Biografia
Karol Tchorek przyszedł na świat 30 października 1904 w Serocku.Wywodził się z biednej rodziny chłopskiej.Wykształcenie ogólne zakończył na 4 klasach gimnazjum.W wieku 15 lat,jako ochotnik,brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej.We wczesnej młodości pracował m.in.jako piaskarz na Wiśle.Edukację artystyczną rozpoczął w Miejskiej Szkole Sztuk Zdobniczych i Malarstwa w Warszawie,a kontynuował w stołecznej Szkole Sztuk Pięknych.Jego nauczycielami byli m.in.Jan Szczepkowski i Tadeusz Breyer.Od 1929 roku pozostawał członkiem Spółdzielni Rzeźbiarskiej Forma.Współpracował z Towarzystwem Popierania Przemysłu Ludowego,rozpoczął też kolekcjonowanie wycinanek kurpiowskich.W 1932 r.był stypendystą Funduszu Kultury Narodowej.Z 1937 r.pochodzi jego projekt sarkofagu Józefa Piłsudskiego.W czasie II wojny światowej zniszczeniu uległy dwie pracownie Karola Tchorka na warszawskim Powiślu i w Broku.Stracił też swój dom i prowadzony przez siebie w latach 1943-1944 Salon Sztuki Nike.Jego działalność kontynuował w okresie 1945-1951.Nike stanowiła de facto połączenie prywatnej galerii sztuki z nieoficjalnym antykwariatem.W roku 1945 wziął udział w I Walnym Zjeździe Delegatów ZPAP w Krakowie,dzięki czemu został sekretarzem Prezydium Zarządu Głównego organizacji.Funkcję tę pełnił w latach 1945-46.W tym czasie pomagał m.in.ludowemu rzeźbiarzowi,Leonowi Kudle,którego prace kolekcjonował.W późniejszym okresie pełnił funkcje kierownicze w Sekcji Rzeźby Okręgu Warszawskiego ZPAP.W 1949 r.Karol Tchorek wygrał ogłoszony rok wcześniej przez SARP konkurs na realizację tablic upamiętniających publiczne egzekucje wykonywane w Warszawie podczas II wojny światowej.Do dziś w stolicy Polski znajduje się ok.200 tablic zaprojektowanych przez artystę.Z kolei w 1952 r.brał udział w pracach przy MDM ie,czego efektem było powstanie płaskorzeźby Macierzyństwo przy ul.Marszałkowskiej w Warszawie.Z 1959 r.pochodzi wykonany przez niego pomnik żołnierzy i partyzantów w Ostrowi Mazowieckiej.W 1970 r.dla brytyjskiego miasta Perth wykonał pomnik żołnierzy polskich,a w 1975 r.rzeźbę Warszawska jesień,która znajduje się na skwerze Bohdana Wodiczki na tyłach Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina w Warszawie.Karol Tchorek był żonaty z Zofią z Kochanowiczów.Mieli dwoje dzieci Mariusza i Olafa.Po II wojnie światowej cała rodzina mieszkała przy ul.Miedzeszyńskiej na Saskiej Kępie w Warszawie.
Wybrane dzieła
- 1937 r.projekt sarkofagu Józefa Piłsudskiego
- 1949 r.projekt tablic upamiętniających Miejsca walki i męczeństwa
- 1952 r.Macierzyństwo
- 1959 r.pomnik żołnierzy i partyzantów w Ostrowi Mazowieckiej
- 1962 r.nagrobek Władysława Strzemińskiego
- 1965 r.nagrobek Jana Szczepkowskiego
- 1970 r.pomnik żołnierzy polskich w Perth(Wielka Brytania)
- 1975 r.Warszawska jesień
Tablice w Warszawie
Jako zwycięzca ogólnokrajowego konkursu z 1948 roku Karol Tchorek stał się projektantem tablic upamiętniających miejsca straceń z okresu II wojny światowej w Warszawie.W mieście znajduje się ok.200 tablic wykonanych według projektu z 1949 r.Część z nich zawiera błędne informacje,np.w odniesieniu do liczby ofiar,w związku z czym interwencje podejmowała m.in.Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa.Wykonana została m.in.inwentaryzacja tablic,jednak błędne napisy nie zostały oficjalnie poprawione.
Wybrane wystawy
- X Salon.Malarstwo,grafika,rzeźba(1938 r.)
- I Ogólnopolska Wystawa Plastyki
- II Ogólnopolska Wystawa Plastyki
- III Ogólnopolska Wystawa Plastyki
- Plastycy w walce o pokój(1950 r.)
- Rzeźba warszawska 1945-1958
- Rzeźba polska 1945-1960
- Rzeźba w XV-lecie PRL
- XX lat Ludowego Wojska Polskiego w twórczości plastycznej
- Rzeźbiarze Saskiej Kępy wczoraj i dziś(2011 r.)
- Sztuka wszędzie.Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie 1904-1944(2012 r.)
Odznaczenia
- Medal 10-lecia Polski Ludowej(1955 r.)
- Srebrny Krzyż Zasługi(1955 r.)
- Brązowy Medal"Za zasługi dla obronności kraju"(1966 r.)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski(1980 r.)
Upamiętnienie
W Serocku,rodzinnym mieście rzeźbiarza,znajduje się ulica nazwana jego imieniem.W 1990 r.warszawska pracownia Karola Tchorka przy ul.Smolnej 36 m.10 została wpisana do rejestru zabytków.Pracownią oraz spuścizną po artyście opiekuje się Fundacja Tchorek-Bentall.Jej założycielką jest artystka Katy Bentall,wdowa po Mariuszu Tchorku,synu rzeźbiarza.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz