Wacław Grabowski

Pseud.„Puszczyk”(ur.10 grudnia 1916 roku w Krępie,zm.5 lipca 1953 roku w Niedziałkach)porucznik,dowódca ostatniego oddziału niepodległościowego działającego do 5 lipca 1953 roku na północnym Mazowszu w powiecie mławskim.

Biografia
Jego rodzicami byli Janina,z domu Łuszczyk i Stanisław Grabowscy.Miał rodzeństwo Tadeusza,Irenę,Natalię,Kazimierę(Petronela) i Jana.Wacław Grabowski w latach 1926-38 należał do ZHP w Mławie.12 lipca 1936 roku ukończył z wynikiem dobrym przysposobienie wojskowe II-go stopnia.Tuż przed wojną,w maju 1939 roku,zdał tzw."dużą maturę"w liceum w Mławie.
II wojna światowa
Jako ochotnik uczestniczył w wojnie obronnej w 1939 roku.W okresie okupacji niemieckiej był żołnierzem ZWZ-AK w obwodzie MławaW 1943 roku rozpoczął służbę w oddziałach partyzanckich.Służył w Kedywie i oddziale partyzanckim ppor.Stefana Rudzińskiego Wiktora.Po wejściu Armii Czerwonej działał w strukturze Ruchu Oporu Armii Krajowej,w ramach Batalionu„Znicz”dowodzonego przez kpt.Pawła Nowakowskiego Łysego.Z powodzeniem uczestniczył w akcji z dnia 6 czerwca 1945 roku na PUBP w Mławie,w wyniku której uwolnionych zostało 32 więźniów.
Działalność powojenna
Po rozwiązaniu oddziału w 1945 roku Wacław Grabowski wraz z Antonim Wójcickim przedostał się do amerykańskiej strefy okupacyjnej w Niemczech.Puszczyk pewien czas służył w Polskich Kompaniach Wartowniczych.Po krótkiej emigracji powrócił do ojczyzny,aby wspomóc obronę antykomunistyczną.Podjął działalność konspiracyjną,organizując oddział partyzancki funkcjonujący w powiatach Mława,Przasnysz,Działdowo i Ciechanów.Oddział przynależał do 16 Okręgu NZW.Po jego likwidacji nawiązał kontakt z Mieczysławem Dziemieszkiewiczem Rojem.Słynnym wyczynem oddziału Puszczyka było przebicie się przez zasadzkę UB w październiku 1952 roku w okolicach Konopek.Podczas wymiany ognia zastrzelonych zostało dwóch oficerów MBP i żołnierz KBW.
Rozbicie oddziału
Od jesieni 1952 do lata 1953 roku oddział Puszczyka przebywał w kolonijnych gospodarstwach w miejscowości Niedziałki.Rodziny Marianny Jeziorskiej,Stanisława Adamczyka i Zygmunta Klimaszewskiego wspomagały oddział Puszczyka.W lutym 1953 roku z wyczerpania zmarł Władysław Barwiński"Sowa",który został pochowany w pobliżu gospodarstwa Marianny Jeziorskiej.W lipcu miejsce stacjonowania oddziału wydał agent UB Wacław Głuszek,któremu w nagrodę wypłacono 5000 zł,równowartość około pięciu ówczesnych,średnich pensji(w 1953 roku przeciętne wynagrodzenie wynosiło około 920 zł).5 lipca 1953 roku oddział Puszczyka został otoczony przez 1300 osobową grupę operacyjną składającą się z funkcjonariuszy UB i MO.
Według dokumentów archiwalnych:

...o godz.15.00 przystąpiono do operacji okrążając/..../zabudowania w momencie nawiązywania styków 2/ch kompanii zamykający pierścień/..../banda w sile 7-miu ludzi podjęła ucieczkę w kierunku lasu,gdzie nie widoczna była obstawa dla niej.W tym czasie została nakryta silnym krzyżowym ogniem z broni maszynowej i obstawy i banda widząc,że jest okrążona zajęła stanowiska w życie,przyjmując obronę,jednocześnie wycofując się w kierunku lasu.W wyniku półtoragodzinnej walki banda została całkowicie zlikwidowana.

Żołnierze z oddziału Puszczyka nie złożyli broni.Odpierali atak UB i MO.Wacław Grabowski ostatni nabój przeznaczył dla siebie.Plutonowi August i Jan zmarli na stole operacyjnym w szpitalu mławskim.Nieznane jest miejsce ich pochówku.Można przypuszczać,że zostali pogrzebani na podwórzu byłej siedziby UB w Mławie.Mieszkanka Niedziałek,Marianna Jeziorska,pseudonim Grześ,za udzielanie schronienia żołnierzom z oddziału por.Puszczyka,została aresztowana i skazana na karę wieloletniego więzienia.Zmarła 18 lipca 1955 roku w więzieniu Warszawa-Mokotów.
Skład oddziału Wacława Grabowskiego
W skład oddziału Puszczyka wchodzili:

• Antoni Tomczak Malutki z Dąbska,gm.Stupsk(rolnik,uczestnik wojny obronnej w 1939 r.żołnierz ZWZ-AK)
• Władysław Barwiński Sowa z Krępy,gm.Turza Mała(leśnik,żołnierz ZWZ-AK od połowy 1940 r.)
• Henryk Barwiński August z Krępy,gm.Turza Mała(kolega Puszczyka,z zawodu leśnik,żołnierz AK)
• Kazimierz Żmijewski Jan ze wsi Pszczółki,gm.Grudusk(rolnik,uczestnik wojny obronnej 1939 r.żołnierz ZWZ-AK)
• Feliks Gutkowski Gutek z Krępy(żołnierz AK-ROAK,z zawodu listonosz)
• Piotr Grzybowski Jastrząb ze wsi Mosaki Rukle,gm.Krasne,pow.Maków Mazowiecki(rolnik,żołnierz NZW)
• Lucjan Krępski Rekin z Sosnowa,gm.Bartołdy,pow.Ciechanów(rolnik,żołnierz NZW)

Dwaj ostatni zostali skierowani w kwietniu 1951 r.jako wzmocnienie grupy Mieczysława Dziemieszkiewicza Roja.Po śmierci Roja w dniu 13/14 kwietnia Jastrząb i Rekin powrócili do oddziału Puszczyka.
Upamiętnienie
W dniu 5 lipca organizowane są obchody upamiętniające ostatnich Żołnierzy Niezłomnych z powiatu mławskiego w Lipowcu Kościelnym.Każdego roku spotykają się przedstawiciele władz gminnych,członkowie rodzin związanych z oddziałem Puszczyka i społeczność lokalna.
Miejsca pamięci
Na cmentarzu w Lipowcu Kościelnym został postawiony symboliczny krzyż.W miejscu ostatniej bitwy oddziału Puszczyka,w Niedziałkach,rodziny ofiar,władze lokalne i mieszkańcy ufundowali tablicę upamiętniającą Żołnierzy Niezłomnych.