niedziela, 13 grudnia 2015

Teatr Polski w Bielsku-Białej

Założony w 1890 r.teatr dramatyczny,znajdujący się w Bielsku-Białej,w zabytkowym gmachu w centrum miasta,na historycznym Dolnym Przedmieściu, przy ul.1 Maja.
Budynek teatru
Gmach Teatru Polskiego został wzniesiony w latach 1889–1890 według projektu wiedeńskiego architekta Emila von Förstera w stylu eklektycznym z przewagą neoklasycyzmu i neobaroku,z wykorzystaniem motywu rzymskiego łuku triumfalnego na fasadzie ozdobionej ponadto posągami Apolla oraz muz:Melpomeny i Talii.Teatr w swoim kształcie,zgodnie z założeniem Förstera,przypomina Operę Wiedeńską i Teatr Narodowy w Budapeszcie.Do dziś zachowała się kurtyna z 1890 r.przedstawiająca Taniec Nimf,wykonana w pracowni Franciszka Rottonary.W latach 1904-1905 nastąpiła przebudowa według projektu biura projektowego Fellner&Helmer w Wiedniu.W kwietniu 2008 r.zakończył się generalny remont elewacji teatru,wraz z konserwacją wszystkich rzeźb,iluminacją,a także wymianą poszycia dachowego.Budynek zyskał również nową,obrotową scenę,klimatyzację i nowe oświetlenie,a piwnicę zaadaptowano na kawiarnię.Przed budynkiem teatru znajduje się replika zabytkowej fontanny z 1895 r.podarowanej miastu przez budowniczych bielskich wodociągów.
Historia
Teatr Miejski w Bielsku(1890-1945)
Początki teatru w Bielsku-Białej sięgają drugiej połowy XIX wieku reprezentacyjny teatr miejski miał być wizytówką nowoczesnych i szybko rozwijających się ośrodków miejskich,jakimi były Bielsko i w mniejszym stopniu,Biała.Tradycje teatralne miasta są jednak jeszcze starsze,ponieważ pierwsza prywatna scena Daniela Eisenberga powstała już w 1791 r.W 1887 r.powołano Komitet Budowy Teatru,który 1 stycznia 1888 r.zaapelował do mieszkańców Bielska,Białej i Lipnika o udział w dobrowolnej zbiórce pieniędzy na ten cel.Zbiórka przyniosła znakomite efekty(uczestniczyli w niej zarówno bogaci fabrykanci,jak i zwykli obywatele).W obecnym eklektycznym gmachu przy dzisiejszej ul.1 Maja Teatr Miejski w Bielsku otworzył swe podwoje 30 września 1890 r.Pierwszym przedstawieniem"Sen nocy letniej"Williama Szekspira.Początkowo w teatrze działała wyłącznie zawodowa scena niemiecka.Dopiero w 1921 r.polscy działacze założyli Towarzystwo Teatru Polskiego,które amatorsko przygotowywało własne spektakle,a także zapraszało polskie przedstawienia z innych miast.W 1934 r.TTP uzyskało dostęp do sceny Teatru Miejskiego i odtąd trzy dni w tygodniu przeznaczone były na polskie przedstawienia,a w 1938 r.otrzymało pozwolenie od MSW na prowadzenie"stałego przedsiębiorstwa teatralnego dramatycznego i operetkowego w gmachu Teatru Miejskiego w Bielsku".Plany stworzenia w Bielsku polskiego teatru pokrzyżowała II wojna światowa.Teatr Miejski w Bielsku uważany był za jedną z najlepszych scen prowincjonalnych Austro-Węgier,a w okresie międzywojennym był jedyną w Polsce zawodową sceną niemiecką,niezmiennie zachowując wysoki poziom.Członkami bielskiego zespołu byli m.in.Karl Gutmann czy Viktor Stiasny,a gościnnie występowały największe sławy teatrów austriackich,a później niemieckich oraz(dzięki staraniom TTP)polskich.
Teatr Polski w Bielsku-Białej (od 1945)
Członkowie przedwojennego Towarzystwa Teatru Polskiego reaktywowali scenę w czerwcu 1945 r.wystawiając"Krakowiaków i górali"Jana Kamińskiego,jednak pierwsza premiera"Teatru Polskiego"("Pan Jowialski"Aleksandra Fredry)odbyła się 18 października 1945 r.w Cieszynie.Stało się dlatego,iż twórca powojennego Teatru Polskiego,Stanisław Kwiatkowski,zamierzał bazą teatru zrobić Cieszyn ze sceną filialną w Bielsku.Jednak ze względu na niekorzystną sytuację polityczną(granica na Olzie) i problemy lokalowe,to cieszyński teatr,aż do lat 90 XX wieku,stał się filią Teatru Polskiego w Bielsku-Białej.Mimo skromnych możliwości finansowych, bielsko-cieszyński teatr uważany był,m.in.przez Leona Schilerra,za jedną z sześciu najlepszych scen w kraju.Być może dlatego został upaństwowiony już w 1949 r.W okresie powojennym zaczął się czas budowania solidnego teatru skupionego na pracy dla lokalnej publiczności,niekiedy realizującego przedsięwzięcia o randze ogólnopolskiej(np."Dziady"w reż.M.Górkiewicza w 1965 r.czy"Jeremiasz"Karola Wojtyły wystawiony w przeddzień stanu wojennego).
Działalność teatru
Obecnie Teatr Polski,pod dyrekcją Roberta Talarczyka,spory nacisk kładzie na najnowszą dramaturgię polską i środkowoeuropejską,a także spektakle o tematyce społecznej i historycznej("Żyd","Piaskownica","Intercity"czy"Testament Teodora Sixta",który wywołał głośną debatę o tożsamości lokalnej),pojawiło się też więcej przedstawień muzycznych(np."Korowód"według Marka Grechuty).Realizowane są również,aczkolwiek rzadziej,przedstawienia rozrywkowe,jak np.teatralna inscenizacja serialu telewizyjnego"'Allo 'Allo!"Ponadto Teatr Polski organizuje prelekcje,pokazy oraz spotkania dla mieszkańców Bielska-Białej,na których prezentowana jest klasyczna,jak i współczesna dramaturgia i odbywają się dyskusje o sztuce,a także organizowane są"lekcje teatralne",na których można poznać tajniki pracy aktorów oraz historię Teatru Polskiego.
Aktorzy

  • Witold Mazurkiewicz(także reżyser i dyrektor naczelny i artystyczny teatru)
  • Anna Guzik
  • Anna Buczkowska
  • Adam Myrczek
  • Artur Pierściński
  • Barbara Guzińska
  • Bożena Germańska
  • Edyta Duda-Olechowska
  • Grażyna Bułka
  • Grzegorz Sikora
  • Jadwiga Grygierczyk
  • Jagoda Kołeczek
  • Jerzy Dziedzic
  • Katarzyna Skrzypek
  • Kazimierz Czapla
  • Kuba Abrahamowicz
  • Magdalena Gera
  • Maria Suprun
  • Marta Gzowa-Sawicka
  • Rafał Sawicki
  • Sławomir Miska
  • Tomasz Drabek
  • Tomasz Lorek

Z Teatrem Polskim w Bielsku-Białej współpracują również:

  • Agnieszka Lapczyk
  • Agnieszka Przepiórska
  • Aleksander Kopański
  • Aleksander Pestyk
  • Anna Zabawa
  • Artur Pałyga
  • Bartosz Dermont
  • Bartosz Obuchowicz
  • Bernard Krawczyk
  • Bernard Proszyk
  • Błażej Wójcik
  • Dariusz Niebudek
  • Dariusz Stach
  • Ewa Pirowska
  • Ewa Zug
  • Grzegorz Halama
  • Igor Šebo
  • Iwona Loranc
  • Jacek Proszyk
  • Jakub Falkowski
  • Janusz Legoń
  • Jerzy Waligóra
  • Katarzyna Aleksander-Kmieć
  • Katarzyna Dendys-Kosecka
  • Katarzyna Zielonka
  • Krzysztof Maciejowski
  • Magdalena Korczyńska
  • Małgorzata Kozłowska
  • Marek A.Cyris
  • Mikołaj Karczewski
  • Mirosław Neinert
  • Natalia Jędrzejczyk
  • Paweł Faron
  • Sabina Gwizdała
  • Szymon Kuśmider
  • Wiesława Cader

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz