wtorek, 19 kwietnia 2016

Kosztowy

Niem.Kostow,Kosztow dzielnica Mysłowic.
Położenie
Jest południową dzielnicą miasta,graniczy od południa z Imielinem,a także z Dziećkowicami,Krasowami i Brzezinką.Przechodzi przez nią droga 934(Katowice Bieruń),droga ekspresowa S1(DK1)(Gdańsk Bielsko-Biała)oraz linia kolejowa Katowice Oświęcim wraz ze stacją kolejową.Przez Kosztowy przepływa Rów Kosztowski,zwany dawniej potokiem Zarękownik.Kosztowy posiadają herb:w błękitnym polu tarczy poziomo ustawiona piła i skrzyżowane nad nią hebel(strug),klin i osiek.
Historia
Jako wieś funkcjonowała już w okresie średniowiecza.Najstarsza wzmianka pochodzi z 1391 r.kiedy to książę opawsko-raciborski Jan II Żelazny podarował ją wraz z Imielinem i Chełmem(i swoimi prawami książęcymi)biskupom krakowskim.Odtąd mamy kłopot z określeniem przynależności państwowej.W źródłach śląskich piszą,że należą do Polski,w archiwach biskupów krakowskich,że wieś leży poza Królestwem Polskim.Między 1480 r.a 1529 r.Kosztowy przestały istnieć.Odbudowano je nieco przed 1668 r.Kosztowy w tym czasie były na terytorium Monarchii Habsburgów.Należały do klucza lipowieckiego a nie jak niekiedy podają(błędnie)opracowania,do klucza sławkowskiego.W 1789 r.własność wsi przejął Skarb Państwa(Polski),ale już w 1794 r.wieś zajęła Królewska Armia Pruska,a rok później oficjalnie wcielono Kosztowy do Prus.Ale już w 1807 r.wieś zajął francuski marszałek Jean Lannes,a w 1808 r.Kosztowy włączono do księstwa warszawskiego.W czasie kongresu wiedeńskiego nie umiano się dogadać nt.przynależności Kosztów i uczyniono to dopiero w 1817 r.ratyfikując stosowne umowy w 1818 r. i przyłączając Kosztowy do Królestwa Prus.Od 1871 r.Kosztowy należały do Cesarstwa Niemieckiego,a od 1922 r.do Polski.W 1813 r.powstała w Kosztowach pierwsza kopalnia węgla kamiennego Kostower Grube,przemianowana na„Józefka”(istniała do 1929 r.)a następnie dwie huty cynku„Eduard” i „Teresa”.W XIX w.zbudowano także przez Kosztowy linię kolejową i brukowaną ulicę.W 1910 r.w miejscowości mieszkało 1538 osób z czego 1457 mówiło językiem polskim,3 polskim i niemieckim,a 78 niemieckim.W wyborach komunalnych jakie odbyły się w listopadzie 1919 r.mieszkańcy oddali 602 głosy na polską listę na ogólną sumę 652 zdobywając wszystkie 9 mandatów.Podczas plebiscytu z 891 uprawnionych do głosowania 804 głosowało za przyłączeniem do Polski.Za przyłączeniem do Niemiec głosowało 86 wotantów.W miejscowości działały polskie organizacje społeczne i kulturalne m.in.od 1918 r.16 osobowe gniazdo śląskiej dzielnicy Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego„Sokół”kierowanego przez Tomasza Klimczoka,a od kwietnia 1920 r.koło Związku Towarzystw Polek.Do 1973 r.Kosztowy były samodzielną gminą,należącą w latach 1795-1954 do powiatu pszczyńskiego,a w latach 1954-1975 do powiatu tyskiego.W 1973 r.Kosztowy włączono do miasta Wesoła Śląska,a od 1976 r.do miasta Mysłowice,które od 1999 r.jest miastem na prawach powiatu.W latach 1945-1954 siedziba gminy Kosztowy.Początkowo Kosztowy należały do parafii Lędziny.Od 1799 r.(faktycznie od 1801 r.)do parafii w Chełmie Wielkim(dziś Śląski).Około 1899 r.część Kosztów(Imielińskie i Dziećkowskie Morgi)włączono do parafii w Dziećkowicach.Pozostała część wraz z Krasowami i Wesołą stanowiła w 1918 r.zaczątki parafii.Miał być budowany w Kosztowach kościół,ale ostatecznie został zbudowany w Krasowach i tam powstała parafia,do której należała pozostała część Kosztów.Dopiero w 1976 r.urządzono w Kosztowach kaplicę,na bazie której uzyskano pozwolenie na budowę kościoła(poświęcono go w 1992 r.)W 1981 r.powstała kosztowska parafia.
Charakterystyka
Dużo domów jedno- i wielorodzinnych i parę starych kamieniczek przy rynku,przy którym stoi też pomnik Powstańców Śląskich.W północnej części dzielnicy domki z tzw.nowego budownictwa.Na terenie Kosztów znajduje się szkoła podstawowa,gimnazjum,stadion(klub Unia Kosztowy),kościół,OSP,bary,sklepy,restauracje,duża ilość kapliczek(najstarsza z 1827 r.) i krzyży przydrożnych.W najbliższej okolicy zlokalizowany jest maszt radiowo-telewizyjny Katowice Kosztowy wykorzystywany m.in.przez TVP,Polsat,TVN,Polskie Radio,RMF FM.W rzeczywistości znajduje się on jednak na terenie dzielnicy Wesoła.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz