzór nad miejscem odosobnienia w Berezie Kartuskiej.Z dniem 30 września 1934 został przeniesiony w stan spoczynku.2 września 1939 Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go ministrem w rządzie Felicjana Sławoja Składkowskiego i powierzył mu pełnienie urzędu Głównego Komisarza Cywilnego.18 września 1939,wraz z Kwaterą Główną Naczelnego Wodza,przekroczył granicę z Rumunią,gdzie był internowany do 1944 r.30 września 1939 Prezydent RP Władysław Raczkiewicz podpisał dymisję z zajmowanej przez niego funkcji.W 1945 r.został przez Rumunów wydany władzom polskim.Na ich polecenie został osadzony w więzieniu na Mokotowie.W więzieniu był traktowany gorzej niż więźniowie Berezy,a po 8 latach pobytu w więzieniu na Mokotowie wytoczono mu proces.14 kwietnia 1953 został skazany na karę śmierci w oparciu o dekret„O odpowiedzialności za klęskę wrześniową i faszyzację życia państwowego”z 22 stycznia 1946.Uznano go winnym tłumienia ruchu rewolucyjnego,faszyzowania kraju,szkalowania i zohydzania Związku Radzieckiego gdyż pełniąc funkcje wojewody wypełniał politykę sanacyjnego rządu:dławił ruchy mas pracujących miast i wsi oraz wynaradawiał ludność ukraińską i białoruską.Sąd Najwyższy po apelacji zamienił wyrok śmierci na 10 lat więzienia,jednak 9 listopada 1955 z powodu złego stanu zdrowia Wacław Kostek-Biernacki został zwolniony z więzienia.Zmarł 25 maja 1957 w Warszawie,pochowany w Grójcu.

Awanse
  • chorąży 29 września 1914
  • porucznik 5 marca 1915(z pominięciem stopnia podporucznika)
  • podpułkownik 3 maja 1926 ze starszeństwem z 15 sierpnia 1924 i 10,5 lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty
  • pułkownik 24 grudnia 1929 ze starszeństwem z 1 stycznia 1930 i 6 lokatą w korpusie oficerów zawodowych piechoty
Ordery i odznaczenia
  • Krzyż Niepodległości z Mieczami
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
  • Krzyż Walecznych dwukrotnie
  • Złoty Krzyż Zasługi
  • Znak oficerski„Parasol”

Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego

Główny budynek Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.Znajduje się przy ul.Gołębiej 24,przy Plantach.Powstał mniej więcej na miejscu Bursy Jeruzalem,która spłonęła w połowie XIX w.Jest to neogotycki gmach zbudowany w latach 1883-1887 według projektu Feliksa Księżarskiego.W latach międzywojennych pokrycie dachu wykonane z łupka dachowego zostało zamienione na blachę miedzianą.W roku 2013 rozpoczęto prace obejmujące m.in.przywrócenie oryginalnego pokrycia dachu łupkiem dachowym.W auli Collegium Novum wiszą portrety wielu wybitnych profesorów,m.in.(Józefa Dietla,Józefa Szujskiego)oraz obraz Jana Matejki"Astronom Kopernik,czyli rozmowa z Bogiem"przedstawiający Mikołaja Kopernika podczas badań nieba.W auli tej odbywały się uroczystości inauguracyjne każdego roku akademickiego na Uniwersytecie Jagiellońskim do 2004 roku(od 2005 roku w Auditorium Maximum),tu mają miejsce również promocje doktorskie.Collegium Novum to siedziba rektora Uniwersytetu Jagiellońskiego.Obok Rektoratu UJ znajdują się również dziekanaty wydziałów,kwestura,administracja,gabinety profesorskie i sale wykładowe.Na drugim piętrze mieści się sala pod numerem 56,którą nazwano imieniem Józefa Szujskiego.Na ścianie wmurowano pamiątkową tablicę upamiętniającą wydarzenia Sonderaktion Krakau,jej treść brzmi następująco:Za niepodległość ducha,za służbę nauce i narodowi,zdradą i gwałtem zabrał z tej sali i uwięził okupant niemiecki profesorów,docentów i asystentów Uniwersytetu Jagiellońskiego w dniu 6 listopada 1939 r.Obecnie sala ta służy historykom i odbywają się w niej zajęcia m.in.z języka łacińskiego.

poniedziałek, 22 stycznia 2018

Hipolit Oleszyński

R.Hipolit Oleszyński(ur.12 sierpnia 1857 w Warszawie;zm.29 kwietnia 1930 w Harvey w stanie Illinois,Stany Zjednoczone)pierwszy polski Badacz Pisma Świętego.Był długoletnim współpracownikiem Charlesa Taze Russella.Tłumacz"Boskiego planu wieków"(I tomu"Wykładów Pisma Świętego")na język polski,a także pierwszy tłumacz polskiego wydania„Strażnicy”,w latach 1915 do 1918 r.Od 1919 roku wpływowy współpracownik Pastoralnego Instytutu Biblijnego i zwolennik Wolnych Badaczy Pisma Świętego.Jego działalność wywarła ogromny wpływ na wszystkie grupy Badaczy Pisma Świętego w Polsce.
Życiorys
Dzieciństwo
Urodził się w rodzinie katolickiej,jego rodzice należeli do klasy średniej.Od dzieciństwa był uczony posłuszeństwa wobec religii swoich rodziców.Wcześnie jednak został sierotą,co przyczyniło się do tego,że otrzymał tylko podstawowe wykształcenie.Od księdza w swojej parafii otrzymał pozwolenie na wykonywanie różnych usług podczas nabożeństw kościelnych,co wywołało u niego pragnienie poświęcenia się pracy religijnej.Mając 15 lat postanowił kształcić się na księdza.Zgłoszona przez niego aplikacja o przyjęcie na studia kapłańskie została jednak odrzucona,ponieważ nie spełniał żadnego z wymaganych kryteriów.Przyjął to jako swoją pierwszą porażkę życiową.
Poszukiwanie drogi życiowej
Kierując się przekonaniem,że gdzieś i w jakiś sposób zostanie dopuszczony do służby Bogu w Kościele katolickim,opuścił swoje rodzinne strony.Podróżował przez Niemcy,Austrię i Włochy,pracując w tym czasie dorywczo na swoje utrzymanie.W ten sposób dotarł do Rzymu.W tym mieście ponownie zgłosił swoją aplikację do seminarium duchownego,będąc przekonany,że tym razem nie dozna zawodu.Jednak ku swojemu zdziwieniu,również i tutaj nie został przyjęty.Wydarzenie to stało się dla niego wielkim rozczarowaniem.Ostateczne zamknięcie drogi do studiów kapłańskich doprowadziło go do utraty wiary,choć nie przestał wierzyć w istnienie siły najwyższej.Wątpiąc w istnienie religii prawdziwej wyjechał z Rzymu do Francji,gdzie w wieku 23 lat zaczął sympatyzować z ideami socjalistycznymi.Po kilku latach podróżowania po Francji powrócił do Polski.Mieszkając w domu swojego brata,miał kontakt ze spirytyzmem.Spotykała się tam mała grupa,która eksperymentowała z działaniem tabliczki Ouija.Oleszyński miał umysł otwarty na wszystko,szybko jednak zrezygnował z przeprowadzania takich eksperymentów.Został powołany do odbycia obowiązkowej służby w armii carskiej na okres trzech lat.W jej trakcie spotkał baptystów,od których otrzymał Nowy Testament.Pierwszy raz w życiu posiadał tę Księgę.Przyjaźniąc się z baptystami,rozpoczął dyskusje religijne z nimi oraz zainteresował się treścią Biblii.Później wspominał tę służbę jako okres,gdy dyscyplina wojskowa pomogła mu w rozwijaniu charakteru.W trakcie służby wojskowej nabawił się jednak tyfusu i zapalenia płuc.Po przewlekłej chorobie powrócił do zdrowia,lecz dolegliwości spowodowane tamtymi chorobami odczuwał do końca życia.Wiedziała o nich tylko jego rodzina i najbliżsi przyjaciele.
Wyjazd do Stanów Zjednoczonych
Po zakończeniu służby wojskowej,podobnie jak poznany przez niego w armii przyjaciel,baptysta,postanowił wyjechać do Ameryki.W 1891 roku,w wieku 34 lat,przez Hamburg wyruszył do Nowego Jorku.Stamtąd wkrótce udał się do Chicago.W tym okresie posługiwał się kilkoma językami,ale języka angielskiego nie znał.Po trzech miesiącach pobytu w Stanach Zjednoczonych w Chicago Oleszyński spotkał C.Antoszewskiego,Polaka,który sprzedawał Biblie i książki religijne Badaczy Pisma Świętego imigrantom.C.Antoszewski zapoznał Oleszyńskiego z pierwszym tomem Wykładów Pisma Świętego w języku angielskim,tłumacząc mu treść książki na język polski.W sierpniu 1893 roku Hipolit Oleszyński na odbywającej się w języku angielskim pierwszej Konwencji Generalnej Międzynarodowego Stowarzyszenia Badaczy Pisma Świętego w Chicago przyjął chrzest.
Badacze Pisma Świętego
W 1893 roku Oleszyński zapoznał z wierzeniami Badaczy Pisma Świętego rodzeństwo,brata i siostrę Wierzyłło(lub Wierzydło).W 1900 roku panna Wierzyłło została jego małżonką.Para miała pięcioro dzieci.W 1895 roku postanowił odwiedzić swoją rodzinę w Warszawie z zamiarem podzielenia się wierzeniami Badaczy Pisma Świętego.W kraju jednak został źle przyjęty i zawiedziony wrócił do Stanów Zjednoczonych.Przez najbliższych i znajomych został uznany za fanatyka lub człowieka,który zagubił gdzieś swój rozsądek.W drodze powrotnej do Chicago jechał przez Egipt,by zwiedzić Wielką Piramidę,uważaną przez Badaczy Pisma Świętego za„Biblię w Kamieniu”.Po powrocie do Ameryki w Pittsburghu odwiedził Charlesa T.Russella.Ten,pomimo jego słabej znajomości języka angielskiego,lecz widząc jego gorliwość i entuzjazm,powierzył Oleszyńskiemu działalność wśród amerykańskiej Polonii.W 1896 roku Oleszyński założył pierwszy polski zbór w Chicago,który liczył wtedy zaledwie 5 członków.W następnym roku zbór liczył już 22 osoby,była to jednak liczba ruchoma.Oleszyński usługiwał temu zborowi mieszkając na przedmieściach Chicago,a na zebrania musiał pokonywać rowerem 22 mile.W okresie tym zapoznał z wierzeniami Badaczy Pisma Świętego Wincentego Kina,który również przyjechał z Warszawy.Gdy Oleszyński częściowo poznał język angielski,około 1900 roku przetłumaczył na język polski kilka broszur Badaczy Pisma Świętego,które następnie na własny koszt drukował i rozpowszechniał.W tym dziele wspomagała go żona,która prowadziła mały zakład wyrobu sztucznych kwiatów.Był on źródłem wieloletniego dochodu rodziny w okresie,gdy Oleszyński poświęcał cały swój czas podróżowaniu i działalności kaznodziejskiej.Dzięki jego działalności nauki Badaczy Pisma Świętego w języku polskim docierały do kolejnych większych miast Ameryki.W roku 1907 Oleszyński skończył tłumaczenie skróconej wersji pierwszego tomu Wykładów Pisma Świętego.Ten tom dotarł również do Polski,gdzie w tym czasie zaczęły już powstawać małe grupy Badaczy,między innymi na skutek działalności Wincentego Kina,który ze Stanów Zjednoczonych powrócił do Polski.
Wyjazdy do Polski
W 1911 roku na skutek prośby skierowanej przez W.Kina do C.T.Russella o wysłanie Oleszyńskiego na ziemie polskie w celu odwiedzenia zborów,odwiedził on zbory w Warszawie,Łodzi,Pabianicach,Krakowie i innych miejscowościach.W roku 1912 został wysłany do Polski po raz trzeci,przebywając w kraju około 8 miesięcy.Podróżował od miasta do miasta,przemawiając do stale rosnącej liczby uczestników prywatnych zebrań,a także występując z publicznymi przemówieniami,gdziekolwiek to było możliwe.Publicznych zgromadzeń nie było wiele,gdyż władze obawiając się przygotowań do zbrojnego powstania wymagały pozwoleń na zebrania,wydawanych w każdym mieście osobno.W trakcie pobytu w Warszawie wydał w języku rosyjskim,w nakładzie 10 tysięcy egzemplarzy,broszurę pt.„Gdzie są umarli?Co Biblia mówi o piekle?”W roku 1913 Oleszyński przyjechał do Polski po raz czwarty.Ze względu na wybuch I wojny światowej i związanymi z tym utrudnieniami w podróżowaniu podróż ta trwała aż 18 miesięcy.W czasie długich nieobecności Oleszyńskiego jego żona przykładnie utrzymywała dom i opiekowała się pięciorgiem dzieci.W 1915 roku C.T.Russell zaprosił Hipolita Oleszyńskiego do Brooklynu na stałe,powierzając mu wydawanie polskiej„Strażnicy”,czym ten zajmował się do roku 1918.W 1916 roku był jednym z organizatorów polskiej konwencji Badaczy Pisma Świętego,która odbyła się 29 maja w Toledo.W konwencji tej uczestniczył C.T.Russell.
Wolni Badacze Pisma Świętego
Ponieważ Oleszyński był tłumaczem polskiej edycji„Strażnicy”,zlecono mu tłumaczenie 7 tomu Wykładów Pisma Świętego nazwanego„Dokonana tajemnica”.Jednak po przetłumaczeniu czterech rozdziałów,które kolejno ukazywały się w„Strażnicy”,odmówił dalszego tłumaczenia 7 tomu Wykładów Pisma Świętego.Pod koniec 1918 roku odłączył się też od Towarzystwa Strażnica,zostając współpracownikiem Pastoralnego Instytutu Biblijnego.W Chicago,mając znamienitą pozycję pomiędzy Polakami,swoją postawą wywołał rozłam w zborze.Powołał wtedy zbór,któremu przewodził,a w okresie późniejszym zaczął odwiedzać również inne tworzące się zbory opozycjonistów,którzy przyjęli nazwę Wolnych Badaczy Pisma Świętego.W grupie tej Oleszyński pozostawał jedną z najwybitniejszych postaci.W styczniu 1919 roku rozpoczął wydawanie opozycyjnego pisma„Strażnica”,jednak z powodu braku środków finansowych po dwóch latach nastąpiła przerwa w wydawaniu pisma.Ostatni raz odwiedził Polskę w 1922 roku wspólnie z Antonim Sokołowskim na zaproszenie grupy,której przewodził Wincenty Kin(zm.10 maja 1922).Wizyta ta,która potrwała do 1923 roku,przyczyniła się do podziałów w zborach Badaczy Pisma Świętego w Polsce.Po powrocie do Ameryki od marca 1924 roku wznowił wydawanie opozycyjnego czasopisma„Strażnica”,po ponad trzyletniej przerwie.Ponieważ pismo to posługiwało się nazwą należącą do Towarzystwa Strażnica,ze względów prawnych Oleszyński był zmuszony od maja 1925 roku do zmiany jego nazwy na„Straż”.W czasopiśmie tym umieszczał prawie wyłącznie tłumaczenia artykułów C.T.Russella z angielskiego wydania„Strażnicy”.Objeżdżał również zbory Wolnych Badaczy Pisma Świętego.Przetłumaczył też blisko 900-stronicową książkę"Pytania i odpowiedzi Russella"oraz 600-stronicowy Komentarz do Wykładów Pisma Świętego.W 1927 roku wysłał do Polski Augusta Stahna,który rozpoczął organizowanie w Polsce z grupek opozycjonistów zbory Wolnych Badaczy Pisma Świętego.Hipolit Oleszyński zmarł w 1930 roku.

Władysław Horodecki

Właśc.Leszek Dezydery Władysław Horodecki,ros.Владисла́в Владисла́вович Городе́цкий,ang.Vladislav Gorodetsky(ur.4 czerwca 1863 w Szołudkach koło Niemirowa na Podolu,zm.3 stycznia 1930 w Teheranie)polski architekt tworzący głównie w Kijowie,przedstawiciel modernizmu,przedsiębiorca i mecenas.Urodził się w polskiej rodzinie szlacheckiej herbu Kornic na Podolu,wylegitymowanej ze szlachectwa w latach 1824-1890 i wpisanej do części VI księgi szlacheckiej guberni podolskiej.Kształcił się w gimnazjum realnym św.Pawła w Odessie,a potem w Imperatorskiej Akademii Sztuki w Petersburgu.W 1890 roku osiedlił się w Kijowie,gdzie zajmował się także polowaniem.Po przejęciu władzy przez bolszewików w Kijowie Horodecki w 1920 r.wyjechał do Polski,by w 1928 roku znaleźć się w Teheranie zajmował się tam,na zlecenie amerykańskiej kompanii,budową infrastruktury kolejowej.Zmarł w styczniu 1930 roku w Teheranie.Pochowano go na lokalnym katolickim cmentarzu Dulab ang.Doulab.Nagrobek zdobi skromny napis w języku polskim„profesor architektury”.Od 1996 roku jest patronem dawnej ulicy Karola Marksa(Nikołajewskiej)w Kijowie.Jego stryjecznym wnukiem jest Zdzisław Otello Horodecki.

Adam Wodnicki

Ur.25 grudnia 1930 w Janowie Lubelskim polski artysta plastyk,tłumacz literatury francuskiej,pisarz.Profesor sztuk plastycznych,były prorektor Akademii Sztuk Pięknych im.Jana Matejki w Krakowie.
Życiorys
We wczesnej młodości żołnierz Szarych Szeregów(Pseudonim:Grani).Po wojnie,w latach 1950- 1956,wyższe studia artystyczne w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.Współzałożyciel i redaktor dwutygodnika literacko-artystycznego„Zebra”(1956-1961).Od 1967 r.pedagog krakowskiej ASP.Profesor nadzwyczajny od 1984 r.profesor zwyczajny od 1989 r.W latach 1975-1987 dziekan Wydziału Form Przemysłowych.W latach 1987-1991 prorektor Akademii Sztuk Pięknych.W latach 1997-1999 wykłady gościnne w Wyższej Szkole Sztuk Pięknych w Tuluzie oraz„Warsztaty Językowe”w Międzynarodowym Kolegium Tłumaczy Literatury Pięknej w Arles.W latach 2003-2011 przewodniczący Konwentu Seniorów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.Członek-założyciel Międzynarodowego Stowarzyszenia Poetów Francuskojęzycznych Europy Środkowej i Wschodniej Cap a l’Est.Od 2001 r.członek zespołu redakcyjnego wydawnictwa Austeria.

Ważniejsze przekłady w wydaniach książkowych
  • Saint-John Perse"Poematy epickie 1924-1973.(Zbiory:Wygnanie,Deszcze,Śniegi, Poemat dla Cudzoziemki,Wichry,Amers,Kronika,Śpiewane dla tej,która tu była,Pieśń na zrównanie dnia z nocą")Oficyna Literacka,Kraków 1992 r.
  • Saint-John Perse"Anabaza,Wygnanie,Susza.Austeria"Kraków 2006 r.
  • Yves Bonnefoy"Poezje zebrane 1945-1995.(Zbiory:O ruchu i martwocie Douve,Wczoraj królując pustyni,Nabożność,Kamień zapisany,Ułuda progu,To,co było bez światła,Winogrona Zeuxisa,Jeszcze raz winogrona Zeuxisa,Ostatnie winogrona Zeuxisa,Z wiatru i dymu)"Wyd.A+D,Kraków 1996 r.
  • Jean Giraudoux"Improwizacja paryska.Teatr Polski we Wrocławiu"reż.Andrzej Wajda,1996 r.
  • Julien Gracq"Bliskie wody"Austeria,Kraków 2008 r.
  • Julien Gracq"Brzegi Syrtów"Austeria,Kraków 2008 r.
  • Julien Gracq"Król-rybak"Austeria,Kraków 2009 r.
  • Amadou Lamine Sall"Dzikie źródło.Poezje"Wydawnictwo IF,Kraków 2003 r.
  • Patrick Roegiers"Artysta,służąca i uczony"Austeria,Kraków 2006 r.
  • Edmond Jabès"Księga Pytań"Austeria,Kraków 2004 r.  
  • Edmond Jabès"Księga Jukiela"Austeria,Kraków 2004 r. 
  • Edmond Jabès"Powrót do Księgi"Austeria,Kraków 2005 r.  
  • Edmond Jabès"Jael"Austeria,Kraków 2006 r. 
  • Edmond Jabès"Elja"Austeria,Kraków 2006 r. 
  • Edmond Jabès"Aeli"Austeria,Kraków 2007 r.  
  • Edmond Jabès"El,albo ostatnia Księga"Austeria,Kraków 2007 r.
  • Edmond Jabès"Z pustyni do Księgi"Austeria,Kraków 2005 r.
  • Simone Weil"Wenecja ocalona"Austeria,Kraków 2005 r.
  • Edmond Jabès"Mała księga dywersji poza podejrzeniem"Austeria,Kraków 2010 r.
  • Edmond Jabès"Księga dialogu"Austeria,Kraków 2010 r.
  • Edmond Jabès"Przebieg"Austeria,Kraków 2010 r.
  • Edmond Jabès"Księga podziału"Austeria,Kraków 2010 r.
Dzieła
  • "Notatki z Prowansji"Austeria,Kraków 2011 r.​ISBN 978-83-61978-57-2
  • "Obrazki z krainy d’Oc"Austeria,Kraków,2012 r.​ISBN 978-83-61978-23-7
  • "Arelate.Obrazki z niemiejsca"Austeria,Kraków,2013 r.​ISBN 978-83-7866-096-5
  • "Tryptyk oksytański"Austeria,Kraków 2014 r.​ISBN 978-83-7866-184-9
  • "Anamnezy"Austeria,Kraków 2015 r.​ISBN 978-83-7866-129-0
  • "Carnet arlesien"Austeria,Cracovie 2016 r.​ISBN 978-83-7866-077-4
  • "Lekcja łaciny"Austeria,Kraków 2016 r.​ISBN 978-83-7866-158-0
  • "En Arle.Livre pour écrire"Austeria,Kraków 2017 r.​ISBN 978-83-7866-198-6
Nagrody literackie
  • 1995 r.Nagroda kwartalnika„Literatura na Świecie”za przekłady poezji Saint-Johne Perse’a
  • 1997 r.Nagroda kwartalnika„Literatura na Świecie”za przekłady poezji Yves’a Bonnefoy
  • 1998 r.Nagroda Stowarzyszenia Autorów ZAiKS za przekłady poezji francuskiej
  • 2013 r.Nagroda Krakowska Książka Miesiąca w grudniu 2013 r.za książkę"Arelate.Obrazki z niemiejsca"(Wydawnictwo Austeria, Kraków 2013 r.)
Nagrody i odznaczenia
  • 1977 r.Nagroda Ministra Kultury i Sztuki II stopnia
  • 1983 r.Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia
  • 2008 r.Srebrny Medal„Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
  • 2014 r.Kawaler Orderu Sztuki i Literatury(Chevalier dans l'Ordre des Arts et des Lettres)
  • 2017 r.Medal miasta Arles
Przypisy[edytuj | edytuj kod

Tadeusz Oracki

Ur.23 grudnia 1930 w Warszawie polski historyk.
Życiorys
Wieloletni nauczyciel akademicki Uniwersytetu Gdańskiego(profesor),członek Towarzystwa Naukowego im.Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie,Towarzystwa Naukowego w Toruniu,Gdańskiego Towarzystwa Naukowego.W pracy naukowej zajmuje się przede wszystkim historią i biografistyką Warmii i Mazur,jest także historykiem literatury i piśmiennictwa.

 

Sławomir Błaut

Ur.17 grudnia 1930 w Lublinie,zm.20 maja 2014 w Warszawie polski tłumacz z języka niemieckiego.Ukończył studia na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.Następnie pracował m.in.w Instytucie Wydawniczym PAX(1952-1957),redakcji tygodnika Za i przeciw i Telewizji Polskiej.Przełożył większość książek Güntera Grassa,w tym„Blaszany bębenek”,a także utwory Christy Wolf,Hermanna Brocha,„Niekończącą się historię”Michaela Ende.W roku 1985 Stowarzyszenie Autorów ZAiKS wyróżniło go swoją nagrodą literacką dla tłumaczy.
Nagrody
  • 2010 r.Laureat Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury

Jerzy Markuszewski

Ur.16 grudnia 1930 w Warszawie,zm.16 października 2007 tamże polski reżyser teatralny,twórca i główny animator Studenckiego Teatru Satyryków,scenarzysta,aktor,działacz opozycji demokratycznej,współpracownik KOR i KSS„KOR”,internowany w stanie wojennym,później współpracownik podziemnej„Solidarności”.
Życiorys
Absolwent Wydziału Reżyserii Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie z 1963 r.(dyplom 1965 r.)Wcześniej studiował również na Wydziale Aktorskim PWST i historię sztuki na Uniwersytecie Warszawskim.Był etatowym reżyserem STS-u,Teatru im.Jaracza w Łodzi i warszawskich Rozmaitości.Współpracował m.in.ze Starym Teatrem w Krakowie i Theater am Neumarkt w Zurychu.Do najbardziej znanych jego realizacji STS-u należą„składanki satyryczne”"To idzie młodość"(premierowa prezentacja teatru z 1954 r.)"Prostaczkowie","Konfrontacja".Wyreżyserował ponad 20 spektakli Teatru Telewizji,z którym współpracę rozpoczął jeszcze w czasie studiów(pierwszy,"Jeszcze pożyjesz"Bułata Okudżawy w 1962 r.ostatni,"Opowieści dworcowe"w 1999 r.)Dla telewizji stworzył także dwa filmy dokumentalne.W latach 60 XX w.był dyrektorem Teatru Polskiego Radia.Zajmował się także reżyserią słuchowisk i programów radiowych(m.in.Ilustrowanego Tygodnika Rozrywkowego,w którym pojawiał się jako wykonawca).Napisał trzy zrealizowane scenariusze filmowe:"Sposób bycia"(1965 r.)"Bardzo starzy oboje"(1967 r.)"Przybłęda"(1984 r.)W filmie występował okazjonalnie również jako aktor(m.in.rola cynicznego dyrektora przedsiębiorstwa taksówkowego w"Zmiennikach").Przyjaźnił się z Leszkiem Kołakowskim.W roku 1954 poślubił Zofię Góralczyk.Zmarł w nocy z 15 na 16 października 2007 w Warszawie.Został pochowany na Cmentarzu Komunalnym Północnym na Wólce Węglowej w Warszawie.

Filmografia
Aktor
  • "Milczenie"(1963 r.)wikary
  • "Kolumbowie"serial telewizyjny)1970 r.gestapowiec przesłuchujący Basię(odc.2"Żegnaj Baśka")
  • "Poślizg"(1972 r.)klient izby wytrzeźwień
  • "Akcja pod arsenałem"(1977 r.)barman w piwiarni
  • "Zmiennicy"(serial telewizyjny)(1986 r.)dyrektor WPT(odc.1"Ceny umowne",9"Podróż sentymentalna",13"Spotkania z Temidą",14"Pocałuj mnie Kasiu" i 15"Nasz najdroższy")
Filmowiec
  • "Sposób bycia"(1965 r.)II reżyser,scenariusz
  • "Niebo bez słońca"(1966 r.)scenariusz
  • "Odwiedziny o zmierzchu"(1966 r.)współpraca reżyserska
  • "Bardzo starzy oboje"(1967 r.)współpraca reżyserska,scenariusz
  • "Przybłęda"(1984 r.)scenariusz,dialogi
Odznaczenia i nagrody
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski za działalność opozycyjną(23 września 2006)
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski za wybitne zasługi w długoletniej działalności radiowej(7 grudnia 2000)
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski(1963 r.)
  • Srebrny Medal„Zasłużony Kulturze Gloria Artis”(27 marca 2007)
  • Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego(1966 r.)
  • Odznaka Zasłużony Działacz Kultury(1964 r.)
  • Nagroda Komitetu do Spraw Radia i Telewizji za osiągnięcia w dziedzinie reżyserii głównie Radiowego Teatru Poezji(1963 r.)
  • Nagroda na IV Wrocławskim Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu za spektakl Duże jasne Jarosława Abramowa i Andrzeja Jareckiego w Teatrze Ateneum im.Stefana Jaracza w Warszawie oraz za rolę kościelnego(1963 r.)
  • Złoty Mikrofon”nagroda Polskiego Radia(1975 r.)
  • Medal pamiątkowy z okazji 50 rocznicy premiery Wieży malowanej STS(pośmiertnie,2009 r.)

Zdzisław Leśniak

Ur.13 grudnia 1930 w Borysławiu,zm.22 września 2002 w Warszawie polski aktor teatralny i filmowy,także reżyser.Absolwent Wydziału Aktorskiego PWST w Warszawie(1954 r.)Wydział Reżyserski ukończył na tej samej uczelni w 1966 r.Występował w teatrach: Teatr Ziemi Opolskiej(1954-55),Teatr Ludowy w Nowej Hucie(1955-56),Teatr Dramatyczny w Warszawie(1956-65),Teatr Komedia w Warszawie(1965-78),Stara Prochownia w Warszawie(1978-79),Teatr Syrena w Warszawie(1979-85).Występował w założonym przez Jerzego Dobrowolskiego Kabarecie Koń,ponadto w grupie muzycznej Go-Do-Cze-Bo-Le(nazwanej od pierwszych sylab nazwisk założycieli oprócz niego:Wiesław Gołas,Jerzy Dobrowolski,Mieczysław Czechowicz,Zbigniew Bogdański),Kabarecie Wagabunda oraz w Kabarecie Starszych Panów.
Filmografia
  • 1956 r."Kanał"jako„Mały"
  • 1962 r."I Ty zostaniesz Indianinem"jako„Paluch”,jeden z bandytów
  • 1962 r."Gangsterzy i filantropi"jako dziennikarz radiowy
  • 1963 r."Kryptonim Nektar"jako oszust
  • 1964 r."Upał"jako sekretarz ambasadora
  • 1965 r."Niekochana"jako akwizytor Atos
  • 1966 r."Chudy i inni"jako błazen
  • 1966 r."Lekarstwo na miłość"jako Andrzej z wyobrażeń Joanny
  • 1966 r."Piekło i niebo"jako kochanek Kiki
  • 1970 r."Czterej pancerni i pies"jako Francuz
  • 1971 r."Milion za Laurę"jako pielęgniarz w szpitalu psychiatrycznym
  • 1971 r."Kareta"jako lokaj
  • 1974 r."Janosik"jako włoski kupiec

Stanisław Bolkowski

Ur.12 grudnia 1930 w Równem naukowiec,profesor,inżynier,nauczyciel akademicki,zastępca przewodniczącego Komitetu Elektrotechniki Polskiej Akademii Nauk,były prezes Stowarzyszenia Elektryków Polskich(1998-2006),autor podręczników akademickich i dla techników z dziedziny elektrotechniki,elektryk.
Życiorys
W roku 1940 wraz z matką został wygnany(ekspatriacja)w głąb ZSRR,na Syberię przez NKWD ZSRR,skąd po powrocie w 1946 roku zamieszkał wraz z rodziną w Łodzi.W tym mieście skończył gimnazjum,liceum,a w 1950 r.rozpoczął studia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Warszawskiej,które ukończył w 1956 r.z dyplomem magistra inżyniera ze specjalnością sieci elektroenergetyczne.Jeszcze jako student w 1952 r.podjął pracę jako asystent na tej uczelni,a w 1965 r.uzyskał tu stopień naukowy doktora.W 1971 r.otrzymał stanowisko docenta,w 1983 r.tytuł naukowy profesora,a w 1992 r.powołany został na stanowisko profesora zwyczajnego.Związany z Politechniką Warszawską i od 2002 r.z Politechniką Białostocką,m.in.były prorektor Politechniki Warszawskiej(ds.dydaktyki w latach 1996-1999,ds.nauki w latach 1999-2002) i dziekan Wydziału Elektrycznego PW(1987-1993).W 2009 r.otrzymał tytuł doktora h.c.Politechniki Śląskiej.Specjalista z zakresu elektrotechniki,nauczyciel kilku pokoleń inżynierów elektryków.Jest jednym z współautorów Poradnika Inżyniera Elektryka.Zasługi dla Stowarzyszenia Elektryków Polskich zostały nagrodzone Złotymi Odznakami Honorowymi SEP i NOT,Medalem im.M.Pożaryskiego,Medalem im.A.Hoffmanna,Medalem im.M.Doliwo-Dobrowolskiego,Medalem im.J.Węglarza,Statuetką wyróżniającego się nauczyciela,opiekuna i sojusznika młodzieży oraz w 2002 roku najwyższą w Stowarzyszeniu godnością Członka honorowego SEP.Za działalność naukowo-dydaktyczną profesor inżynier Bolkowski odznaczony został:Krzyżem Kawalerskim i Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski,Złotym Krzyżem Zasługi,Medalem Komisji Edukacji Narodowej,Złotą Odznaką Zasłużonego dla Politechniki Warszawskiej,złotą odznaką„Zasłużony dla Energetyki”oraz odznaką honorową„Zasłużony dla Łączności”.

Zbigniew Bogdański

Ur.12 grudnia 1930 w Czeladzi polski aktor teatralny i filmowy.
Życiorys
Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie,którą ukończył w 1954 roku.4 listopada tego samego roku miał miejsce jego debiut teatralny.
Filmografia
  • 1968 r."Ostatni po Bogu"marynarz
  • 1974 r."Linia"dyrektor Szewczyk
  • 1977 r."Znak orła"(odc.9)
  • 1987 r."Nad Niemnem"Orzelski,ojciec Justyny
  • 1986 r."Republika nadziei"Beck,dyrektor gimnazjum
  • 1988 r."Desperacja"Abramowicz
  • 1997-2000"Dom"pułkownik w fabryce ojca Ewy(odc.20 i 21)
  • 1999 r."Policjanci"samochodziarz(odc.4)
  • 2000-2001 r."Adam i Ewa"klient Galerii Sztuki Ludowej„Nowicki"
  • 2000-2001 r."Miasteczko"Zenek,członek zarządu Zagórzyna
  • 2000-2001 r."Przeprowadzki"mecenas na weselu Róży i Cześka(odc.2);model Kuśmidra prezydenta Wojciechowskiego(odc.7)
  • 2001 r."Marszałek Piłsudski"starosta(odc.3)
  • 2002 r."Chopin.Pragnienie miłości"
  • 2002-2010 r."Samo Życie"lokator kamienicy,w której na klatce schodowej ukrył się ranny w strzelaninie gangster Adrian Grzelka
  • 2003 r."Marcinelle"Nicola Suicida
  • 2003-2010"Na Wspólnej"starszy pan
  • 2004 r."Dziupla Cezara"klient bistra(odc.4)
  • 2004 r."M jak miłość"znajomy Krzysztofa Zduńskiego(odc.211)
  • 2004 r."Mój Nikifor"mężczyzna
  • 2010 r."Daleko od noszy"pacjent Nowotko(odc.171)
  • 2010 r."Klub szalonych dziewic"Edmund Braniecki,ojciec Pawła(odc.4)