Hanna Skarżanka

Hanna Skarga(ur.8 marca 1917 w Mińsku,zm.8 listopada 1992 w Warszawie)polska aktorka teatralna,filmowa i telewizyjna,piosenkarka.

Życiorys
Wywodziła się z rodziny ziemiańskiej wyznania ewangelicko-reformowanego,dość luźno związanej ze swoim Kościołem.W 1937 r.rozpoczęła studia na Wydziale Rolnym Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.Równolegle studiowała w konserwatorium.Wkrótce przeniosła się na polonistykę.Od grudnia 1940 do marca 1941 r.należała do zespołu Teatru Małego w Wilnie.Wkrótce jednak przerwała pracę w teatrze,co było spowodowane wybuchem wojny niemiecko-radzieckiej w 1941 r.W czasie okupacji niemieckiej miasta pracowała jako kelnerka w kasynie żołnierskim,zbierała informacje dla polskiego wywiadu wojskowego.Od stycznia 1942 r.należała do Kedywu Okręgu Wileńskiego AK.Uczestniczyła w akcji odbicia Eugeniusza Chylińskiego„Freza”z więzienia na Łukiszkach.Debiutowała 3 grudnia 1944 w Polskim Teatrze Dramatycznym w Wilnie,kierowanym przez Mieczysława Szpakiewicza.Następnie udzielała się m.in.w Teatrze Ziemi Pomorskiej w Toruniu,Teatrze im.S.Jaracza w Olsztynie,Teatrze Polskim w Poznaniu,a największy rozgłos przyniosły jej role w sztukach wystawianych w warszawskim Teatrze„Ateneum”w latach 1960–1975.W 1979 r.zrezygnowała na krótko z gry w teatrze,ale nadal interesowała się życiem społecznym i artystycznym Warszawy.Za namową ks.Jerzego Popiełuszki,występowała przez jakiś czas w przedstawieniach kościelnych.W 1982 r.przejęła obowiązki kierownika artystycznego Muzeum Archidiecezji Warszawskiej.W latach 1988–1991 ponownie gościła na scenie Teatru„Ateneum”w Warszawie.Została pochowana na warszawskim cmentarzu Ewangelicko-Reformowanym(kwatera N-2-72).
Filmografia

• 1946 r.Dwie godziny jako Teresa,była miłość Marka
• 1951 r.Młodość Chopina jako robotnica paryska
• 1953 r.Piątka z ulicy Barskiej jako sędzina
• 1953 r.Żołnierz zwycięstwa jako Hiszpanka(nie występuje w czołówce)
• 1954 r.Pokolenie jako matka Stacha
• 1956 r.Warszawska syrena jako wiedźma Kobylicha,macocha Sawy
• 1958 r.Pożegnania jako Maryna,szwagierka hrabiny Róży
• 1961 r.Komedianty jako dyrektorowa
• 1963 r.Ubranie prawie nowe jako Róża Genowefa Binkowska
• 1964 r.Agnieszka 46 jako Loda Przywłocka
• 1964 r.Prawo i pięść jako Barbara Dubikowska
• 1966 r.Czterej pancerni i pies(odc.7)jako Natasza Skobcewa,artystka cyrkowa
• 1967 r.Żywot Mateusza jako Gospodyni
• 1969 r.Polowanie na muchy jako Włada,teściowa Włodka
• 1970 r.Pejzaż z bohaterem jako Wałaszkowa,gospodyni Wilczewskiego w miasteczku
• 1970 r.Dzień listopadowy jako matka Karola
• 1971 r.Dekameron 40 czyli cudowne przytrafienie pewnego nieboszczyka jako Rozyna,służąca żony Mazzea
• 1971 r.Wezwanie jako Jadwiga Zawadowa
• 1971 r.Podróż za jeden uśmiech(serial,odc.4)jako gospodyni
• 1972 r.Podróż za jeden uśmiech(film)jako gospodyni
• 1972 r.Wesele jako Klimina
• 1973 r.Wielka miłość Balzaka(odc.3)jako hrabina
• 1973 r.Żółw jako inspektorka
• 1974 r.Czterdziestolatek(odc.6)jako pani Flora
• 1975 r.Doktor Judym jako hrabina Niewadzka
• 1975 r.Na smyczy w CDN jako„Tymusiowa”
• 1975 r.Obrazki z życia jako matka panny młodej
• 1976 r.Czerwone ciernie jako księżna
• 1977 r.Rekolekcje jako matka Marka
• 1978 r.Co mi zrobisz,jak mnie złapiesz jako sprzątaczka w ośrodku rekreacyjnym
• 1978 r.Zmory jako babka Mikołaja
• 1979 r.Doktor Murek(odc.4,5)jako Koziołkowa
• 1979 r.Ród Gąsieniców(odc.2,3,4)jako Marika Gąsienica,żona Franka
• 1980 r.Miś jako sprzątaczka w klubie sportowym„Tęcza”
• 1980 r.Urodziny młodego warszawiaka jako babcia Jerzego
• 1980 r.Tylko Kaśka(odc.1,4)jako Susłowa
• 1980 r.Levins muhle jako ciotka Perel,żona rabina
• 1980 r.Sherlock Holmes and Doctor Watson(odc.9)jako garderobiana Bessy(nie występuje w czołówce)
• 1981 r.W wannie jako matka Danuty
• 1982 r.Dolina Issy jako Bukowska,matka Romualda,Dionizego i Wiktora
• 1982 r.Popielec(odc.2,4,9)jako Mikośka
• 1983 r.Soból i panna jako gość baronostwa
• 1984 r.Rok spokojnego słońca jako matka Emilii
• 1984 r.Trzy młyny(odc.2,3)jako ciotka Stefy
• 1985 r.Kochankowie mojej mamy jako pani Lena
• 1987 r.Rzeka kłamstwa(odc.1)jako matka Wincenty
• 1988 r.Wherever you are jako właścicielka pensjonatu
• 1989 r.Janka(serial)jako stara Cyganka
• 1989 r.Modrzejewska(odc.1 i 2)jako aktorka Józefa Hubertowa
• 1989 r.Marcowe migdały jako dyrektorka liceum
• 1990 r.Femina jako Gabriela
• 1990 r.Le retour jako Elvira
• 1991 r.Panny i wdowy(odc.1,2)jako ciotka Edwarda
• 1991 r.Papierowe małżeństwo jako żona sklepikarza Dawida

Odznaczenia i nagrody

• 2.12.1013 Nagroda Heroiny Polskiego Kina 2013 r.(Skarżance za wielkie serce,za miłość i za otwartość dla innych.Za wrażliwość i wielką klasę.Za mistyczny czar osobowości.I za…„Yiddishe Mame”)

Nagrodę przyznaną pośmiertnie odebrały wnuczka i prawnuczka aktorki.

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski(pośmiertnie,2007 r.)
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski(1954 r.)
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego(1967 r.)
• Odznaka„Za zasługi dla Warszawy”(1966 r.)
• Nagroda za drugoplanową rolę kobiecą w filmie"Polowanie na muchy"w reż.Andrzeja Wajdy na Lubuskim Lecie Filmowym w Łagowie(1970 r.)

Życie prywatne
Jej siostrą była prof.Barbara Skarga,zaś bratem aktor Edward Skarga.Jej córka,Ewa Skarżanka,też była aktorką,podobnie jak wnuczka,Katarzyna Skarżanka i bratanek Piotr Skarga.