Życiorys
Zygmunt Antoni Brockhusen urodził się 17 stycznia 1894,w Warszawie,w rodzinie Bogdana,obywatela ziemskiego i agronoma i Marii z Oranowskich.W 1905 r.był uczestnikiem strajku szkolnego,następnie uczył się na kompletach,później w Gimnazjum,im.Mikołaja Reja i wreszcie od września 1912 r.w Gimnazjum Mariana Rychłowskiego,w którym w sierpniu 1914 r.otrzymał świadectwo dojrzałości.W lutym 1915 r.został wcielony do armii rosyjskiej,w której służył początkowo w stopniu szeregowego w 30 zapasowym batalionie piechoty.W miesiącach kwiecień–sierpień uczęszczał do szkoły chorążych w Moskwie,a po jej ukończeniu dowodził plutonem w 265 batalionie piechoty.Dowódca plutonu od grudnia 1915 r.w utworzonej w Bobrujsku Brygadzie Strzelców Polskich.W lutym 1917 r.po przeformowaniu brygady w Dywizję Strzelców Polskich,został w niej dowódcą kompanii 3 pułku strzelców.Służył od września w 10 pułku strzelców I Korpusu Polskiego na Wschodzie,gdzie był początkowo dowódcą kursu oficerskiego i dowódcą kompanii,od listopada 1917 r.dowodził batalionem,żeby od stycznia 1918 r.ponownie być dowódcą kompanii.W maju rozwiązano I Korpus,a w następnym miesiącu powrócił do Warszawy.Studiował od października 1918 r.na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego,a studia na tym wydziale usiłował godzić z późniejszą czynną służbą wojskową.Podejmował je jeszcze dwukrotnie:w październiku 1922 i 1925 r.Zaliczył pierwszy rok w styczniu 1927 r.a próbował je kontynuować także i później po przeniesieniu w stan spoczynku.Od października 1935 r.przez krótki okres studiował na drugim roku Wydz.Prawa UW.Uczestniczył w Łodzi w listopadzie 1918 r.w rozbrajaniu Niemców i w tym samym miesiącu rozpoczął służbę ochotniczą w Wojsku Polskim.Przydzielony został do 28 pułku piechoty w którym dowodził kompanią,a od grudnia Legią Akademicką.Był od lutego 1919 r.adiutantem pułku,a od maja adiutantem batalionu zapasowego 28 pp.Referent w sztabie 10 Dywizji Piechoty od lipca 1919 r. i w tym samym miesiącu przeniesiony na stanowisko oficera ordynansowego dowódcy IX Brygady Piechoty Dywizji Lwowskiej.Mianowany w kwietniu 1920 r.referentem sekcji mobilizacyjnej Oddziału I Ministerstwa Spraw Wojskowych.W lipcu został przydzielony do załogi pociągu pancernego„Zagończyk”na stanowisko dowódcy oddziału szturmowego.W kwietnia 1921 r.został dowódcą tego pociągu.Od lutego 1924 r.służył w 30 Pułku Strzelców Kaniowskich.W miesiącach maj–październik 1924 r.uczęszczał na kursu doszkolenia młodszych oficerów w Chełmnie i powrócił do 30 pułku na stanowisko dowódcy kompanii,a już od maja 1925 r.dowodził w nim batalionem.Został przeniesiony w lipcu 1926 r.do dyspozycji Dowództwa Okręgu Korpusu Nr I Warszawa.W październiku 1926 r.został komendantem składnicy wojennej 54 pułku piechoty.17 marca 1927 został przeniesiony do 69 pułku piechoty w Gnieźnie na stanowisko dowódcy III batalionu.W okresie od października do grudnia 1928 r.był słuchaczem kursu dla oficerów sztabowych w Centralnej Szkole Strzelniczej w Toruniu.Po ukończeniu kursu powrócił na stanowisko dowódcy baonu.Kierownik referatu od kwietnia 1930 r.później zastępca komendanta,a od listopada 1932 r.komendant PKU Łódź-Miasto II.Z dniem 31 sierpnia 1934 przeniesiony w stan spoczynku.Zamieszkał w Warszawie i utrzymywał się z emerytury wojskowej.Podczas okupacji mieszkał przy ul.Wyspiańskiego 6 pod rodowym nazwiskiem.W kwietniu 1943 r.został wprowadzony do konspiracji w Stronnictwie Narodowym przez rotmistrza Aleksandra Lossow-Niemojowskiego.W listopadzie 1943 r.objął dowództwo batalionu NOW-AK„Antoni” i sprawował je do 6 sierpnia 1944.Dowodzony przez niego pododdział od lipca 1944 r.stanowił odwód komendanta Okręgu AK Warszawa.Dowódcą odwodu był podpułkownik Franciszek Rataj ps.„Paweł”.6 sierpnia 1944,w czasie powstania warszawskiego,został ranny podczas obrony cmentarzy wolskich.Nocą z 6 na 7 sierpnia resztki jego zdziesiątkowanego oddziału zostały wycofane na Stare Miasto i tam wcielone do batalionu„Gustaw”.10 sierpnia 1944 Brockhusen został komendantem Kwatery Głównej Grupy„Północ”,a 1 września przeniesiony do dyspozycji komendanta Obwodu Śródmieście Okręgu Warszawa AK,płk.Franciszka Edwarda Pfeiffera„Radwana”.Po upadku powstania przebywał w Stallagu XI C(311)Bergen-Belsen i XI B Fallingbostel,a następnie Oflagach II D Gross-Born,X B Sandbostel i Lubeka.2 maja 1945 został uwolniony przez oddziały brytyjskie z niewoli niemieckiej,a od lipca dowodził I Batalionem Oficerskim III Zgrupowania w Glashütte.Powrócił do kraju jesienią 1946 r. i zamieszkał w Łodzi.Pracował tam aż do przejścia na emeryturę w 1968 r.w Zjednoczeniu Przemysłu Artykułów Technicznych.Zmarł 16 lutego 1981 i został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie w grobie rodzinnym Oranowskich.
Rodzina
Od 1921 r.był żonaty z Heleną z domu Sikorska(1900–1934),z którą miał syna Bogdana(1924–1943),harcerza 71 Warszawskiej Drużyny Harcerskiej,członka konspiracyjnego SN(pseudonim„2458”),żołnierza Kedywu AK,poległego w akcji 31 lipca 1943 r.w Warszawie.W 1946 r.zawarł drugi związek małżeński z Krystyną z domu Skórska(ur.1924 r.)zamieszkałą w Łodzi.W tym związku urodziło się dwoje dzieci.W 1947 r.przyszła na świat córka Barbara,po mężu Mc Milian,z zawodu bibliotekarka,zamieszkałą w Cumbernauld,w Szkocji.Siedem lat później urodził się syn Zygmunt,który był nauczycielem i dyrektorem Szkoły Podstawowej w Domaniewicach.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari(1922 r.)
- Krzyż Niepodległości(1933 r.)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Walecznych trzykrotnie(po raz 2 i 3 w 1921 r.)
- Złoty Krzyż Zasługi(1939 r.)
- Krzyż Armii Krajowej(1970 r.)
- Order Świętego Stanisława III klasy z mieczami i wstęgą(Imperium Rosyjskie)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz