Życiorys
Młodość
Hrabia,pochodził ze znanego wielkopolskiego rodu Raczyńskich herbu Nałęcz.Jego ojcem był Edward Aleksander Raczyński,a matką Róża z Potockich 1 voto Władysławowa Krasińska.Był bratem Rogera Adama Raczyńskiego oraz przyrodnim bratem Karola Rogera Raczyńskiego oraz Adama Krasińskiego,IV ordynata na Opinogórze.Lata szkolne spędził w Krakowie,gdzie mieszkał w rezydencji„pod Baranami”w domu babci,Adamowej Potockiej.Po jej śmierci wraz z rodziną przeprowadził się na ulicę Szpitalną nieopodal teatru.Początkowe lata edukacji odbywał wraz z bratem Rogerem w domu,co było powszechnie praktykowane w sferach ziemiańskich w Polsce.Następnie(od piątej klasy)uczęszczał do II LO im.króla Jana III Sobieskiego w Krakowie.Odbył studia prawnicze w Lipsku,studiował również w londyńskiej Szkole Nauk Politycznych,doktorat z prawa uzyskał na Uniwersytecie Jagiellońskim.
Minister Spraw Zagranicznych
W 1919 r.rozpoczął pracę w Ministerstwie Spraw Zagranicznych.Przebywał na placówkach dyplomatycznych w Kopenhadze,Londynie(sekretarz legacyjny poselstwa RP) i Genewie.Od 1932 r.reprezentował Rzeczpospolitą jako stały delegat przy Lidze Narodów w Genewie(na tym stanowisku niespełna trzy lata).Przez dwie kadencje,od 1934 r.aż do cofnięcia uznania rządowi RP na uchodźstwie przez rząd brytyjski(5 lipca 1945),pełnił funkcję ambasadora RP w Londynie.W imieniu rządu polskiego podpisywał polsko-brytyjski układ sojuszniczy.
II wojna światowa
W latach 1941–1943 był ministrem spraw zagranicznych.W oparciu o dokumenty przywiezione w postaci mikrofilmów do Londynu przez kuriera Jana Karskiego i potwierdzone jego świadectwem,Edward Raczyński przygotował i 10 grudnia 1942 przedstawił aliantom szczegółowy raport o holokauście,który został wystosowany jako oficjalna nota Rządu RP na uchodźstwie skierowana do rządów krajów będących sygnatariuszami Deklaracji Narodów Zjednoczonych.Nota Raczyńskiego była pierwszym na świecie oficjalnym raportem na temat holokaustu informującym o nim światową opinię publiczną.Raczyński osobiście redagował również oświadczenie rządu po odkryciu w 1943 r.grobów w Katyniu oraz wysłał prośbę do Międzynarodowego Czerwonego Krzyża o wyjaśnienie zbrodni.
Okres powojenny
Rada Trzech
Po wojnie był organizatorem oraz członkiem(wspólnie z Władysławem Andersem i Tomaszem Arciszewskim)Rady Trzech.Powstała ona w 1954 r.na skutek opozycji wobec Augusta Zaleskiego,który nie chciał ustąpić z funkcji prezydenta.Jej skład zmieniał się sześciokrotnie,jednak stałym jej członkiem był Edward Raczyński.
Działalność po prezydenturze
Po upływie 7-letniej kadencji prezydenckiej 1979–1986 ustąpił,zgodnie z wcześniejszą zapowiedzią,jak jego poprzednik ze stanowiska głowy państwa.Autor wspomnień"W sojuszniczym Londynie"(Londyn 1974 r.)oraz książki"Czas wielkich zmian".Rozmowy przeprowadzone przez Krzysztofa Muszkowskiego(ISBN 2-85316-064-5,Paryż 1990 r.)Założył pod koniec 1990 roku Fundację im.Raczyńskich w Poznaniu i przekazał jej pałac i park w Rogalinie,Galerię Rogalińską przy Muzeum Narodowym,której pozostawał faktycznym właścicielem,oraz przysługujące mu prawa do majątku ziemskiego otaczającego pałacu i parku rogalińskiego.W skład galerii weszło,m.in.przeszło 300 obrazów,rzeźby i różne przedmioty artystyczne.Pałac i park w Rogalinie zostały we władaniu Muzeum Narodowego w Poznaniu.Do tej pory,Fundacja,wbrew woli Fundatora,nie mogła odzyskać na własność majątku rolnego,które dalej musi wydzierżawiać,by spełnić swój cel statutowy ochrony jednego z najpiękniejszych krajobrazów Wielkopolski.Edward Raczyński został pochowany w Rogalinie.
Ordery i odznaczenia
2 maja 1923 został odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.10 listopada 1933„za zasługi na polu pracy państwowej w dziale służby zagranicznej”został odznaczony przez Prezydenta RP Ignacego Mościckiego Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.11 listopada 1937„za wybitne zasługi w służbie państwowej”został odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski(1937 r.)Z tytułu objęcia urzędu Prezydenta RP Edward Raczyński z dniem 8 kwietnia 1979 r.został kawalerem Orderu Orła Białego,kawalerem Wielkiej Wstęgi Orderu Odrodzenia Polski i Wielkim Mistrzem obu tych orderów.W 1991 r.został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.18 grudnia 1990 uchwałą Rady Miasta Poznania otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Poznania.Odznaczony także Krzyżami Wielkimi zagranicznych orderów:Imperium Brytyjskiego,Piusa IX,Danebroga,Gwiazdy i Korony Rumunii,Trzech Gwiazd,Gwiazdy Afganistanu i innymi.
Rodzina
Był trzykrotnie żonaty.Pierwszą jego żoną była poślubiona w Londynie w 1925 r.Lady Joyuse Markham(1902–1931).
Drugą żoną była poślubiona w 1932 r.w Rogalinie Cecylia Jaroszyńska(1906–1962),z którą doczekał się trzech córek:
- Wandy(ur.1933 r.)zamężnej z Ryszardem Dembińskim
- Viridianny(ur.1935 r.)zamężnej z Ksawerym hr.Reyem
- Katarzyny(ur.1939 r.)
W 1991 r.w Londynie poślubił Anielę Mieczysławską z domu Lilpopów(ur.27 maja 1910 w Warszawie,zm.14 października 1998 w Londynie),córkę znanego warszawskiego architekta Franciszka Lilpopa.Była ona wówczas już od 30 lat jego partnerką życiową.Ślub umożliwiła śmierć pierwszego męża Anieli Witolda Mieczysławskiego.Ponieważ ani jego bratankowie, ani on nie zostawili męskich potomków,był ostatnim męskim przedstawicielem polskiej linii Raczyńskich.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz