Zdzisława Wójcik

Ur.26 stycznia 1915 w Krakowie polska geobotaniczka,działaczka społeczna,nauczycielka i instruktorka harcerska,komendantka Chorągwi Afrykańskiej ZHP,harcmistrzyni.
Życiorys
Urodziła się w Krakowie w rodzinie Żelisławy i Kazimierza Wójcików,jej ojciec,geolog,pracował jako profesor nadzwyczajny w Uniwersytecie Jagiellońskim.Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości rodzina przeniosła się do Poznania Kazimierz Wójcik był jednym z tzw.fundatorów nowo powołanego Uniwersytetu w Poznaniu i profesorem zwyczajnym na tej uczelni.Ukończyła szkołę powszechną,gimnazjum i dwa kierunki studiów,otrzymując dyplom inżyniera rolnictwa w maju 1937 r.oraz magistra filozofii w zakresie botaniki w grudniu 1938 r.Po skończeniu studiów otrzymała stypendium Senatu Uniwersytetu Poznańskiego i podjęła badania roślinności wodnej Wielkopolski oraz prace nad zbiorem nasion roślin wodnych i błotnych.Jeszcze w gimnazjum wstąpiła do harcerstwa,później była instruktorką programową Wielkopolskiej Chorągwi Harcerek.Po wybuchu II wojny światowej wraz z narzeczonym Mieczysławem Steinem przedostała się do Lwowa.Po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną nie przyjęli paszportów radzieckich,a próby powrotu do Generalnego Gubernatorstwa zakończyły się niepowodzeniem.W czerwcu 1940 r.zostali aresztowani i wywiezieni w głąb ZSRR do tajgi w rejonie Archangielska(osada Ustiliszcze),gdzie pracowała fizycznie w lesie.Po próbie ucieczki narzeczony zamarzł w tajdze,a Zdzisławę Wójcik ponownie aresztowano,przebywała w kilku aresztach tymczasowych,więzieniach i szpitalach w Wierchniej Tojmie,Kotłasie,Wołogdzie i Archangielsku.Po amnestii w 1941 r.podjęła tam pracę w ogrodach miejskich i pracowała przy budowie dróg pod Murmańskiem.W marcu 1942 r.została zatrudniona w Delegaturze Rządu RP.W sierpniu 1942 r.w ramach akcji opuszczania ZSRR przez Armię Polską pod dowództwem gen.Władysława Andersa oraz polskie placówki dyplomatyczne,trafiła wraz z rodzinami oraz polskimi sierotami do Persji.Pracowała w placówce Polskiego Czerwonego Krzyża w Meszhedzie,współorganizowała konwojowanie transportów dzieci z Meszhedu do Teheranu.Od grudnia 1942 do końca 1944 r.w byłej Brytyjskiej Afryce Wschodniej(obecnie Kenia)pracowała z młodzieżą harcerską w polskich osiedlach uchodźczych najpierw z ramienia Delegatury Ministerstwa Pracy i Opieki Społecznej,później Delegatury Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Rządu RP w Londynie,mających swe placówki w Nairobi.Z nominacji władz Związku Harcerstwa Polskiego została komendantką Chorągwi Afrykańskiej ZHP,kierowała całością pracy harcerskiej w Afryce,wizytowała kolejne osiedla odległe od siebie o setki,a nawet tysiące kilometrów i koordynując pracę lokalnych hufców i drużyn w Kenii,Tanganice,Ugandzie i Rodezji,prowadząc kursy instruktorskie dla drużynowych i zastępowych.Po wojnie do końca 1947 r.pracowała jako nauczycielka w Gimnazjum i Liceum im.Stefana Batorego w największym(około 5 tysięcy mieszkańców)polskim osiedlu uchodźczym w Afryce w Tengeru w Tanganice(region Arusza).W lutym 1948 r.wyjechała do brata do Kanady,gdzie rozpoczęła pracę w charakterze asystentki w Instytucie Botaniki Uniwersytetu w Toronto.W końcu roku postanowiła jednak wrócić do kraju i zamieszkać w Warszawie.Tu urodziła córkę Bożenę.W okresie 1950-1953 pracowała w Państwowym Wydawnictwie Rolnym i Leśnym,zaś od listopada 1953 r.rozpoczęła pracę naukową w Zakładzie Ekologii Polskiej Akademii Nauk.Prowadziła badania nad zbiorowiskami chwastów polnych(praca doktorska Zbiorowiska chwastów zbożowych Mazowsza na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu w 1964 r.rozprawa habilitacyjna Charakterystyka siedlisk polnych na Pogórzu Beskidu Niskiego metodami biologicznymi w 1976 r.na Uniwersytecie Warszawskim).W 1970 r.przeniosła się do Instytutu Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN,gdzie pracowała jako adiunkt,a następnie docent w Zakładzie Zagospodarowania Środowiska,od 1980 r.w Zakładzie Biogeografii.Po 1985 r.mimo przejścia na emeryturę,nie przerwała działalności naukowej,biorąc czynny udział w badaniach prowadzonych m.in.na Pogórzu Przemyskim.Jest autorką ponad 100 oryginalnych prac naukowych.