Zakłady Celulozowo-Papiernicze im.Juliana Marchlewskiego we Włocławku

Fabryka Celulozy;Zakłady Papiernicze,potocznie zwane Ameryką,Celulozą powstały we Włocławku w 1899 roku przy ulicy Łęgskiej,a ogłosiły upadłość w 1994 roku.
Dyrekcja

• Pierwszymi dyrektorami byli niemieccy założyciele fabryki:Izydor Cassirer i Maks Cassirer.Wszelkie decyzje podejmowali przy poznaniu zdania doradców,którzy byli ekspertami w zakresie produkcji celulozy
• W 1918 r.zakład przeszedł pod zarząd państwa,a dyrektorem został inż.Stanisławski.Stało się to przyczyną fali strajków i pobudzenia poglądów demokratycznych
• W 1920 r.fabrykę wykupił Robert Saenger.Był to okres dynamicznego rozwoju Ameryki
• W czasie II wojny światowej prezesurę objął Feliks Steinhagen.Udoskonalał zakład,aby przynosił ogromne dochody.Widać to obecnie po ilości budynków z lat wojennych
• W 1942 r.fabrykę nabył do spółki z Ostabankiem Niemiec Mejer,choć nie zmieniło to krytycznej sytuacji fabryki
• Dyrektorem w 1945 r.został Czesław Wierny,który został wybrany przez Komitet Robotniczy Fabryki Celulozy i Papieru
• Następnym dyrektorem z mocy KC PZPR został Henryk Barabasz.Magister i inżynier Łódzkiej Politechniki Papiernictwa.Za jego czasów zwiększono zatrudnienie w Celulozie,spowolniono udoskonalanie fabryki,co miało wpływ na zacofanie technologiczne
• Ostatnim prezesem Włocławskiej Celulozy był Tomasz Kaczor.Nie posiadał wykształcenia związanego z przemysłem papierniczym.Był znanym finansistą z zapleczem poboru pożyczki.Fabryka,stojąc na skraju bankructwa,mogła tylko w ten sposób się uratować.Za jego czasów podjęto złe decyzje,np.wybudowanie nowej przepompowni wody

Historia
W roku 1899 bracia Casiererowie kupili działkę przy ulicy Łęgskiej we Włocławku i rozpoczęli budowę fabryki.Zakłady początkowo noszą nazwę„Fabryka Celulozy Włocławek”.Była to pierwsza w Królestwie Polskim(pod zaborem rosyjskim)wytwórnia specjalizująca się w towarowej produkcji celulozy sulfitowej.Kadrę zarządzającą oraz pracowniczą stanowili Niemcy.W roku 1918 zakład przeszedł pod zarząd państwa,a dyrektorem został inż.Stanisławski.Stało się to przyczyną fali strajków i pobudzenia poglądów demokratycznych.Dwa lata później,w roku 1920,fabrykę wykupił Robert Saenger.Od tego czasu rozpoczął się okres dynamicznego rozwoju„Celulozy”.Prezes Saenger zmarł w 1929 r.część jego akcji wykupili Steinhagenowie.Spowodowało to fuzje fabryk:Włocławek Myszków Pabianice pod nazwą:Steinhagen i Saenger Fabryki Celulozy i Papieru Spółka Akcyjna przy udziale kapitału zagranicznego w wysokości 25%.Siedziba Fabryki znajdowała się w Warszawie,a dyrektorem został Steinhagen,a przedstawicielem kapitału zagranicznego Skarżyński.W 1940 r.fabryka została objęta okupacją niemiecką.Produkcja celulozy została przekształcona także w produkcję papieru;prezesem został Feliks Steinhagen,drewno składowane na placu drzewnym zostało szybko zużyte,produkcja została spowolniona,a kilka razy nawet wstrzymana.W 1942 r.fabrykę nabył do spółki z Ostabankiem,Niemiec Mejer,choć nie zmieniło to sytuacji fabryki.Po II wojnie światowej,w 1945 r.odbyło się zebranie załogi i wybranie Komitetu Robotniczego Fabryki Celulozy i Papieru,którego dyrektorem został Czesław Wierny.W 1952 r.prezesurę objął mgr inż.Henryk Barabasz,Włocławskim Zakładom nadano imię Juliana Marchlewskiego.Ukazała się też"Pamiątka z Celulozy"powieść Igora Newerly’ego,której akcja dzieje się między innymi w przedwojennej Celulozie,a w okresie od 1953 do 1954 r.napisano scenariusz na podstawie książki do filmów:"Celuloza" i "Pod gwiazdą frygijską".Lata 1953–1989 to okres świetności dla Włocławskiej Celulozy.Zakład ciągle rozbudowywano i pod koniec istnienia,pracowało w nim około 3500 osób.W roku 1989 prezesurę objął Tomasz Kaczor.W latach 1990-1993 zakład przeżywał wielki kryzys.Węgiel,drewno i inne surowce nie były sprowadzane na czas.Gdy ochrona środowiska nałożyła na fabrykę kary pieniężne za zanieczyszczanie środowiska produkcją celulozy,przedsiębiorstwo zostało przekształcone w Zakłady Papiernicze we Włocławku,a sama celuloza była kupowana między innymi od:ZCP Świecie,ZCP Kwidzyn.W 1994 r.Zakłady Celulozowo-Papiernicze im.Juliana Marchlewskiego we Włocławku ogłosiły upadłość.
Produkty
We Włocławskiej Celulozie produkowano między innymi:celulozę,papier,zeszyty szkolne.Niektóre produkty fabryka wykorzystywała do dalszej obróbki w zakładzie,a inne sprzedawała kontrahentom.
„Czerwony Sztandar”
Zakładowy symbol ruchów robotniczych.Ukazywał on siłę Celulozy,według dyrekcji miał motywować pracowników do komunistycznego patriotyzmu.Powiewał na najwyższym kominie Fabryki.Zdjęto go,podczas ogłoszenia upadłości.Obecnie komin został rozebrany do ok.63 metrów,gdzie na nim zostały zamontowane nadajniki sieci komórkowej.Jeden z ostatnich symboli Celulozy został przeniesiony do Archiwum Państwowego przy ul.Skorupki 4.
Budynki,tereny

• WPSD
• Wydział celulozy drzewnej(Zagospodarowane pod apartamenty mieszkalne)
• Wydział celulozy słomowej(Teren zagospodarowany dla stacji benzynowej;myjni samochodowej;Stacji Państwowej Straży Pożarnej Nr 2)
• Chemia
• Gospodarka odpadowa
• Transport(Stacja kolejowa rozebrana)
• Zakładowy dom kultury
• Budynek administracyjny(W części budynek przeznaczony dla Klubu Bravo)
• Warsztaty naprawcze(Budynek wykupiony przez Firmę TOP 2000 r.)
• Kotłownia(Część budynków wykupiona przez Firmę„W.Lewandowski”)

Budynki Celulozy zostały przez Urząd Miasta Włocławek postawione w stan natychmiastowej rozbiórki(2002 rok).Do dzisiejszego dnia większość z nich stoi wzdłuż ulicy Łęgskiej z tabliczką na murach„Budynek grozi katastrofą budowlaną”.

• W trakcie kryzysu,Fabryka sprzedawała swoje budynki i tereny.Jednym z przykładowych przedsiębiorstw jest Firma Rolls.Zakład zajmuje się produkcją papieru higienicznego
• Po upadku„Włocławskiej Celulozy”w 1994 r.część obiektów fabrycznych nabyła łódzka Firma„W.Lewandowski”Produkcja-Handel-Usługi.Prowadzi w nich do dziś produkcję papieru toaletowego,chusteczek higienicznych i ręczników papierowych
• Rok po zamknięciu największej w Polsce Fabryki Celulozy i Papiernictwa,kilka budynków wykupiło warszawskie przedsiębiorstwo TOP 2000 r.Dyrektorem produkcyjnym został były szef Celulozy Tomasz Kaczor.Obecnie maszyny produkcyjne i budynki w niej są modernizowane do standardów unijnych

Spór o jeziora
„Włocławska Celuloza”była w posiadaniu dwóch jezior(Radyszyn i Łąkie)mieszczących się w strefie ochronnej Gostynińsko-Włocławskiego Parku Krajobrazowego.Jeziora te wcześniej były w posiadaniu rodziny Kaweckich mieszkającej nad jednym z nich.Fabryka na drodze sądowej w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej wygrała z właścicielem proces o ich własność i zaczęła nad jednym z jezior budować dwa pensjonaty dla wczasowiczów.W 1993 r.były właściciel odzyskał jeziora na drodze sądowej.