środa, 30 marca 2016

Michał Choromański

Ur.22 czerwca 1904 w Jelizawetgradzie,zm.24 maja 1972 w Warszawie)polski pisarz i dramaturg.Laureat Nagrody Młodych Polskiej Akademii Literatury.
Życiorys
Urodził się w Elizawetgradzie jako syn Konstantego Choromańskiego,medyka,(który w 1918 r.zginął w Kijowie od wybuchu bomby) i Aleksandry(z domu Rogasskiej).Po śmierci ojca zmuszony był pracować,by utrzymać siebie,matkę i siostrę.Był m.in.korepetytorem,nauczycielem rysunku,dziennikarzem,a nawet pomocnikiem piekarza.Interesował się również malarstwem i stworzył w tym czasie kilka portretów.W młodym wieku zapadł na gruźlicę kości i gruźlicę płuc.Wtedy zaczęła się jego tułaczka po szpitalach i sanatoriach.W 1924 r.wraz z matką i siostrą przybył do Polski.Studiował pedagogikę i psychologię.Podczas pobytu w Zakopanem zainteresowali się nim Karol Szymanowski i Kazimierz Wierzyński.Ten ostatni przedstawił młodego pisarza(piszącego wówczas po rosyjsku)Marii Kasprowiczowej,wdowie po Janie Kasprowiczu na Harendzie.Tak zaczęła się błyskawiczna kariera Choromańskiego.
Józef Wittlin pisał o Białych braciach pierwszej powieści napisanej przez Choromańskiego po polsku:
Będę trąbił,gdzie się da,że napisał Pan książkę stojącą na poziomie najlepszych dzieł Conrada,co jest prawdą.
W latach trzydziestych XX wieku napisał Choromański Zazdrość i medycynę,Opowiadania dwuznaczne,Skandal w Wesołych Bagniskach oraz kilka dramatów.Wynajął część willi"Chimera"w Zakopanem.Tu spotykał się m.in.z Witkacym i Tadeuszem Dołęgą-Mostowiczem.W tym okresie dużo podróżował do Argentyny,Brazylii i Afryki Zachodniej.Na początku okupacji poślubił tancerkę i choreografkę Ruth Sorel.Ze względu na jej żydowskie pochodzenie oboje zmuszeni byli opuścić Polskę w 1940 roku.Choromański spędził siedemnaście lat na emigracji najpierw w Brazylii,potem w Kanadzie.W Montrealu Ruth prowadziła szkołę baletową,Choromański cierpiał jednak na niemoc twórczą.Po powrocie do kraju w 1957 r.zaczął pracować ze zdwojoną siłą.Niemalże co roku wydawał nową powieść,nie spotykał się jednak z zainteresowaniem krytyków.Czuł się osamotniony i odrzucony.Zmarł nagle 24 maja 1972 r.
Twórczość

  • Biali bracia(1931 r.)
  • Zazdrość i medycyna(1932 r.)ekranizacja(1973 r.)
  • Opowiadania dwuznaczne(1934 r.)
  • Szpital Czerwonego Krzyża(druk w"Czasie"1937 r.wyd.odrębne 1959 r.)
  • Prolegomena do wszelkich nauk hermetycznych(1958 r.)
  • Schodami w górę,schodami w dół(1965 r.)ekranizacja(1988 r.)
  • Dygresje na temat kaloszy(1966 r.)
  • Makumba,czyli drzewo gadające(1968 r.)
  • W rzecz wstąpić(1968 r.)
  • Słowacki wysp tropikalnych(1969 r.)
  • Głownictwo,moglitwa i praktykarze(1969 r.)
  • Kotły Beethovenowskie(1970 r.)
  • Różowe krowy i szare scandalie(1970 r.)
  • Miłosny atlas anatomiczny(1972 r.)
  • Memuary(1976 r.wcześniej drukowane w"Przekroju")
  • Opowiadanie wariackie(1979 r.)
  • Skandal w Wesołych Bagniskach(1993 r.)na podstawie powieści polski horror komediowy"Horror w Wesołych Bagniskach"(1995 r.)

Ekranizacje

  • Zazdrość i medycyna,1973 r.reż.Janusz Majewski
  • Schodami w górę,schodami w dół,1988 r.reż.Andrzej Domalik
  • Horror w Wesołych Bagniskach,1995 r.reż.Andrzej Barański

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz