Jerzy Bohdan Rychliński

Ur.20 marca 1892 w Warszawie,zm.22 marca 1974 w Warszawie polski prozaik marynista,tłumacz literatury anglosaskiej i rosyjskiej,sędzia Sądu Najwyższego.Prekursor polskiej marynistyki w kraju,jeden z pierwszych polskich twórców tego nurtu,jacy pojawili się w Polsce w dwudziestoleciu międzywojennym.
Życiorys
W 1916 r.ukończył Wydział Prawny Uniwersytetu Moskiewskiego,został następnie wcielony do Szkoły Chorążych Admiralicji w Oranienbaumie,a po jej ukończeniu,jako oficer marynarki rosyjskiej,skierowany na Bałtyk.W 1917 r.kontuzjowany w bitwie morskiej z Niemcami,dostał się do niewoli.Zwolniony został w 1918 r.W roku następnym wstąpił do Wojska Polskiego.Pełnił służbę m.in.w Sekcji Marynarki Ministerstwa Spraw Wojskowych.W 1927 r.zdał egzamin sędziowski i od tego czasu pracował w Biurze Orzecznictwa Sądu Najwyższego w Warszawie.Współredagował w tym czasie"Zbiór orzeczeń Sądu Najwyższego".W 1939 r.został mianowany sędzią apelacyjnym,a przed samym wybuchem wojny wyznaczony do pełnienia funkcji sędziego Sądu Najwyższego.Okres II wojny światowej spędził w Warszawie.Od 1945 r.był urzędnikiem w Ministerstwie Sprawiedliwości,potem sędzią Sądu Najwyższego,a do 1948 r.urzędnikiem w Ministerstwie Kultury i Sztuki.Zwiedził wiele krajów,m.in.Niemcy,Szwajcarię,Austrię,Węgry,Włochy,Danię,Francję,odbył podróż do Ameryki Południowej,krótko przebywał w Nowym Jorku.
Opis twórczości
Zadebiutował w 1918 r.hymnem"Orły do lotu".Początkowo podejmował tematykę z pogranicza magii,symboliki,sensacji(Czarna Feluka,także Mafia Wielkiego Fina).Szybko jednak przeszedł do powieści historycznej o tematyce morskiej.Zajmował się zwłaszcza dziejami floty polskiej w XVII wieku.Obok Krzysztofa Arciszewskiego zafascynował go Szkot w służbie Zygmunta III James Murray zwany Morą,jeden z współtwórców polskiej floty,budowniczy floty wojennej(servitor–architectus navalis).Poświęcił mu cztery powieści:Galeon kapitana Mory,Fama kapitana Mory,Madonna ze złota,Latający Szkot.W większości powojennych powieści Rychlińskiego pojawia się także postać Smętka(główny bohater Kulawego bosmana),ujęta inaczej niż u Stefana Żeromskiego i Melchiora Wańkowicza nie jako zły i germański,ale kaszubski„dobry diabeł”,świadomy tajemnych kunsztów i sztuki żeglarskiej,prowadzący wybitne jednostki do wielkich celów.Do czasów Mieszka cofnął się Rychliński w powieści Szczęście z morskimi oczyma,kontynuowanej przez Sagę o jarlu i Piastównach.W 1958 r.otrzymał nagrodę im.M.Zaruskiego,a w 1964 r.nagrodę literacką II stopnia Ministra Obrony Narodowej za całokształt twórczości.Tłumaczył z języka angielskiego(m.in.Londona,Conrada,Galsworthy'ego,Coopera,Krishnamurtiego) i rosyjskiego(Nowikowa-Priboja).Dużą zasługą Rychlińskiego był współudział w tworzeniu polskiego słownictwa morskiego,szczególnie przez liczne spolszczenia książek o tematyce marynistycznej.
Dzieła
Twórczość własna

• Orły do lotu na głos i orkiestrę,hymn,słowa J.B.Rychliński,muzyka Emil Młynarski(W.Grosse,Moskwa,ok.1915 r.)
• Latający Holender,tom poezji(Księgarnia Św.Wojciecha,1920 r.)
• Mah-Jong,zbiór nowel(Gebethner i Wolff,1925 r.)
• Błękitny szpieg,powieść(Wydaw.Biblioteki Dzieł Wyborowych,1926 r.)
• Róża korsarska,powieść(Wydaw.Polskie,1929 r.)
• Był bój pod Oliwą(A.D.1627),powieść historyczna(Nasza Księgarnia,1935 r.)
• Przygody Krzysztofa Arciszewskiego,powieść historyczna(Książnica-Atlas,1935)
• Skarbiec Bałtyku.Opowieść historyczna(Księgarnia Św.Wojciecha 1937 r.)
• Żagle na oceanie.Na podstawie dziennika jachtu"Orfeusz"(Biblioteka"Ruń"1938 r.)
• Słowo o admirale Arciszewskim(Liga Morska.Zarząd Główny 1947 r.)
• Czarna Feluka,powieść korsarska(Wydaw.Żagiel,1948 r.)
• Kulawy bosman,powieść dla młodzieży(Spółdz.Wydawn.Wiedza,1948 r.)
• Szlak rybiej kości.Gawędy syberyjskie(Czytelnik,1954 r.)
• Galeon kapitana Mory,powieść,t.1 opowieści o kapitanie Morze(Wydaw.MON,1956 r.)
• Mafia Wielkiego Fina,powieść(Pax,1958 r.)
• Fama kapitana Mory,powieść,t.2 opowieści o kapitanie Morze(Wydaw.MON,1960 r.)
• Szczęście z morskimi oczyma,powieść(Wyd.Czytelnik,1962 r.)
• Madonna ze złota,powieść,t.3 opowieści o kapitanie Morze(Wydaw.MON,1963 r.)
• Latający Szkot,powieść,t.4 opowieści o kapitanie Morze(Wydaw.MON,1967 r.)
• Admirał,czart i Cyganka,powieść(Wydaw.MON,1973 r.)
• W szczerbach zwierciadła,zbiór opowiadań,wybór i wstęp Bohdana Kubickiego(Wydaw.Morskie,1973 r.)
• Saga o jarlu i Piastównach,powieść(Wydaw.Poznańskie,1974 r.razem ze Szczęściem z morskimi oczyma)

Przekłady
(pierwsze wydania)

• Reginald Campbell,W dolinie tygrysa.Powieść,Wł.Michalak i S-ka,Warszawa 1938 r.
• Joseph Conrad,Korsarz,Wydaw.Wacław Czarski,Warszawa 1925 r.
• Joseph Conrad,Oczekiwanie,PIW,Warszawa 1960 r.[tyt.oryg.Suspense]
• Joseph Conrad,Tajfun,Towarzystwo Księg.Pol.Warszawa 1925 r.
• Joseph Conrad,Ukryty sojusznik,Polski Dom Wydawniczy,Rzym 1946 r.
• James Fenimore Cooper,Pilot,Wydaw.Polskie(R.Wegner),Poznań[ok.1935 r.]
• Cecil Scott Forester,Z podniesioną banderą,Trzaska,Evert i Michalski,Warszawa 1948 r.[jako R.Sternica]
• John Galsworthy,Saga rodu Forsytów.T.2,Babie lato jednego z Forsytów;W matni,Wydaw.Rój,Warszawa 1930 r.
• Aleksandr Gonczarow,Nasz korespondent,Wydaw.MON 1954 r.
• Bret Harte,Więźniowie kanionu,Wydaw.Rój,Warszawa 1937 r.
• Marianna Jachontowa,Okręty wychodzą na morze,Wydaw.MON,Warszawa 1952 r.
• Charles Johnson,Historia najsłynniejszych piratów,ich zbrodnicze wyczyny i rabunki,Czytelnik,Warszawa 1968 r.
• Jarosław Josseliani,Z pamiętnika marynarza okrętu podwodnego,Wydaw.MON,Warszawa 1954 r.
• Eugeniusz Junga,Śladami marynarzy,Wydaw.MON,Warszawa 1953 r.
• Jiddu Krishnamurti,Droga,Wydaw.F.Hoesick,Warszawa 1930 r.
• Jiddu Krishnamurti,Jezioro mądrości,Wydaw.F.Hoesick,Warszawa 1929 r.
• Jiddu Krishnamurti,Życie wyzwolone,Wydaw.F.Hoesick,Warszawa 1929 r.
• Gieorgij Kublicki,Kolumbowie Antarktyki,Książka i Wiedza,Warszawa 1949 r.
• Rom Landau,Paderewski.Wydaw.J.Przeworski,Warszawa 1935 r.
• Jack London,Opowieści mórz południowych,Towarzystwo Wydaw."Ignis",Warszawa 1923 r.
• Jack London,Przygody w zatoce San Francisco,Wydawnictwo E.Wende i S-ka,Warszawa 1925 r.
• Jack London,Syn słońca,Drukarnia Bankowa,Warszawa 1925 r.
• Jack London,Wilk morski,"Ignis",Warszawa 1922 r.
• Jack London,Żegluga na jachcie"Snark",Wydaw.E.Kuthana 1949 r.
• Frederic Albert Mitchell-Hedges,Polowanie na potwory morskie,Wydaw.Polskie,Poznań 1927 r.
• Nikołaj Nikitin,Północna Aurora,Wydaw.MON,Warszawa 1953 r.
• Aleksiej Nowikow-Priboj,Kapitan pierwszej rangi,Książka i Wiedza,Warszawa 1952 r.
• Aleksiej Nowikow-Priboj,Opowiadania o morzu,Wydaw.MON Warszawa 1954 r.
• Örian Olsen,Podbój ziemi.Dzieje odkryć i podróży od najdawniejszych czasów do ostatnich,Księg.Wł.Michalak i S-ka,Warszawa 1939 r.
• Emmuska Orczy,Marivosa,córka bandyty,Wydaw.Graf,Gdańsk 1991 r.[pierwsze wyd.powojenne]
• Leonid Płatow,Archipelag znikających wysp,Nasza Księgarnia Warszawa 1950 r.
• Arthur van Schendel,Fregata Johanna Maria,Czytelnik,Warszawa 1959 r.
• Konstantin Staniukowicz,Nowele morskie,Wydaw.MON,Warszawa 1956 r.
• Merlin Moore Taylor,Wśród ludożerców,Wydaw.Polskie,Poznań 1930 r.
• Witalij Treniew,Marynarze z"Księżniczki Anny",Wydaw.MON,Warszawa 1957 r.
• Nikołaj Trublaini,Szkuner"Kolumb",Wydaw.MON,Warszawa 1953 r.