Fryderyk Jarosy

Także Fryderyk Jarossy,Fryderyk Járosy(ur.10 października 1890 w Grazu,zm.6 sierpnia 1960 w Viareggio)polski konferansjer węgierskiego pochodzenia,reżyser teatralny i dyrektor wielu teatrów kabaretowych międzywojennej Warszawy.
Życiorys
Młodość
Urodził się w Austro-Węgrzech,w plebiscycie pomimo węgierskiego pochodzenia wybrał narodowość austriacką,w 1938 r.otrzymał honorowe polskie obywatelstwo.Do Polski przyjechał jako członek rosyjskiego teatrzyku Siniaja Ptica(Niebieski Ptak)w 1924 r. i pozostał w Warszawie na wiele lat.W rok po przybyciu do Polski w 1924 r.zadebiutował w Qui Pro Quo także w roli konferansjera.Na początku nie znał języka polskiego,nauczył się go jednak bardzo szybko,do końca zachowując lekki cudzoziemski akcent.Do legendy przeszło jego powiedzenie„Prouszi panstwa”wygłaszane przed kurtyną,gdy zapowiadał kolejny występ.
Założyciel warszawskich teatrów kabaretowych
Był dyrektorem,reżyserem i założycielem wielu warszawskich teatrów kabaretowych:

• 1 października 1931 roku założył Kabaret Banda
• 1 września 1933 otworzył Cyganerię
• 1 sierpnia 1935 Cyrulika Warszawskiego
• 5 października 1938 Teatr Buffo

Wspierał młodych artystów,do jego uczniów i współpracowników zaliczali się między innymi:

• Hanka Ordonówna
• Stefcia Górska
• Aleksander Żabczyński
• Stefania Grodzieńska
• Jerzy Jurandot

II wojna światowa
Aresztowany 24 października 1939,zbiegł z transportu na przesłuchanie i ukrywał się,przez pewien czas także na terenie getta warszawskiego.W czasie wojny używał nazwiska Franciszek Nowaczek.Po powstaniu warszawskim był więźniem obozu koncentracyjnego Buchenwald.
Działalność po wojnie
Po II wojnie światowej wyemigrował do Wielkiej Brytanii.W Londynie żył w skrajnym niedostatku,organizował przedstawienia teatralne w emigracyjnych ośrodkach polskich,występował także czasem w audycjach nadawanych przez Wolną Europę i BBC na teren Polski.W 1948 r.komunistyczny rząd pozbawił go polskiego obywatelstwa.Konferansjerski styl Jarosego,niemożliwy do dokładnego naśladowania i podrobienia,po wojnie kultywowali:Kazimierz Rudzki i Edward Dziewoński.Zmarł w 1960 r.Jego grób znajduje się obecnie na cmentarzu Neustifter Friedhof w Wiedniu.
Przedstawienia teatralne(wybór)
Występy aktorskie

• 1924 r."Black and white"(Qui Pro Quo)
• 1924 r."Próba życia"(Qui Pro Quo)
• 1924 r."Ghetto"(Qui Pro Quo)
• 1926 r."Serwus,Jarosy"(Qui Pro Quo)
• 1926 r."A tymczasem pod łóżkiem"(Qui Pro Quo)
• 1930 r."Maj za pasem"(Qui Pro Quo)
• 1930 r."Będzie gorąco"(Qui Pro Quo)
• 1931 r."Ta Banda pięknie gra"(Banda)
• 1933 r."Cyganeria rozfikana"(Cyganeria)
• 1933 r."Z pocałowaniem ręki"(Cyganeria)

Reżyseria

• 1923 r."Pękajcie narody"(Qui Pro Quo)
• 1935 r."Pod włos"(Cyrulik Warszawski)
• 1935 r."Na jeża"(Cyrulik Warszawski)
• 1935 r."Z przedziałkiem"(Cyrulik Warszawski)
• 1935 r."Wieczna ondulacja"(Cyrulik Warszawski)
• 1935 r."Mycie głowy"(Cyrulik Warszawski)
• 1935 r."Alfa i Omega"(Cyrulik Warszawski)
• 1935 r."Frontem do radości"(Cyrulik Warszawski)
• 1937 r."Jaś w raju bram"(Cyrulik Warszawski)
• 1938 r."Sprzedajemy Warszawę,czyli Frick–frack(Cyrulik Warszawski)

Filmografia

• 1934 r."Co mój mąż robi w nocy..."obsada aktorska(król mody Picknick)
• 1935 r."Panienka z poste restante"
• 1936 r."Papa się żeni"kierownictwo artystyczne,obsada aktorska(dyrektor„Olimpii”)
• 1937 r."Parada Warszawy"konferansjer