niedziela, 13 marca 2016

Lucyna Ćwierczakiewiczowa

Lucyna von Bachman,primo voto Staszewska,secundo Ćwierczakiewiczowa(ur.17 października 1829,zm.26 lutego 1901 w Warszawie)autorka książek kucharskich i innych poradników traktujących o prowadzeniu gospodarstwa domowego,publicystka.
Życiorys
Pochodziła z von Bachmanów,rodziny znanej z niepospolitej ekstrawagancji.Córka wojskowego,odebrała wykształcenie domowe.Po rozstaniu z pierwszym mężem,obywatelem ziemskim Feliksem Staszewskim,poślubiła inżyniera Stanisława Ćwierczakiewicza.Znana głównie jako autorka niezwykle popularnych książek kucharskich:"Jedyne praktyczne przepisy wszelkich zapasów spiżarnianych oraz pieczenia ciast"(Warszawa 1858 r.wyd.ros.pt."Jedinstwiennyja prakticzeskija prawiła dla prigotowlenija wsiakago roda pieczenij, warienij i raznych zapasow na zimu",Petersburg 1874 r.)oraz"365 obiadów za pięć złotych"(Warszawa 1860 r.)które doczekały się ponad 20 wydań.W następnych latach opublikowała kolejne pozycje:"Poradnik porządku i różnych nowości gospodarskich"(Warszawa 1876 r.)"Naukę robienia kwiatów bez pomocy nauczyciela"(Warszawa i Kraków 1879 r.) i inne.W 1883 roku za wydania swoich książek otrzymała w sumie 84 tysiące rubli,co stanowiło niemal trzykrotną wartość sporego majątku ziemskiego.Oszałamiające zarobki Ćwierczakiewiczowej stały się tematem dwóch felietonów w pismach warszawskich(w"Kłosach" i "Tygodniku Ilustrowanym").Pod względem nakładów książki Ćwierczakiewiczowej przewyższały nawet wydania dzieł Adama Mickiewicza czy Słowackiego.W latach 1865-1894 prowadziła dział mody i gospodarstwa domowego w tygodniku„Bluszcz”oraz współpracowała z„Kurierem Warszawskim”.Po 1870 r.prowadziła przy ulicy Królewskiej 3 salon,w którym podejmowała gości przyrządzanymi przez siebie daniami.Od 1875 r.redagowała popularny kalendarz dla kobiet Kalendarz na rok...Kolęda dla Gospodyń.Podobnie jak w czasopismach,z którymi współpracowała,publikowała w nim liczne porady kulinarne i porady z zakresu gospodarstwa domowego oraz jako zwolenniczka emancypacji propagowała samodzielną pracę zawodową kobiet.W części literackiej kalendarza zamieszczała nowele,opowiadania i jednoaktowe sztuki teatralne.Swoimi felietonami przyczyniła się do odkrycia walorów Zakopanego.Zmarła 26 lutego 1901 w Warszawie.Została pochowana na Cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym(kalwińskim)w Warszawie.Była bardzo popularną postacią dziewiętnastowiecznej Warszawy,bohaterką wielu opowiadań i anegdot,m.in.o jej legendarnej oszczędności,przez którą jej nazwisko zostało żartobliwie przekręcone na„Ćwierciakiewiczową”.Jednym z najbardziej znanych jej sympatyków był Bolesław Prus.Ćwierczakiewiczowa posiadała bardzo nowoczesne,jak na swoje czasy,poglądy na kwestie np.higieny,czystości i zdrowia.Dodatkowy walor realizmu i autentyczności jej poradom dodawał fakt odwoływania się do opinii znanych i cenionych warszawskich autorytetów medycznych(i nie tylko).Zdaniem jednej z badaczek twórczości Lucyny Ćwierczakiewiczowej,Izabeli Wodzińskiej promując zdrową dietę,ruch i gimnastykę,Ćwierczakiewiczowa znacznie wyprzedziła swoją epokę i stała się prekursorką obowiązującego dzisiaj trybu życia.
Publikacje

  • 365 obiadów/przez Lucynę Ćwierczakiewicz,autorkę„Kursu gospodarstwa dla kobiet”,„Jedynych praktycznych przepisów”,„Poradnika porządku”itd.Warszawa:Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe,1989 r.Przedruk techniką fotooffsetową z oryg.
  • Baby,placki i mazurki:praktyczne przepisy pieczenia chleba,bułek,placków,mazurków,tortów,ciastek,pierników itp/przez Lucynę Ćwierczakiewiczową.Warszawa:nakładem Jana Fiszera,1909 r.
  • Cokolwiek bądź chcesz wyczyścić,czyli Porządki domowe/przez Lucynę C.Wariant tytułu Cokolwiek bądź chcesz wyczyścić.Warszawa:Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe,1982 r.Przedruk typograficzny z oryginału:Warszawa:Gebethner i Wolff,1887 r.Tyt.okładki.Porządki domowe
  • Jedyne praktyczne przepisy konfitur,różnych marynat,wędlin,wódek,likierów,win owocowych,miodów oraz ciast:według wydania z 1885 roku.Warszawa:„Alfa”,1985 r.Przedruk z oryginału:Warszawa:nakład autorki,1885 r.
  • Nauka robienia kwiatów bez pomocy nauczyciela:z 239 rycinami.Warszawa:nakład autorski:Gebethner i Wolff,1879 r.
  • Obiady,ciasta,konfitury.Rzeszów:Krajowa Agencja Wydawnicza,1991 r.Warszawa.Lwów:nakład i własność Jana Fiszera,1911 r. 

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz