Maria Piłsudska(1865-1921)

De domo Koplewska,primo voto Juszkiewiczowa,secundo voto Piłsudska(ur.1865 r.w Wilnie,zm.17 sierpnia 1921 w Krakowie)polska nauczycielka,działaczka Polskiej Partii Socjalistycznej;pierwsza żona Józefa Piłsudskiego.Była córką Ludmiły z Chomiczów i Konstantego Koplewskiego.Ukończyła uniwersytet dla kobiet w Sankt Petersburgu,tzw.studia Bestużewa.Pracowała jako nauczycielka.Należała do Wielkiego Proletariatu.W 1885 r.została uwięziona(brak danych co do miejsca osadzenia).Działała w PPS;była współorganizatorką łódzkiej drukarni PPS.Aresztowana w 1900 r.była więziona przez 11 miesięcy w X Pawilonie Cytadeli Warszawskiej.Nazywana była przez działaczy PPS Piękną Damą lub Piękną Panią.O względy Marii ubiegał się także zakochany w niej Roman Dmowski.Według endeckiego polityka,Jędrzeja Giertycha,Dmowski miał z nią romans.Jednak rywalizację o Marię wygrał Piłsudski,co mogło doprowadzić do utrzymującej się do końca życia wrogości pomiędzy rywalami.Z pierwszego małżeństwa,zakończonego rozwodem miała córkę Wandę(1889–1908).Piłsudski ożenił się z Marią 15 lipca 1899 w luterańskim kościele w Paproci Dużej.Formalnie pozostała żoną Piłsudskiego do końca życia,faktycznie po 1907 r.partnerką życiową Piłsudskiego była Aleksandra Szczerbińska.Maria Piłsudska została pochowana na cmentarzu Na Rossie w Wilnie.
Odznaczenia

• Krzyż Niepodległości(1930 r.pośm.)