niedziela, 13 grudnia 2015

Warszawska Syrenka

Syrena,godło herbu Warszawy i symbol Warszawy.
Pochodzenie
Najstarszy istniejący wizerunek herbu Warszawy z syreną występuje na pieczęciach dokumentów rady miejskiej Warszawy z 7 kwietnia 1400 roku.Przez długi czas syrena jednak miała zupełnie inny kształt niż dzisiaj.Górna połowa była ludzka,kobieca,na niektórych starszych pieczęciach prawdopodobnie męska,dolna z rozwiniętymi skrzydłami(czasem bez),ogonem i dwiema łapami.Syrena w kształcie pół kobiety półryby w oficjalnej symbolice miejskiej czyli na pieczęciach pojawiła się dopiero od około połowy XVIII wieku.Jednak już od drugiej połowy XVII wieku spotykana była na ilustracjach do utworów literackich.Przypuszcza się,że motyw syreny mógł zostać zaczerpnięty z popularnych w średniowieczu Physiologusa i bestiarów.Zgodnie z art.1 ust.3 ustawy z dnia 15 marca 2002 r.o ustroju miasta stołecznego Warszawy wizerunek Syreny o wzorze określonym w statucie m.st.Warszawy jest herbem m.st.Warszawy.
Jedna z legend o Warszawskiej Syrence
Legendę tę opowiadają często warszawscy przewodnicy oprowadzający wycieczki po Starym Mieście:Dawno dawno temu przypłynęły z Atlantyku na Bałtyk dwie siostry syreny;piękne kobiety z rybimi ogonami,zamieszkujące w głębinach mórz.Jedna z nich upodobała sobie skały w cieśninach duńskich i do tej pory możemy ją zobaczyć siedzącą na skale u wejścia do portu w Kopenhadze.Druga dopłynęła aż do wielkiego nadmorskiego portu Gdańsk,a potem Wisłą popłynęła w górę jej biegu.Według legendy u podnóża dzisiejszego Starego Miasta,mniej więcej w miejscu gdzie obecnie znajduje się jej pomnik,wyszła z wody na piaszczysty brzeg,aby odpocząć,a,że miejsce się jej spodobało,postanowiła tu zostać.Rychło rybacy zauważyli,że ktoś podczas ich połowu wzburza fale Wisły,plącze sieci i wypuszcza ryby z więcierzy.Ponieważ jednak syrena oczarowywała ich swym pięknym śpiewem,nic jej nie zrobili.Pewnego razu bogaty kupiec zobaczył syrenę i usłyszał jej piękny śpiew.Szybko przeliczył,ile zarobi,jeżeli uwięzi syrenę i będzie ją pokazywać na jarmarkach.Podstępem ujął syrenę i uwięził w drewnianej szopie,bez dostępu do wody.Skargi syreny usłyszał syn rybaka i wraz z przyjaciółmi uwolnił ją nocą.Wdzięczna syrena obiecała im,że w razie potrzeby oni też mogą liczyć na jej pomoc.Z tego właśnie powodu Warszawska Syrena jest uzbrojona ma miecz i tarczę dla obrony miasta.
Pomniki i znane płaskorzeźby Warszawskiej Syrenki
Rynek Starego Miasta
Rzeźba na warszawskim Rynku Starego Miasta została wykonana przez Konstantego Hegla.Pierwotnie(1855-1928) i obecnie(od 2000 r.)stoi na Rynku.W czasie pomiędzy tymi datami była przenoszona w różne miejsca Warszawy.W 2008 roku oryginalna rzeźba wykonana z brązowionego cynku została zabrana z rynku w celu wykonania prac konserwatorskich.Rzeźba była w bardzo złym stanie technicznym na skutek urazów mechanicznych i licznych aktów wandalizmu.1 maja 2008 o 6 rano na cokół na rynku wróciła oryginalna rzeźba,jednak 12 maja oryginał przeniesiono do Muzeum Historycznego m.st.Warszawy,jego miejsce zastąpiła kopia.Kopia została wykonana w zakładzie odlewniczym Jacka Guzery w Dąbrowie pod Kielcami.
Powiśle
W kwietniu 1939 r.postawiono nad Wisłą pomnik wykonany ze spiżu.Do rzeźby Ludwice Nitschowej pozowała Krystyna Krahelska.Jesienią 2006 r.przed pomnikiem ustawiono tablicę informującą o srebrnym Krzyżu Virtuti Militari,który nadał Warszawie gen.Sikorski w uznaniu zasług obrony miasta we wrześniu 1939 r.Pomnik Syrenki znajduje się przy stacji metra Centrum Nauki Kopernik
Wiadukt Markiewicza
Wiadukt im.Stanisława Markiewicza w ciągu ulicy Karowej zdobi postać Syrenki dłuta Jana Woydygi z roku 1905.
Sejm
Syrenka na tarczy herbowej na piersi orła znajdującego się w Sali Posiedzeń na drewnianej balustradzie ław rządowych autorstwa Aleksandra Żurakowskiego z 1947 roku.
Ulica Inżynierska
Syrenka nad wejściem do dawnej remizy tramwajowej przy ulicy Inżynierskiej 6.
Ulica Katowicka
Syrenka na gmachu Zespołu Szkół nr 77 na rogu ulic Katowickiej i Zwycięzców na Saskiej Kępie.Płaskorzeźba wykonana przez Wojciecha Czerwosza.
Ulica Grochowska
Syrenka przed gmachem Urzędu Dzielnicy Praga Południe m.st.Warszawy przy ul.Grochowskiej 274,wykonana przez Jerzego Chojnackiego.Pierwotnie stała na Saskiej Kępie,przed budynkiem kina Sawa.
Filtry Lindleya
Syrenka na gmachu Zakładu Filtrów Pośpiesznych na terenie Zespołu Stacji Filtrów Williama Lindleya.Płaskorzeźba wykonana przez Jana Golińskiego.
Poza Warszawą
Pomnik-fontanna warszawskiej Syrenki,w kształcie zbliżonym do pomnika na Powiślu,znajduje się na placu w centrum Bielska-Białej.Powstał w 1954 r.Jego autorem jest Ryszard Sroczyński.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz