Biografia
Był synem pioniera polskiego leśnictwa Stanisława Sokołowskiego i Agnieszki z Walczaków,bratem Adama,Stanisława,Witolda,Jana i Zofii.Studia leśnicze musiał przerwać ze względu na wybuch I wojny światowej,podczas której walczył w Legionach Polskich,w kompanii technicznej.1 sierpnia 1916 roku awansował na chorążego.Później służył w Wojsku Polskim,a po 1921 r.wrócił do studiów,które ukończył w roku 1923.3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 157 lokatą w korpusie oficerów inżynierii i saperów.Do 1923 roku pełnił służbę w 2 Pułku Saperów w Puławach.W następnym roku został przeniesiony do rezerwy.Posiadał przydział mobilizacyjny do 2 Pułku Saperów.Po zdobyciu doktoratu(1924 r.)podjął pracę w Zakładzie Doświadczalnym Państwowego Instytutu Naukowego Gospodarstwa Wiejskiego w Puławach.W latach 1926-1928 pracował jako asystent Instytutu Botanicznego Uniwersytetu Jagiellońskiego,a następnie w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego,gdzie w 1935 r.mianowano go profesorem.Zajmował się głównie fitogeografią,fitosocjologią,hodowlą lasu i ochroną przyrody.Brał udział w pionierskiej pracy nad zespołami roślinnymi Tatr pod kierunkiem prof.Władysława Szafera.Walczył o stworzenie Tatrzańskiego Parku Narodowego.Był członkiem Państwowej Rady Ochrony Przyrody.Od 1924 roku był współpracownikiem Komisji Fizjograficznej Polskiej Akademii Umiejętności.Marian Sokołowski był jednym z wybitniejszych polskich taterników okresu międzywojennego.Dokonał wielu pierwszych wejść,specjalizował się głównie we wspinaczce zimowej.Traktował taternictwo jako połączenie sportu,nauki i sztuki.Z bratem Adamem rozpoczął wędrówki po Tatrach jeszcze przed I wojną światową,po wojnie zaczęli zajmować się też taternictwem.Także pozostali bracia Sokołowscy brali udział we wspinaczkach,jednak to Marian i Adam osiągnęli największe sukcesy.W latach powojennych wokół Mariana Sokołowskiego utworzyła się grupa nazywana Sokołowszczyzną,do której oprócz Adama należeli też Karol Wallisch,Jan Kazimierz Dorawski,Kazimierz Mischke i inni.Na bazie Sokołowszczyzny w 1924 roku powstawała Sekcja Taternicka AZS w Krakowie,której pierwszym prezesem(1924–1928)został Marian Sokołowski.W latach 1935–1936 i 1937–1939 pełnił funkcję pierwszego prezesa Klubu Wysokogórskiego.W tym czasie udało się zorganizować liczne wyprawy górskie w dalsze rejony,m.in.w Kaukaz pod kierunkiem samego Sokołowskiego.Po zakończeniu wojny jego prochy zostały przeniesione na Cmentarz Zasłużonych na Pęksowym Brzyzku.Został odznaczony honorowym członkostwem Klubu Wysokogórskiego(1937 r.)
Osiągnięcia taternickie
- pierwsze przejście północną ścianą Koziego Wierchu(1921 r.z bratem Adamem)
- powtórzenie przejścia południową ścianą Zamarłej Turni(1923 r.z bratem Adamem)
- pierwsze zimowe przejście grani ze Świnicy na Zawrat(kwiecień 1924 r.z bratem Adamem oraz Markiem Korowiczem)
- pierwsze zimowe przejście grani Czarnych Ścian(kwiecień 1924 r.z bratem Adamem oraz Kazimierzem Mischke)
- pierwsze zimowe wejście na Hrubą Turnię(luty 1926 r.z Zofią Krókowską i Jerzym Krókowskim)
- próba pierwszego przejścia północno-wschodniej ściany Rumanowego Szczytu(1926 r.z Janem Kazimierzem Dorawskim,Korowiczem,Stefanem Makowskim i Mieczysławem Szczuką)
- drugie zimowe przejście północnej ściany Łomnicy(kwiecień 1927 r.z Dorawskim,Witoldem Dobrowolskim i Janem Dürrem)
- zimowe wejście na Mały Durny Szczyt(kwiecień 1934 r.z Jakubem Bujakiem i Maciejem Zajączkowskim)
- zimowe przejście przez Pośrednią Grań i Małą Pośrednią Grań(kwiecień 1935 r.z Zajączkowskim)
Publikacje
- Limba w Tatrach Polskich[w:]„Wierchy”2/1924 r.
- Wiatr halny i wpływ jego na roślinność[w:]„Przyrodnik”1/1924 r.
- Taternictwo a ochrona przyrody[w:]„Ochrona Przyrody”4/1924 r.
- Po śnieżnej grani[w:]„Wierchy”3/1925 r.
- O wprowadzeniu ochrony przyrody do nauczania szkolnego[w:]„Ochrona Przyrody”5/1925 r.
- Wspomnienia zimowe z Koziego Wierchu[w:]„Orli Lot”6/1925 r.
- O istocie i drogach nowoczesnego taternictwa[w:]„Taternik”1925 r.
- Die Pflanzenassoziationen der nördlich vom Giewont gelegenen Täler[w:]„Bulletin International de l'Académie Polonaise des Sciences et des Lettres(Cracovie),Classe des Sciences Mathématiques et Naturelles”,wraz z Władysławem Szaferem,1926 r.
- Zespoły roślinne i flora doliny Morskiego Oka[w:]„Rozprawy Wydziału Matematyczno-przyrodniczego Polskiej Akademii Umiejętności”,wraz z Bogumiłem Pawłowskim i Karolem Wallischem,1927 r.
- Wiatry w Tatrach[w:]„Wierchy”5/1927 r.
- Porażka[w:]„Wierchy”5/1927 r.
- O górnej granicy lasu w Tatrach,Kraków 1928 r.
- Utrwalenie moreny nad Morskim Okiem[w:]„Ochrona Przyrody”7/1928 r.
- Paszenie w lasach i jego wpływ na życie lasu[w:]„Sylwan”47/1929 r.
- Projekt rezerwatu limbowego w Dolinie Suchej Kasprowej[w:]„Ochrona Przyrody”13/1933 r.
- Szkody od powału w lasach tatrzańskich i sposoby zapobiegania im w zakresie hodowli lasu,Kraków 1934 r.
- Szata roślinna Tatr Polskich,Zakopane 1935 r.
- Wantule[w:]„Ochrona Przyrody”16/1936 r.wraz ze Stanisławem Sokołowskim juniorem
- O szacie leśnej Tatr[w:]„Wierchy”16/1938 r.wraz z Maciejem Zajączkowskim
- Lasy urwiskowe[w:]„Przyroda i Technika”17/1938 r.wraz z Maciejem Zajączkowskim
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz