czwartek, 31 marca 2016

Józef Bogusz(lekarz)

Ur.11 września 1904 w Tarnopolu,zm.21 marca 1993 w Siegen,Niemcy polski chirurg,etyk,historyk medycyny,profesor nadzwyczajny Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego,współzałożyciel„Zeszytów Oświęcimskich”,dwukrotnie zgłoszonych do Pokojowej Nagrody Nobla przez Senat RP,współautor„Zasad Etyczno-Deontologicznych Polskiego Towarzystwa Lekarskiego”.
Życiorys
Urodził się w rodzinie lekarskiej z Tarnopola.Studia medyczne skończył w roku 1928 na Wydziale Lekarskim UJ,po czym rozpoczął pracę w Klinice Chirurgicznej tego Wydziału,początkowo pod kierunkiem prof.Maksymiliana Rutkowskiego,a później Jana Glatzla.W czasie II wojny światowej przebywał w Warszawie.Pracował na oddziale neurochirurgii Szpitala im.Dzieciątka Jezus i prowadził przychodnię chirurgiczną.Za udział w powstaniu warszawskim otrzymał Warszawski Krzyż Powstańczy.Po wojnie wrócił do Akademii Medycznej w Krakowie(marzec 1945 r.)gdzie pracował na stanowisku kierownika I Katedry i Kliniki Chirurgicznej UJ.W roku 1953 został mianowany profesorem nadzwyczajnym.Pełnił funkcję wiceprezesa,a w latach 1966–1968 prezesa Zarządu Głównego Towarzystwa Chirurgów Polskich.Był członkiem wielu polskich i zagranicznych towarzystw naukowych.W latach 1960 i 1970 Rada Wydziału Lekarskiego występowała z wnioskiem o nadanie tytułu profesora zwyczajnego,którego jednak nie przyznano.Przeszedł na emeryturę w roku 1974.
Zakres działalności naukowej
Był kontynuatorem krakowskiej szkoły chirurgów tarczycy.Interesował się też m.in.chirurgią żołądka,jelit i dróg żółciowych oraz zagadnieniami chirurgii wieku podeszłego.Dzięki udoskonaleniom techniki operacji zmniejszył w klinice śmiertelność w operacjach nadczynnego wola z poziomu 5,3% w latach 50 XX w.do poziomu 0,8% w końcu lat 60.Był w Polsce jednym z pionierów chirurgicznego leczenia nowotworów przełyku i wpustu żołądka,skutecznie wdrażał techniki zakładania sztucznego odbytu i rozwiązywał psychologiczne problemy operowanych chorych.Jedną z jego pasji była historia chirurgii.
Publikacje
Jest autorem kilku podręczników akademickich oraz ponad dwustu prac naukowych,publikowanych w kraju i zagranicą.
Część prac dotyczyła historii polskiej chirurgii i problemów deontologii,m.in.:

  • „Lekarz i jego chorzy”
  • „W służbie zdrowia i życia ludzkiego”
  • „Profesorowie Wydziału Lekarskiego UJ jako uczeni i żołnierze ruchu oporu”
  • „Sylwetki chirurgów polskich”
  • „Zarys dziejów chirurgii polskiej”
  • Inicjatorem wydania tej książki była Komisja Historyczna Towarzystwa Chirurgów Polskich.
We wprowadzeniu napisano,że jest ona:
„…poświęcona pamięci nie tylko tych wielkich,których nazwiska są powszechnie znane i cenione,lecz w równej mierze bezimiennej rzeszy chirurgów,których praca i działanie nie zostały utrwalone w pisanych przekazach.Pisano tę książkę również z myślą o młodszych kolegach,którzy powinni poznać swój rodowód,a także o tych,którzy zapatrzeni w nowoczesną technikę skłonni są uważać,że przed nimi nie było nic.Powinni oni wiedzieć,że szanując historię zasłużą,być może i na jej szacunek.”
Józef Bogusz pisał lub redagował opracowania kierowane do pielęgniarek,np.:

  • „Chirurgia dla pielęgniarek”
  • „Encyklopedia dla pielęgniarek”

Wyróżniane są jego zasługi jako współzałożyciela i naczelnego redaktora„Zeszytów Oświęcimskich”Przeglądu Lekarskiego,które poświęcono skrupulatnemu dokumentowaniu wydarzeń II wojny światowej,a równocześnie poszukiwaniu dróg zbliżenia narodów polskiego i niemieckiego.
Odznaczenia

  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
  • Warszawski Krzyż Powstańczy
  • Krzyż Wielki Orderu Zasługi Republiki Federalnej Niemiec(1988 r.)odznaczony przez prezydenta RFN Richarda von Weizsäckera za zasługi w propagowaniu idei pojednania narodów polskiego i niemieckiego

Upamiętnienie
Z okazji 100-lecia urodzin Józefa Bogusza 17 marca 2007 zorganizowano w UJ uroczystą sesję naukową.Organizatorami były:Towarzystwo Lekarskie Krakowskie,Towarzystwo Chirurgów Polskich oddział w Krakowie,Komisja Nauk Medycznych PAN oddział w Krakowie,Katedra Psychiatrii CM UJ,Towarzystwo Opieki nad Oświęcimiem.Wygłoszono liczne referaty na temat dorobku i myśli Profesora.Wręczono pamiątkowe medale,wybite z okazji 100-lecia.W sesji poza przedstawicielami krajowej chirurgii uczestniczyła konsul generalny Federalnej Republiki Niemiec,dr Marlen Klingler(z referatem nt.zasług dla polskiego-niemieckiego pojednania).
Prof.Marian Barczyński powiedział m.in.:
„Wspominamy człowieka,który swoją działalnością naukową i organizacyjną przyczynił się znacząco do rozwoju chirurgii w naszym kraju i dobrze zasłużył się nauce polskiej i całej społeczności lekarskiej.Doświadczenie,wielkie poczucie obowiązku i odpowiedzialności,dbałość o pacjenta,kultura,takt,a także urok osobisty zjednały prof.Józefowi Boguszowi ogólny szacunek.Jego życie wyjątkowo bogate,twórcze i pełne wielkich pasji jedną z nich była również muzyka,którą kochał i rozumiał,gdyż sam grał na fortepianie stanowi piękną kartę w historii polskiej medycyny.”
Wspominano m.in.zdanie profesora:
„Nie zajmowałem się medycyną i nie leczyłem ludzi chorych po to,aby żyć,ale żyłem po to,aby zajmować się medycyną i aby leczyć ludzi.”

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz