Julian Kawalec

Ur.11 października 1916 we Wrzawach,zm.30 września 2014 w Krakowie polski prozaik,publicysta i poeta,członek Rady Krajowej PRON w 1983 roku.

Życiorys
Urodził się we wsi Wrzawy niedaleko Sandomierza.Był synem Józefa i Stanisławy z domu Bobek małorolnych chłopów.Po ukończeniu pięciu klas wiejskiej szkoły powszechnej rozpoczął naukę w ośmioklasowym Gimnazjum Humanistycznym w Sandomierzu.Było to możliwe dzięki ogromnemu wysiłkowi rodziców oraz tzw.świadectwu ubóstwa,które uprawniało do zniżek w opłatach za naukę.W 1935 roku po zdaniu matury rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.W czasie nauki utrzymywał się,udzielając korepetycji z języka łacińskiego i niemieckiego.Związał się z ruchem ludowym.Należał do Polskiej Akademickiej Młodzieży Ludowej PAML.W 1938 roku był członkiem zarządu tej organizacji.Wojna zmusiła go do przerwania studiów.W czasie okupacji przebywał w rodzinnych stronach.Współpracował z ruchem oporu,organizował tajne nauczanie.Poszukiwany przez gestapo musiał się ukrywać.Po wyzwoleniu terenów na wschód od Wisły,jesienią 1944 roku został skierowany przez kolegów z organizacji"Wieś"do pracy w Polskiej Agencji Prasowej"Pol-Pres"w Lublinie,gdzie pełnił funkcję korespondenta wojennego.Jesienią 1945 roku wrócił do Krakowa z zamiarem kontynuowania przerwanych studiów.W 1946 roku rozpoczął pracę dziennikarską w prasie krakowskiej,a następnie w Polskim Radiu.Ukończył studia,uzyskując absolutorium na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego.Pracę literacką rozpoczął w 1957 r.tomikiem opowiadań"Ścieżki wśród ulic".Wydał 22 książki,zbiory opowiadań oraz dwa tomiki poezji.Przetłumaczono je na ponad 20 języków.Najwięcej tłumaczeń miały powieści:"Ziemi przypisany","W słońcu","Tańczący jastrząb","Wezwanie","Przepłyniesz rzekę","Szara aureola".W powieści biograficznej"W gąszczu bram"zamieścił m.in.wspomnienia z okresu nauki w sandomierskim Gimnazjum.W 1999 roku wydał utwór pt."Harfa Gorców".Na podstawie powieści powstały filmy,sztuki teatralne oraz liczne słuchowiska radiowe.Należał do Związku Literatów Polskich(od roku 1960)oraz międzynarodowej organizacji pisarzy PEN-CLUB i Stowarzyszenia Kultury Europejskiej SEC.W latach 1986-1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego.Zmarł 30 września 2014 r.Został pochowany na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie.
Ordery,odznaczenia i nagrody
Uhonorowany licznymi nagrodami:Nagrodą Państwową I i II stopnia(1976,1986 r.)Nagrodami Ministerstwa Kultury i Sztuki(1967 r.)wydawców,kilkakrotnie czytelników"Złoty Kłos"(1968,1971,1973 i 1978 r.)Odznaczony m.in.Krzyżami kolejno:Kawalerskim,Oficerskim(1964 r.)Komandorskim(1986 r.) i Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski(w 2000 r.)Orderem Sztandaru Pracy I klasy(1976 r.)Złotym Medalem„Zasłużony Kulturze Gloria Artis”(2009 r.)oraz Orderem Ecce Homo przyznawanym ludziom różnych narodowości,wyznań i poglądów za ich humanistyczną postawę i pracę dla dobra bliźnich.
Twórczość
Powieści

• "Ziemi przypisany"(1962 r.)
• "W słońcu"(1963 r.)
• "Tańczący jastrząb"(1964 r.)
• "Zagubiony"(w odcinkach 1963-64)
• "Szukam domu"(1968 r.)
• "Wezwanie"(1968 r.)
• "Przepłyniesz rzekę"(1973 r.)
• "Oset"(1977 r.)
• "Szara aureola"(1973 r.)
• "Ukraść brata"(1982 r.)
• "W gąszczu bram"(1989 r.)
• "Harfa Gorców"(1999 r.)

Zbiory opowiadań

• "Ścieżki wśród ulic"(1957 r.)
• "Blizny"(1960 r.)
• "Zwalony wiąz"(1962 r.)
• "Czarne światło"(1965 r.)
• "Marsz weselny"(1966 r.)
• "Opowiadania wybrane"(1968 r.)
• "Wielki festyn"(1974 r.)
• "Pierwszy białoręki"(1979 r.)
• "Nie będzie czasu na strach"(1980 r.)
• "Panie koniu..."(1986 r.)fragmenty powieści i opowiadań
• "Gitara z rajskiej czereśni"(1990 r.)
• "Imieniny"(1996 r.)

Wiersze

• "Kochany smutek"(1992 r.)
• "Te dni moje"(1994 r.)

Sztuki

• "Akt oskarżenia"(1965 r.)współautor:R.Smożewski
• "Przyjdzie taki dzień"(1964 r.)utwór dramatyczny

Inne utwory

• "Pochwała rąk"(1969 r.)reportaże i szkice
• "Dom"(1996 r.)miniatura prozatorska
• "Czerwonym szlakiem na Turbacz"(2009 r.)wybór utworów związanych z Gorcami,zawierający m.in.powieść"Harfa Gorców"

Ekranizacje

• "Głos ma prokurator"(1965 r.)na podstawie powieści"Ziemi przypisany",scenariusz i reżyseria W.Haupe
• "Wezwanie"(1971 r.)scenariusz i reżyseria W.Solarz
• "Przepłyniesz rzekę"(1976 r.)reżyseria T.Kijański
• "Tańczący jastrząb"(1977 r.)scenariusz i reżyseria G.Królikiewicz
• "Piętno"(1983 r.)na podstawie powieści"Szara aureola",scenariusz i reżyseria R.Czekała