Wacław Kowalski

Ur.2 maja 1916 w Gżatsku,obecnie Gagarin w Rosji,zm.27 października 1990 w Brwinowie polski aktor filmowy i teatralny.

Życiorys
Kowalski urodził się w mieście Gżatsk(od 1968 r.nosi nazwę Gagarin)w Rosji.Dzieciństwo i młodość spędził w miejscowości Gnojno,gdzie mieszkał wraz z rodzicami i 3 siostrami.W czasie I wojny światowej ojciec Kowalskiego,który był kowalem wraz z rodziną został zabrany przez wojska rosyjskie na wschód,dlatego też aktor urodził się na Kresach.Rodzina Kowalskich wróciła do Gnojna dopiero po zakończeniu wojny.W 1937 r.ukończył Seminarium Nauczycielskie Leśnej Podlaskiej i podjął pracę w Instytucie Pedagogiki Specjalnej.Po wojnie rozpoczął studia w łódzkim Konserwatorium Muzycznym,marząc o karierze śpiewaka operowego.Przebywając wówczas w Łodzi zgłosił się jako statysta do Teatru Wojska Polskiego.Tam wypatrzył go Leon Schiller i powierzył mu niewielką śpiewającą rólkę.Tak rozpoczęła się jego przygoda z aktorstwem.W 1946 r.zadebiutował na dużym ekranie epizodyczną rolą,śpiewaka z gitarą w pierwszym powojennym polskim filmie"Zakazane piosenki".W 1951 r.zdał egzamin eksternistyczny.W latach 1948-55 występował w Łodzi;w Teatrze Pinokio(1948-49) i w Teatrze Nowym(1949-55).W 1955 r.przeniósł się do Warszawy grając kolejno w:Teatrze Klasycznym w latach 1955-69,Teatrze Polskim w latach 1970-77 i Teatrze na Woli w latach 1977-81.Z filmem związał się na dobre w latach 50.Największą popularność i uznanie przyniosła mu rola Kazimierza Pawlaka w komediowej trylogii Sylwestra Chęcińskiego,na którą składają się filmy:"Sami swoi"(1967 r.)"Nie ma mocnych"(1974 r.)oraz"Kochaj albo rzuć"(1977 r.)Stworzył w nich niezapomniany i chyba najsłynniejszy w historii polskiego kina duet z Władysławem Hańczą.Kolejną słynną rolą Kowalskiego,która spotkała się z ogromną popularnością jest dozorca Popiołek w serialu"Dom"Jana Łomnickiego.Ponadto zagrał w przeszło 100 filmach i serialach telewizyjnych,kreując zwykle role drugoplanowe i epizodyczne jednakże niezwykle wyraziste.W 1988 r.otrzymał nagrodę Wiktora dla najpopularniejszej postaci TVP.
Życie prywatne
Żoną aktora była Stanisława Kowalska(z domu Osikowska).Byli małżeństwem przez 47 lat(od 1943 do śmierci Kowalskiego w 1990).Mieli dwóch synów:Jan(ur.1946 r.)oraz Maciej(ur.1956 r.zm.1982 r.)W 1982 r.młodszy z synów,student medycyny,zginął tragicznie w wypadku samochodowym.Wacław Kowalski bardzo to przeżył.Wycofał się z aktorstwa.Zrezygnował również z roli w serialu"Dom",co było jedną z głównych przyczyn zakończenia realizacji serialu w latach 80 i uśmiercenia postaci Ryszarda Popiołka.Kowalski już nigdy nie pojawił się na ekranie,konsekwentnie odrzucał wszystkie propozycje.Ostatnie lata życia spędził w swoim domu w Brwinowie pod Warszawą.Zmarł nagle w wyniku udaru mózgu.Jest pochowany na cmentarzu parafialnym w Brwinowie wraz z żoną i synem.
Filmografia
Filmy

• "Zakazane piosenki"(1946 r.)jako śpiewak z gitarą
• "Przygoda na Mariensztacie"(1953 r.)jako Stefan Wachowiak,murarz
• "Żołnierz zwycięstwa"(1953 r.)jako żołnierz hiszpański
• "Autobus odjeżdża 6:20(1954 r.)jako woźny w biurze Poradzkiego
• "Pod gwiazdą frygijską"(1954 r.)jako sekretarz partii
• "Trudna miłość"(1954 r.)jako Kubala
• "Trzy starty"(1955 r.)jako kolejarz
• "Szkice węglem"(1956 r.)jako chłop z Baraniej Głowy
• "Pożegnanie z diabłem"(1956 r.)jako chłop
• "Ziemia"(1956 r.)jako Banach
• "Pętla"(1957 r.)jako Kostek
• "Ewa chce spać"(1957 r.)jako rusznikarz na komisariacie
• "Wolne miasto"(1958 r.)jako Wiśniewski,listonosz
• "Kalosze szczęścia"(1958 r.)jako strażak na Wieży Mariackiej
• "Sygnały"(1959 r.)jako taksówkarz
• "Tysiąc talarów"(1959 r.)jako strażnik w zakładzie psychiatrycznym
• "Ostrożnie Yeti"(1960 r.)jako kolejarz
• "Walet pikowy"(1960 r.)jako portier w banku
• "Rok pierwszy"(1960 r.)jako piekarz
• "Szczęściarz Antoni"(1960 r.)jako wysłannik Pałacu Młodzieży Kultury w sprawie czołgu
• "Kwiecień"(1961 r.)jako sanitariusz
• "Drugi człowiek"(1961 r.)jako Zygmunt Filarski
• "Ogniomistrz Kaleń"(1961 r.)jako plutonowy Kolanowski
• "Dwaj panowie N"(1961 r.)jako Henryk Nowak,badylarz
• "O dwóch takich co ukradli księżyc"(1962 r.)jako kowal w Zapiecku
• "Klub kawalerów"(1962 r.)jako Stanisław Wygodnicki
• "Rozwodów nie będzie"(1963 r.)jako portier w Pałacu Kultury i Nauki
• "Liczę na wasze grzechy"(1963 r.)jako Marzec,pracownik zakładu pogrzebowego
• "Naganiacz"(1963 r.)jako Tomasik
• "Wiano"(1963 r.)jako Stadny
• "Gdzie jest generał..."(1963 r.)jako plutonowy Kaziuk
• "Spotkanie ze szpiegiem"(1964 r.)jako niemowa
• "Agnieszka 46"(1964 r.)jako Kondera
• "Rękopis znaleziony w Saragossie"(1964 r.)jako sługa Van Wordena ojca
• "Barwy walki"(1964 r.)jako Niemiec
• "Życie raz jeszcze"(1964 r.)jako kolejarz w parowozowni
• "Bigos"(1965 r.film z cyklu"Dzień ostatni dzień pierwszy")jako„Pomidor”,dostawca kapusty
• "Trzy kroki po ziemi"(1965 r.)jako woźny sądowy(w noweli"Rozwód po polsku")
• "Jutro Meksyk"(1965 r.)jako Fruńka,pracownik ośrodka sportowego
• "Lekarstwo na miłość"(1965 r.)jako milicjant ścigający„18-tkę"
• "Pieczone gołąbki"(1966 r.)jako Kołodziejczyk,członek brygady Wierzchowskiego
• "Szyfry"(1966 r.)jako Madeja,zarządca PGR-u w Gorczy
• "Don Gabriel"(1966 r.)jako Hawrot,żołnierz Legii Straceńców
• "Sami swoi"(1967 r.)jako Kazimierz Pawlak
• "Człowiek,który zdemoralizował Hadleyburg"(1967 r.)jako John Wharton Bilson
• "Komedia z pomyłek"(1967 r.)jako mieszkaniec miasteczka
• "Zamrożone błyskawice"(1967 r.film niemiecki,oryg.tytuł"Die Gefrorenen Blitze")jako chłop
• "Cyrograf dojrzałości"(1967 r.)jako nauczyciel Wiktora
• "Kierunek Berlin"(1968 r.)jako szeregowy Ostrejko
• "Lalka"(1968 r.)jako wozak Wysocki
• "Jarzębina czerwona"(1969 r.)jako kapral Podarzyn
• "Ostatnie dni"(1969 r.)jako szeregowy Ostrejko
• "Paragon gola"(1969 r.)jako Anielak,wspólnik Wawrzysiaka
• "Rzeczpospolita babska"(1969 r.)jako weterynarz
• "Jak rozpętałem drugą wojnę światową"(1969 r.)jako Kiedros,sierżant Legii Cudzoziemskiej
• "Album polski"(1970 r.)jako Mazur
• "Akcja Brutus"(1970 r.)jako Sowa,komendant MO
• "Legenda"(1970 r.)jako policjant
• "Prom"(1970 r.)jako kapral
• "Raj na ziemi"(1970 r.)jako kapral Machura
• "Przystań"(1970 r.)jako Matusiak
• "Lokis.Rękopis profesora Wittembacha"(1970 r.)konduktor w pociągu(tylko głos;rola Władysława Dewoyno)
• "Jeszcze słychać śpiew i rżenie koni..."(1971 r.)jako wachmistrz Bronisław Misztal/we współczesności strażnik w Petrochemi Płockej
• "Kłopotliwy gość"(1971 r.)jako szef Piotrowskiego,kierownik działu planowania PZMC
• "Milion za Laurę"(1971 r.)jako góral kupujący kradzione drewno
• "Kardiogram"(1971 r.)jako leśniczy
• "Na przełaj"(1971 r.)jako dozorca parku
• "Niebieskie jak Morze Czarne"(1971 r.)jako dyrektor Górny
• "Złote Koło"(1971 r.)jako dozorca kamienicy
• "Antek"(1971 r.)jako kum Andrzej
• "Nie lubię poniedziałku"(1971 r.)jako dźwigowy
• "Kopernik"(1972 r.)jako Dołuski
• "Kwiat paproci"(1972 r.)jako Zyndram
• "Siedem czerwonych róż,czyli Benek Kwiaciarz o sobie i o innych"(1972 r.)jako dyrektor
• "Opowieść"(1972 r.)jako Kępczyk
• "Zniszczyć pirata"(1972 r.)jako portier na lotnisku
• "Sobie król"(1973 r.)jako kierowca ciężarówki z prosiakami
• "Chłopcy"(1973 r.)jako Smarkul
• "Nie ma mocnych"(1974 r.)jako Kazimierz Pawlak
• "Janosik"(1974 r.)jako góral Marcin Bruzda
• "Złoto"(1974 r.film z cyklu Najważniejszy dzień życia)jako restaurator Stanisław Włodarek
• "Święty Mikołaj pilnie poszukiwany"(1974 r.)jako pracownik domu dziecka
• "Zwycięstwo"(1974 r.)jako szeregowy Ostrejko
• "Tylko się jeździ"(1974 r.)jako fotograf
• "Obrazki z życia"(1975 r.)jako portier(w noweli"Sprawa mydła")
• "Kochaj albo rzuć"(1977 r.)jako Kazimierz Pawlak
• "Azyl"(1978 r.)jako leśniczy Hryncewicz

Seriale telewizyjne

• "Barbara i Jan"(1964 r.)jako Karolczyk,szef hotelowej recepcji(w odc.4 pt.„Oszustka”)
• "Wojna domowa"(1965-66)jako strażnik w Łazienkach(w odc.11 pt.„Co każdy chłopiec”)
• "Do przerwy 0:1"(1969 r.)jako Anielak,wspólnik Wawrzysiaka
• "Wakacje z duchami"(1970 r.)jako majster
• "Przygody psa Cywila"(1970 r.)jako przemytnik
• "Kopernik"(1972 r.)jako Dołuski(w odc.2 pt.„Ziemia”)
• "Janosik"(1973 r.)jako góral Marcin Bruzda
• "Droga"(1973 r.)jako Kazimierz Pawlak(w odc.5 pt.„Rysopis uwodziciela”)
• "Czterdziestolatek"(1974-77)jako Popielak
• "Polskie drogi"(1976 r.)jako Wawrzyniec Kulpiński,kościelny
• "07 zgłoś się"(1976-87)jako taksówkarz Dołmontowicz(w odc.pt.„Wisior”z 1976 r.)
• "Zielona miłość"(1978 r.)jako Zaborek,pacjent w szpitalu
• "Dom"(1980-2000)jako Ryszard Popiołek
• "Białe tango"(1981 r.)jako Stanisław Radziejewski(w odc.8 pt.„Oferta”)
• Przygrywka(1982 r.)jako sołtys

Odznaczenia i nagrody

• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski(1977 r.)
• Srebrny Krzyż Zasługi(1955 r.)
• Nagroda na festiwalu Lubuskie Lato Filmowe w Łagowie za najlepszą rolę męską w filmie"Nie ma mocnych"(1974 r.)
• Nagroda na festiwalu KSF Młodzi i film Koszalin za film"Nie ma mocnych"(1974 r.)
• Nagroda przewodniczącego Komitetu ds.Radia i Telewizji(1983 r.)
• Wiktor dla najpopularniejszej postaci TVP(1988 r.)