niedziela, 17 stycznia 2016

Zofia Hołub-Pacewiczowa

Ur.12 marca 1895 r.w Pruchniku(pow.jarosławski)zm.20 marca 1979 r.w Londynie polska geografka,etnografka,nauczycielka szkół średnich,wykładowca uniwersytecki,narciarka.
Biografia
Studiowała początkowo na Uniwersytecie Wiedeńskim,a następnie na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.Ukończyła studia w 1927 r.uzyskując doktorat z filozofii z zakresu geografii.W 1922 r.wyszła za mąż za Kazimierza Pacewicza(1895–1974),oficera WP i malarza.Wybuch II wojny światowej zastał ją wraz z mężem w Paryżu.W 1940 r.przedostali się do Wielkiej Brytanii.Tam kontynuowała studia w London School of Economics and Political Science(1940–1943).Uczyła przez wiele lat w angielskich szkołach średnich.W latach 1946–1950 wykładała geografię na Wydziale Ekonomicznym Polish University College w Londynie.W 1951 r.została powołana na członka Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.Pozostała na uchodźstwie z przyczyn politycznych.Po śmierci męża ofiarowała wiele jego obrazów do muzeów w Polsce.Pod koniec życia zamierzała wrócić do kraju,lecz zamiaru tego nie zrealizowała.
Praca naukowa
Studia uzupełniające kontynuowała na uniwersytetach w Paryżu i Grenoble(1930–1939).W latach 1937–1940 była asystentką prof.É.de Martonne’a na Sorbonie w Paryżu.W latach międzywojennych prowadziła rozległe badania nad pasterstwem rejonów górskich,głównie w Tatrach,na Podtatrzu i w Niżnych Tatrach na Słowacji,a także w Alpach i Pirenejach.Jako geografka wzięła udział w szeroko zaplanowanych badaniach nad pasterstwem karpackim,zainicjowanych przez jej profesora,Ludomira Sawickiego.Jej terenem badań były Tatry wraz z Podtatrzem.W wyniku badań ogłosiła najpierw szereg prac wstępnych:Kilka słów o szałaśnictwie w Tatrach polskich(„Przegląd Geograficzny”2,1920–21,druk 1922 r.)Sprawozdanie z pracy nad szałaśnictwem w Tatrach(„Wierchy”R.4,1926 r.)Z badań nad pasterstwem karpackim i alpejskim(tamże R.8,1930 r.) i in.Okres ten uwieńczyła obszerną pracą pt.Osadnictwo pasterskie i wędrówki w Tatrach i na Podtatrzu(Kraków 1931 r.)Jest to w tej dziedzinie klasyczne dzieło,w dalszym ciągu uznawane za podstawę do wszelkich dalszych badań geograficznych,etnograficznych i historycznych nad pasterstwem tatrzańskim,a ze względu na bogactwo zawartych materiałów jest też przydatne w innych badaniach tego regionu.Swoje badania Zofia Hołub-Pacewiczowa rozciągnęła następnie na sąsiedni region Tatr Niżnych i ogłosiła pierwsze gruntowne opracowania ich pasterstwa:Pastierstvo v Nízkych Tatrách(„Sbor.Muz.Slov.Spol.”27-28,1933-34).Dalsze jej prace związane z pasterstwem górskim dotyczą Alp i Pirenejów oraz porównań kultury pasterskiej w różnych regionach(także w Tatrach),np.Sur la transformation de l’habitat temporaire en habitat permanent et de l’habitat permanent en habitat temporaire dans les montagnes du système alpin en Europe(w:„Résumés des Communications du Congrès Int.de Géogr.Varsovie 1934 r.”)Przez Pireneje od morza do oceanu(„Wierchy”14,1936 r.z porównaniem krajobrazu i kultury pasterskiej w Pirenejach i Tatrach),Sur les rapports entre les mouvements migratoires de la population d’une vallée alpine et la transformation du paysage pastoral-agricol pendant les cent dernières années(w:„Comptes rendus du Congrès Int.de Géogr.Amsterdam 1938 r.”)Łącznie była autorką ponad 20 prac drukowanych.
Narciarstwo i alpinizm
W młodości uprawiała wspinaczkę w skałkach podkrakowskich(m.in.w Dolinie Mnikowskiej)oraz w Tatrach,była również czynna jako narciarka(turystka i zawodniczka).Tuż po I wojnie światowej wstąpiła do Sekcji Narciarskiej AZS w Krakowie i na pierwszych narciarskich mistrzostwach Polski w 1920 r.została mistrzynią Polski w biegu kobiet.W latach 1919-1920 była sanitariuszką w Kompanii Wysokogórskiej i w tym czasie(w sierpniu 1919 r.)uczestniczyła w wyprawie ratunkowej TOPR-u w masyw Czerwonych Wierchów.Umiejętności taternickie przydawały jej się również w trakcie wypraw badawczych.M.in.podczas pobytu w Pirenejach zdobyła szczyty Pic du Canigou(2784 m n.p.m.)w Pirenejach Wschodnich oraz Pic du Midi d’Ossau(2884 m n.p.m.)w Pirenejach Środkowych.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz