Biografia
Był synem astronoma i historyka nauki Ludwika Antoniego oraz Zofii z Karlińskich,wnukiem astronoma Franciszka Karlińskiego.Brat Aleksandra Józef był poetą,tłumaczem i historykiem literatury,bratanek Krzysztof Birkenmajer został geologiem,członkiem PAN.Kształcił się w szkole powszechnej i gimnazjum w Czernichowie i Chyrowie.W latach 1908-1912 studiował filologię klasyczną,fizykę,matematykę oraz nauki pomocnicze historii na Uniwersytecie Jagiellońskim.W 1914 r.obronił doktorat na UJ na podstawie pracy Henri Bate z Mechlinu,astronom i filozof wieku XIII, a przypisywana mu„Krytyka tablic króla Alfonsa”,przygotowanej pod kierunkiem Władysława Natansona.Jeszcze w czasie studiów pracował w Obserwatorium Astronomicznym UJ;w 1918 r.uzyskał dyplom profesora gimnazjalnego.Od 1919 r.był związany z Biblioteką Jagiellońską;pracował początkowo jako starszy bibliotekarz,od 1924 r.kierował Działem Rękopisów i Starych Druków.Po przedstawieniu pracy Renesans nauk matematycznych i przyrodniczych w wiekach średnich został w 1929 r.docentem i kierownikiem Katedry Historii Nauk Ścisłych UJ.Od 1937 r.był również docentem bibliotekoznawstwa,w 1938 r.otrzymał nominację na profesora nadzwyczajnego.Z kierowania Katedrą Historii Nauk Ścisłych zrezygnował w 1931 r.w proteście wobec braku działań Ministerstwa Wyznań Religijnych i Oświaty Publicznej oraz władz uczelni na rzecz rozwoju nauki polskiej.W listopadzie 1939 r.został uwięziony w obozie koncentracyjnym w Sachsenhausen w ramach Sonderaktion Krakau;zwolniony jesienią 1940 r.powrócił do pracy w Bibliotece Jagiellońskiej(na stanowisko zwykłego bibliotekarza) i zabezpieczał zbiory przed zagrożeniami wojennymi.Pracował w bibliotece do połowy 1944 r.gdy został zwolniony z powodu zaginięcia rękopisów przeznaczonych do wysyłki do nazistowskich Niemiec.Powrócił do Biblioteki jako jej dyrektor po wojnie w latach 1947-1951.Był również dyrektorem Biblioteki Uniwersytetu Poznańskiego(1939,1945-1947).W 1951 r.podjął pracę na Uniwersytecie Warszawskim;został profesorem zwyczajnym i kierownikiem Katedry Bibliotekoznawstwa.Przeszedł na emeryturę w 1960 r.W latach 1954-1966 kierował także Sekcją Historii Nauk Matematycznych,Fizyko-Chemicznych i Geologiczno-Geograficznych w Zakładzie Historii Nauki i Techniki PAN oraz przewodniczył Radzie Naukowej tego Zakładu.
Znaczenie
Był uznanym światowym autorytetem w dziedzinie badań nad Kopernikiem i Arystotelesem;w połowie lat 30 skoncentrował się na problematyce bibliotekoznawstwa i księgoznawstwa,uważano go za eksperta oprawy romańskiej.W 1936 r.został członkiem korespondentem,w 1945 r.członkiem czynnym PAU;pełnił funkcje sekretarza kilku komisji tej akademii Komisji Historii Nauk Matematyczno-Przyrodniczych,Komisji Historii Medycyny i Nauk Matematyczno-Przyrodniczych,a także Komitetu Słownika Łaciny Średniowiecznej w Polsce.W 1943 r.wchodził w skład Komitetu Obchodu Rocznicy Śmierci Mikołaja Kopernika PAU.Brał również udział w pracach innych akademii i towarzystw naukowych polskich i zagranicznych;był członkiem Międzynarodowej Akademii Historii Nauki(od 1935 r.) i jej wiceprzewodniczącym(1959-1965),członkiem Królewskiego Towarzystwa Historycznego w Londynie,członkiem Związku Bibliotekarzy Czeskich w Pradze.Uczestniczył w XIII Międzynarodowym Zjeździe Bibliotekoznawców w Oslo(1947 r.)oraz Międzynarodowych Kongresach Historii Nauki we Florencji(VIII,1956 r.) i Barcelonie(IX,1959 r.)
Publikacje
Przygotował wydanie I księgi dzieła Kopernika De revolutionibus(1953 r.)Badał dorobek,życie i znaczenie Witelona,ustalił autorstwo dzieła Philosophia Pauperum św.Alberta Wielkiego,zajmował się pracami Arystotelesa.
Ogłosił łącznie ponad 380 prac naukowych,m.in.:
- Prądy umysłowe XII i XIII stulecia(1921 r.)
- Studia nad Witelonem(1921 r.)
- Krakowskie wydanie tzw.Philosophia Pauperum Alberta Wielkiego(1924 r.)
- Nowoczesne budownictwo biblioteczne(1929 r.)
- Nowe szczegóły o dziejach księgozbioru Jakuba Brzeźnickiego(1932 r.)
- Odkrycia fragmentów nieznanych pism przyrodniczo-filozoficznych Dawida z Dinant(1935 r.)
- Zarys dziejów drzeworytnictwa ilustracyjnego w XV wieku(1935 r.)
- Witelo,najdawniejszy śląski uczony(1936 r.)
- Belgijski bibliofil Arseni Fasseau(1961 r.)
Przewodniczący komitetu redakcyjnego dzieła Encyklopedia wiedzy o książce(1971 r.)
Order i odznaczenia
Został odznaczony m.in.dwukrotnie Złotym Krzyżem Zasługi(1933,1948),Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski(1956 r.)Medalem 10-lecia Polski Ludowej(1954 r.) i Odznaką 1000-lecia Państwa Polskiego(1966 r.)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz