niedziela, 13 marca 2016

"Tygodnik Ilustrowany"

Warszawskie ilustrowane czasopismo kulturalno-społeczne,wydawane w latach 1859–1939,założone przez Józefa Ungera.Pismo nie było związane z żadną opcją polityczną,publikowało wiele materiałów historycznych i utworów literackich,zamieszczało również reprodukcje dzieł plastycznych.Z pismem współpracowało wielu pisarzy,m.in.Wincenty Pol,Henryk Sienkiewicz i Eliza Orzeszkowa.W okresie pozytywizmu był to najpopularniejszy w Polsce tygodnik ilustrowany.
Historia pisma
"Tygodnik Ilustrowany"powstał z inicjatywy Franciszka Maksymiliana Sobieszczańskiego,natomiast założył go Józef Unger.Pierwszym redaktorem pisma był Ludwik Jenike,wspomagany przez komitet redakcyjny(skład komitetu ulegał licznym zmianom,należeli do niego m.in.Julian Bartoszewicz,Kazimierz Kaszewski,Wacław Szymanowski,Jan Konstanty Chęciński,Karol Estreicher i Piotr Chmielowski).W 1882 roku pismo przejęła spółka Gebethner i Wolff,a w 1886 roku redakcję przejął Józef Wolff.W okresie dwudziestolecia redakcja pisma wielokrotnie się zmieniała(redaktorami byli wtedy m.in.Artur Oppman,Stanisław Lam i Zdzisław Dębicki).Pismo było rozprowadzane na całym terenie Polski,popularny był również wśród mieszkających w Rosji Polaków.Jego czytelnikami byli głównie ludzie starsi,przeważnie o konserwatywnych poglądach.Popularność zyskała mu głównie,pionierska wtedy na terenach polskich,technika drzeworytnicza(wydawca założył własną drzeworytnię na potrzeby pisma),pozwalająca zamieszczać w"Tygodniku"liczne reprodukcje malarstwa(m.in.obrazów Matejki,Chełmońskiego,Stanisława Witkiewicza i Gierymskiego).Zamieszczano również humorystyczne szkice Franciszka Kostrzewskiego,a z inicjatywy Juliusza Kossaka(kierownika artystycznego pisma w latach 1862–1868)wprowadzono stałą rubrykę pt.Dawne ubiory i uzbrojenie.Pismo wyróżniało się także nietypowym jak na owe czasy formatem(27x35 cm) i nowoczesnym sposobem redagowania.Posiadało też bogaty dział historyczny(zawierający m.in.życiorysy polityków,pisarzy i ludzi nauki oraz omówienia ważnych rocznic narodowych).Najbogatszym działem pisma był dział literacki w którym,oprócz recenzji,biografii pisarzy,ikonografii dotyczącej życia i twórczości dawnych i współczesnych pisarzy,publikowano liczne utwory literackie w"Tygodniku Ilustrowanym"ukazywały się m.in."Ogniem i mieczem"Henryka Sienkiewicza,"Nad Niemnem"Elizy Orzeszkowej i "Faraon"Bolesława Prusa.Wydawano także liczne przekłady z języków obcych(do grona tłumaczy związanych z czasopismem należeli m.in.Maria Konopnicka,Zenon Przesmycki i Czesław Jankowski) i relacje z życia literackiego i artystycznego za granicą.Pismo utrzymywało się z prenumeraty.W 1859 roku liczba prenumeratorów wynosiła 3000,natomiast pod koniec wieku zbliżyła się do 11000.W okresie dwudziestolecia popularność pisma stopniowo malała,aż stało się ono niewyróżniającym się magazynem literackim.
Akcje społeczne i wydawnicze
Oprócz wydawania czasopisma,redakcja podejmowała szereg akcji wydawniczych.Składały się na nie dołączane do pisma dodatki powieściowe(głównie z literatury obcej),a także serie wydawnicze(m.in.10-tomowy zbiór utworów Karola Szajnochy oraz zbiorowe wydanie utworów Kraszewskiego).Redakcja organizowała również liczne akcje społeczne,m.in.zbiórki na pomoc dla rodzin pisarzy,a także na rozmaite inicjatywy narodowe(m.in.na budowę pomnika Adama Mickiewicza w Krakowie,utworzenie muzeum Kopernika w Rzymie i utworzenie stypendium jego imienia).

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz