Marynarka Wojenna II RP

Jeden z dwóch,obok wojska,jak ówcześnie nazywano wojska lądowe,rodzajów Sił Zbrojnych II RP.Od 1928 roku Marynarka Wojenna swoje święto obchodziła 10 lutego.


Formowanie Marynarki Wojennej
W listopadzie 1918 roku Polska składała się z niecałej Kongresówki i zachodniej części Galicji.Wizja dostępu do morza,jak i tworzenia własnej marynarki wojennej,była jeszcze niepewna.Jednak już w listopadzie pierwsze rozkazy związane z tworzeniem polskiej marynarki wojennej wydał gen.Tadeusz Rozwadowski.Komendę nad powracającymi do kraju marynarzami oddał pułkownikowi marynarki wojennej Bogumiłowi Nowotnemu,który w dniach 8-10 listopada przejął od Niemców Flotę Wiślaną.W wyniku tych działań powstał zalążek polskiej marynarki wojennej.Po 28 listopada 1918 roku Naczelnik Państwa Józef Piłsudski powołał do życia swoim opublikowanym w Monitorze Polskim rozkazem„Marynarkę Polską”,mianując jednocześnie pułkownika marynarki Bogumiła Nowotnego szefem Sekcji Marynarki Wojennej przy Ministerstwie Spraw Wojskowych.W Modlinie sformowano pierwsze jednostki:Flotyllę Rzeczną,Oddział Zapasowy Marynarzy i Batalion Morski.W skład jednostek weszli marynarze z byłych flot zaborczych.Polską marynarkę budowali oficerowie w 72% z zaboru rosyjskiego 6% z zaboru niemieckiego i 22% z zaboru austriackiego.Stwarzało to duże trudności w nazewnictwie i procedurach.Język fachowy stworzył weteran Floty Austro-Węgierskiej kpt.mar.Antoni Ledóchowski.W grudniu przystąpiono do tworzenia Flotylli Wiślanej z pozostawionego przez Niemców sprzętu pływającego,a w kwietniu 1919 roku Flotylli Pińskiej na rzece Pinie z łodzi i motorówek poniemieckich.Flotylla powstała z połączenia flotylli w Krakowie oraz Flotylli w Warszawie i w Modlinie.Pierwszym dowódcą Flotylli Pińskiej był por.mar.J.Giedroyć.11 marca 1919 roku do dymisji podał się komandor Nowotny,a dymisja została przyjęta przez Piłsudskiego,który wymusił ją z powodu buntu marynarzy w Twierdzy Modlin.W połowie 1919 roku na szefa Departamentu dla spraw Morskich został wyznaczony wiceadmirał Kazimierz Porębski z marynarki rosyjskiej.W Międzynarodowej Komisji ds.żeglugi na Odrze Polskę po I wojnie światowej reprezentował admirał Napoleon Louis-Wawel,przybyły z Cesarsko-Królewskiej Floty Austro-Węgier.Traktat wersalski przyznał Polsce ponad 140 km wybrzeża z małymi portami w Helu i Pucku.Ten drugi stał się bazą rodzącej się polskiej Marynarki Wojennej i bazowania pierwszego okrętu wojennego ORP„Pomorzanin”,kupionego prywatnie przez komandora Józefa Unruga(państwo Polskie nie miało jeszcze wtedy„osobowości prawnej”).Marynarze czynnie uczestniczyli w kształtowaniu granic wolnej Rzeczypospolitej,m.in.w wojnie polsko-bolszewickiej z lat 1919-1920.Pierwsze działania wojenne podjęły uzbrojone jednostki pływające Flotylli Pińskiej w dorzeczu rzeki Prypeć już w 1919 roku.Zajmowały się one dostarczaniem zaopatrzenia dla wojsk polskich,a w maju 1919 roku stoczyły pierwszą potyczkę z jednostkami nieprzyjaciela.3 lipca 1919 pod Horodyszczem współdziałały z wojskami gen.A.Listowskiego w ofensywie na Łuniniec.W kwietniu 1920 r.jednostki Flotylli Pińskiej(polski statek uzbrojony„Pancerny”oraz kilka motorówek)stoczyły z 6 uzbrojonymi statkami sowieckimi największą,zwycięską bitwę pod Czarnobylem.Jeden statek sowiecki został zatopiony,2 prawdopodobnie uszkodzone,a kolejny wraz z kilkoma jednostkami transportowymi zdobyty.Na lądzie walczyło z wojskami bolszewickimi ok.2,5 tys.marynarzy z Pułku Morskiego,Flotylli Pińskiej i Wiślanej.Wojna polsko-bolszewicka była regresem rozwijającej się Marynarki Wojennej.W czasie ofensywy sowieckiej 20 sierpnia 1920 roku Flotylla Pińska została rozwiązana,a jej statki zatopione.W tym samym roku,z inicjatywy kapitana A.Mohuczego,Batalion Morski został przeformowany w Pułk Morski pod dowództwem kapitana Konstantego Jacynicza.Formowano go na bazie kadry Marynarki Wojennej z Torunia,Batalionu Morskiego z Pucka i Specjalistów Morskich z Modlina.Dowódcami batalionów byli:1 kpt.mar.Antoni Wąsowicz,2 kpt.mar.Adam Mohuczy,3 kpt.mar.Włodzimierz Steyer.Pułk Morski nigdy nie walczył całością sił.Do akcji batalionu Pułku wchodziły oddzielnie w różnym czasie i odległych od siebie rejonach.1 Batalion Morski walczył pod Ostrołęką,2 Batalion Morski z Modlina pod dowództwem kapitana Konstantego Jacynicza wraz z generałem J.Hallerem w dniu 10 lutego 1920 zaślubił Polskę z Bałtykiem,wrzucając platynowy pierścień na znak przynależności Polski do Bałtyku i Bałtyku do Polski(w lutym 1920 r.na teren Pomorza wkroczył wraz z wojskiem polskim gen.Józef Haller,dowódca Frontu Pomorskiego).2 Batalion uczestniczył w krwawych walkach pod Grodnem i Białymstokiem.3 Batalion udziału w walkach nie brał.Pułk Morski został rozwiązany jesienią 1920 r.
Obsada personalna najważniejszych stanowisk służbowych w Marynarce Wojennej w 1922 roku

• szef Kierownictwa Marynarki Wojennej wiceadm.Kazimierz Porębski
• szef Służby Technicznej Marynarki Wojennej gen.bryg.Tadeusz Bobrowski
• dowódca Floty i Komodor kmdr Jerzy Świrski
• szef sztabu Dowództwa Floty kmdr por.Józef Unrug
• inspektor flotylli rzecznych kmdr Otton Metzger
• dowódca Flotylli Wiślanej kmdr por.Władysław Blinstrub
• dowódca Flotylli Pińskiej kpt.por.mar.Marian Wolbek
• dowódca Dywizjonu Torpedowców kmdr por.Edward Sadowski
• dowódca Dywizjonu Ćwiczebnego kmdr por.Jan Stankiewicz
• dowódca Oficerskiej Szkoły Marynarki Wojennej kmdr ppor.Adam Mohuczy
• dowódca Szkoły Specjalistów Morskich kmdr ppor.Karol Korytowski
• dowódca Kadry Marynarki Wojennej kmdr ppor.Józef Czechowicz
• komendant Portu Wojennego Gdynia kmdr Witold Panasewicz
• komendant Portu Wojennego Modlin kmdr por.Xawery Czernicki

Do 1926 roku w jej skład wchodziły:2 kanonierki(„Komendant Piłsudski” i „Generał Haller”),4 trawlery(„Jaskółka”,„Mewa”,„Rybitwa” i „Czajka”),5 torpedowców(„Mazur”,„Krakowiak”,„Ślązak”,„Podhalanin” i „Kujawiak”),4 monitory rzeczne(„Warszawa”,„Toruń”,„Pińsk” i „Horodyszcze”)oraz 2 transportowce(„Warta” i „Wilia”).Przewidywano dalszy rozwój floty wojennej.
Pokojowa organizacja Marynarki Wojennej w 1924 roku

• Kierownictwo Marynarki Wojennej
  
  • Dowództwo Floty i Obszaru Nadmorskiego
    
    • dywizjon torpedowców
    • dywizjon ćwiczebny
    • eskadra szkolna lotnictwa morskiego
    • Komenda Portu Wojennego Gdynia
  • Dowództwo Flotylli Wiślanej
    
    • dywizjon monitorów
    • 1 grupa kutrów uzbrojonych
    • 2 grupa kutrów uzbrojonych
    • Komenda Portu Wojennego Toruń
    • Komenda Portu Wojennego Modlin
  • Dowództwo Flotylli Pińskiej
    
    • grupa statków pancernych
    • 1 grupa kutrów uzbrojonych
    • 2 grupa kutrów uzbrojonych
    • Komenda Portu Wojennego Pińsk
  • Oficerska Szkoła Marynarki Wojennej
  • Szkoła Specjalistów Morskich
  • Kadra Szeregowych Floty
  • Centralne Składy Techniczne

Rozbudowa sił morskich
Pierwszy program rozbudowy floty opracowano już na początku 1920 r.Przewidywał on nabycie lub budowę do końca 1929 r.2 okrętów liniowych,6 krążowników,28 kontrtorpedowców,42 okrętów podwodnych,3 podwodnych stawiaczy min,28 trałowców,54 kutrów torpedowych,14 jednostek pomocniczych,ponad 80 jednostek rzecznych i ponad 70 samolotów.Ponieważ okazał się on dalece nierealny,nie uzyskał aprobaty Ministerstwa Spraw Wojskowych i na stałe trafił do archiwum.Pierwszymi okrętami morskimi były otrzymane w 1921 r.w wyniku podziału byłej floty niemieckiej małe torpedowce:„Kaszub”,„Mazur”,„Krakowiak”,„Kujawiak”,„Ślązak” i „Góral"(przemianowany na„Podhalanina”).W latach 1920-1921 sprowadzono je do kraju i wyremontowano.Ponadto zakupiono w Finlandii 2 kanonierki o wyporności 342 t każda:„Komendant Piłsudski” i „Generał Haller”,4 trałowce o wyporności 150 t każdy:„Czajka”,„Jaskółka”,„Mewa” i „Rybitwa”,a w Gdańsku 4 monitory rzeczne,okręt hydrograficzny i kilka motorówek.W 1922 r.ukształtowała się Marynarka Wojenna jako samodzielny rodzaj Sił Zbrojnych.Na czele stało Kierownictwo MW.Połowa lat 20 przyniosła złożenie zamówień we Francji na dwa kontrtorpedowce i trzy okręty podwodne.W latach 30 rozpoczęto budowę nowych okrętów we Francji(stawiacza min),Anglii(dwóch kontrtorpedowców) i Holandii(dwóch okrętów podwodnych).Nie pozostawał bez zamówień przemysł rodzimy.Wybudowano 6 trałowców oraz przygotowywano się do budowy dwóch kontrtorpedowców.Kierownictwo Marynarki w osobach wiceadmirała Kazimierza Porębskiego,kontradmirała Jerzego Świrskiego i kontradmirała Józefa Unruga rozpoczęło rozwój infrastruktury lądowej Marynarki Wojennej.Powstała główna baza Polskiej Marynarki Wojennej w Gdyni z nowoczesnym portem,baza pomocnicza na Helu oraz jednostki piechoty,artylerii,logistyczne,specjalistyczne i inne.Utworzone zostało Lotnictwo Marynarki Wojennej.Jego twórcą był komandor Karol Trzasko-Durski.Samoloty Morskiego Dywizjonu Lotniczego bazowały w Pucku.W 1924 r.został opracowany projekt lądowej organizacji obrony wybrzeża,oparty na rozbudowie systemu fortyfikacji i artylerii dużych kalibrów z głównym punktem obrony na Helu.Plan przewidywał tylko obronę pasa nabrzeżnego w oderwaniu od położenia operacyjnego wojsk Okręgów korpusów.W latach 1930-1932 do służby weszły zamówione we Francji dwa nowoczesne niszczyciele:„Wicher” i „Burza”,oraz trzy okręty podwodne:„Ryś”,„Wilk” i „Żbik”.W latach 1935-1938 zbudowano w kraju 6 małych trałowców,którym nadano imiona złomowanych trałowców poniemieckich oraz„Żuraw” i „Czapla”.W 1937 roku przybyły do Polski zamówione w Anglii dwa duże niszczyciele:„Grom” i „Błyskawica”,a w 1938 roku zbudowany we Francji stawiacz min„Gryf” i dwa duże okręty podwodne:„Sęp” i „Orzeł”oraz samoloty rozpoznawcze.W 1928 r.sformowano morski dyon artylerii 75 mm w składzie 4 baterii po 2 działa,dyslokowany koło Gdyni.W 1935 r.sformowano morski dyon 75 mm artylerii plot.do obrony Helu.W 1931 r.sformowano w Gródku Jagiellońskim morski batalion strzelców przeniesiony do Wejherowa,jako element lądowej obrony wybrzeża.W 1936 roku,kiedy przystąpiono do realizacji planu modernizacji i rozbudowy wojska,Marynarka Wojenna posiadała już dość znaczny potencjał bojowy.Składały się nań:dywizjon kontrtorpedowców(„Wicher” i „Burza”),dywizjon okrętów podwodnych(„Wilk”,„Ryś”,„Żbik”)oraz torpedowiec„Kujawiak” i 2 okręty pomocnicze„Sławomir Czerwiński”) i „Smok”,dywizjon minowców(kanonierki:„Komendant Piłsudski” i „Generał Haller”oraz trałowce:„Jaskółka”,„Mewa”,„Czajka” i „Rybitwa”),zespół okrętów wydzielonych(okręty pomocnicze:„Wilia”,„Iskra” i „Pomorzanin”).Centrum Wyszkolenia Specjalistów Floty posiadało 5 okrętów(okręt pomocniczy„Bałtyk” i torpedowce:„Mazur”,„Ślązak”,„Krakowiak” i „Podhalanin”).Dowództwu Floty podlegały ponadto:morski dywizjon lotniczy(25 wodnopłatowców),morski batalion strzelców,morski dywizjon artylerii przeciwlotniczej(8 dział 75 mm).Siły obronne na Helu to:dywizjon artylerii przeciwlotniczej(6 dział 75 mm) i dywizjon artylerii nadbrzeżnej(4 działa 152 mm i 6 dział 100-105 mm).Flota wojenna dysponowała ponadto kompanią łączności i oddziałem minowym(okręt pomocniczy„Smok” i 3 krypy minowe).Rozbudowano też flotyllę rzeczną w Pińsku(2 monitory rzeczne,2 kanonierki,5 uzbrojonych statków rzecznych i 3 uzbrojone kutry rzeczne).Tuż przed wojną został utworzony Oddział Wydzielony„Wisła”operujący na Wiśle,podobny do Flotylli Pińskiej.W wyniku realizacji planu rozbudowy sił morskich flota wojenna miała się składać z 6 niszczycieli,8 okrętów podwodnych,jednego stawiacza min,8 trałowców,3 ścigaczy oraz ww.okrętów wojennych i pomocniczych.W ciągu 20 lat powstała silna flota wojenna.
Pokojowa organizacja Marynarki Wojennej 1 sierpnia 1939 roku

• Kierownictwo Marynarki Wojennej
  
  • Dowództwo Floty
    
    • Dywizjon Kontrtorpedowców
    • Dywizjon Okrętów Podwodnych
    • Morski Dywizjon Lotniczy
    • Dowództwo Morskiej Obrony Wybrzeża
      
      • Dywizjon Minowców
      • Okręty Wydzielone
        
        • ORP Gryf
        • ORP Wilia
        • ORP Iskra
        • ORP Pomorzanin
    • Centrum Wyszkolenia Specjalistów Morskich
      
      • ORP Bałtyk
      • ORP Mazur
    • Dowództwo Rejonu Umocnionego Hel
      
      • Kapitanat Portu
      • Dyon Artylerii Nabrzeżnej
      • 2 Morski Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej
      • Baon KOP„Hel”
    • Dowództwo Obrony Wybrzeża
      
      • Morska Brygada Obrony Narodowej
      • 1 Morski Baon Strzelców Wejherowo
      • 2 Morski Baon Strzelców Gdynia
      • 1 Morski Dywizjon Artylerii Przeciwlotniczej Gdynia
    • Komenda Portu Wojennego Gdynia
    • Morski Dywizjon Żandarmerii
  • Flotylla Rzeczna MW
  • Główna Składnica Marynarki Wojennej
  • Komisja Nadzoru Budowy Nowych Okrętów
  • Szkoła Podchorążych Marynarki Wojennej
  • Kursy Doskonalenia Oficerów

Wojna obronna 1939 r.
1 września 1939 Marynarka Wojenna RP miała 4 niszczyciele:„Burza”,„Wicher”,„Grom” i „Błyskawica”,5 okrętów podwodnych:„Wilk”,„Ryś”,„Sęp”,„Orzeł” i „Żbik”,jeden stawiacz min„Gryf”,6 trałowców,2 kanonierki,jednostki szkolne i pomocnicze.30 sierpnia wyszły z Gdyni i wzięły kurs na Wielką Brytanię niszczyciele:„Grom”,„Błyskawica” i „Burza”.Polska Marynarka,choć o wiele słabsza,stawiała zacięty opór Niemcom.1 września okręty polskie w Zatoce Gdańskiej stoczyły zacięte walki z samolotami Luftwaffe.3 września niszczyciel„Wicher”,stawiacz min„Gryf” i bateria artylerii nabrzeżnej na Helu stoczyły zwycięski bój z dwoma niszczycielami niemieckimi,poważnie je uszkadzając.Małe okręty nawodne broniły wybrzeża do 15 września.Okręt podwodny„Orzeł”był internowany od 15-18 września w Tallinnie.Po brawurowej ucieczce z Tallinna bez map,kodów i torped opuścił wody Bałtyku i przedarł się do Anglii,gdzie dotarł 7 października.Blokadę niemiecką przerwał także okręt podwodny„Wilk”.Flotylla Pińska,weszła w skład Samodzielnej Grupy Operacyjnej„Polesie”gen.F.Klebeerga jako jej odwód.Pododdziały piesze Flotylli zamknęły przeprawy przez Jasiołdę i Prypeć w celu zamknięcia możliwości przedostania się Niemców na wschód od Pińska.Okręty po obronie z następującymi Sowietami,zostały zatopione przez polskich marynarzy.Spieszone załogi walczyły w składzie SGO„Polesie”,m.in.w bitwie pod Kockiem 5 października.Flotylla Wiślana w okresie 1-9 września brała udział w działaniach bojowych.Nie odegrała jednak większej roli ze względu na szczupłe siły i bardzo niski stan wody Wisły.Zgodnie z rozkazem dowódcy Flotylli,9 września zatopiono jednostki pływające pod Duninowem i Płockiem.Spieszone pododdziały Flotylli brały udział w walkach w ramach Armii Pomorze.Podczas kampanii wrześniowej w 1939 r.polska Obrona Wybrzeża nie miała szans nawiązania równorzędnej walki z przeważającą armią niemiecką.Część okrętów została zatopiona,niektórym udało się przedostać do Wielkiej Brytanii,a pozostałe zostały internowane w Szwecji.Marynarze broniący Półwyspu Helskiego poddali się 2 października jako jeden z ostatnich punktów obrony w kraju.We wrześniu 1939 r.Polska Marynarka Wojenna straciła stawiacz min„Gryf”,niszczyciel„Wicher”,6 trałowców,2 kanonierki,8 pływających jednostek pomocniczych.Okręty podwodne;„Sęp”,„Ryś” i „Żbik”zostały internowane w Szwecji.Okręty,które wcześniej opuściły Bałtyk i okręty podwodne,które przerwały blokadę,stanowiły zalążek Polskiej Marynarki Wojennej na Zachodzie.
Udział Polaków w walkach na Morzu Północnym
Polskie niszczyciele ORP Burza,ORP Grom i ORP Błyskawica 30 sierpnia w ramach Planu Peking opuściły polskie porty i 1 września na Morzu Północnym weszły w podporządkowanie floty brytyjskiej.Od 4 września 1939 zostały przebazowane do bazy Harwich,skąd miały operować na Morzu Północnym w składzie 22 Flotylli Niszczycieli,a po jej rozwiązaniu w składzie 1 Flotylli,w której działały do kwietnia 1940 r.Od 6 września 1939 brały udział w licznych patrolach bojowych na morzach,eskortowaniu konwojów,stawianiu min itp.7 listopada 1939 Błyskawica i Grom zostały niecelnie zaatakowane torpedami przez wodoloty He 115.Błyskawica dwukrotnie w listopadzie 1939 r.podejmowała z morza załogi zatopionych statków:japońskiego i angielskiego.17 listopada dywizjon niszczycieli odwiedził premier Władysław Sikorski,podziękował marynarzom za służbę i podkreślił,że pokłady okrętów stanowią terytorium wolnej i niepodległej Polski.Błyskawica w grudniu 1939 r.osłaniała stawianie zagród minowych koło Borkum.W marcu 1940 r.Błyskawica i Burza z okrętem angielskim eskortowały okręt bazę i trzy okręty podwodne do Harwich.W pierwszych dniach kwietnia Dywizjon Kontrtorpedowców,w którym działały polskie okręty,przeszedł w podporządkowanie Home Fleet.7-8 IV 1940 niszczyciele:ORP Burza,ORP Grom i ORP Błyskawica dokonały wypadu na południowe wybrzeża Norwegii,operując w fiordzie Rombakken.Niemcy nazywali ORP Grom„przeklętym Polakiem”.19 kwietnia 1940 Dywizjon Kontrtorpedowców został skierowany w rejon Narwiku na Morze Norweskie,skąd Niemcy transportowali szwedzką rudę.Po drodze Błyskawica była atakowana przez U-Boota,lecz torpeda chybiła.W działaniach pod Narwikiem brały udział statki pasażerskie:MS Chrobry,MS Batory i MS Sobieski.ORP Orzeł(1939 r.)po ucieczce z Tallinna 14 października zameldował się w angielskiej bazie Rosyth.Po remoncie wszedł w skład 2 Flotylli Okrętów Podwodnych z numerem taktycznym 85 A i rozpoczął patrole po angielskich wodach przybrzeżnych.29 grudnia 1939 r.Orzeł wyszedł na pierwszy patrol na Morze Północne,jako eskorta konwoju do Bergen razem z 4 niszczycielami brytyjskimi.Do połowy marca 1940 r.okręt odbył cztery patrole na wodach norweskich.Na piąty patrol wyszedł 3 kwietnia na Morze Północne.8 kwietnia Orzeł zatopił niemiecki transportowiec„Rio de Janeiro”,a 9 kwietnia niemiecki zbiornikowiec.„Rio de Janeiro”płynął bez bandery i przewoził 400 niemieckich żołnierzy.Norweska straż przybrzeżna uratowała ze storpedowanego statku 120 żołnierzy.Anglicy i Norwedzy nie wykorzystali meldunku o zatopieniu.9 kwietnia 1940 r.nastąpiła niemiecka agresja na Norwegię.Po zatopieniu„Rio de Janeiro”okręt był atakowany przez lotnictwo i trawlery przystosowane do ścigania okrętów podwodnych.Szczęśliwie 18 kwietnia zawinął do bazy.23 maja 1940 r.wyszedł na ostatni patrol na Morze Północne,z którego nie powrócił.Zatonął w okolicach Cieśniny Skagerrak na Morzu Północnym.Uznany za zaginiony 1 czerwca 1940 r.4 maja 1940,w czasie patrolu w fiordzie Rombakken,ORP Grom,ostrzeliwujący most i linię kolejową,został zbombardowany z dużej wysokości(5000 m).2 bomby trafiły w śródokręcie,powodując przełamanie okrętu.Okręt zatonął w ciągu trzech minut.Zginęło w nim 59 marynarzy,159 marynarzy wyciągnął brytyjski okręt HMS„Resolution”,który przekazał rozbitków na pokład ORP Burza.W Narwiku została wmurowana tablica z napisem:„Pamięci polskich marynarzy niszczyciela ORP Grom,który w walce o wolność Norwegii i Polski został zatopiony w dniu 4 maja 1940”.5 i 6 maja ORP Błyskawica w tym fiordzie zestrzeliła dwa niemieckie samoloty,unikając uderzeń 50 bomb niemieckich.Wojska ekspedycyjne wycofały się z Narwiku,a 10 maja Burza i Błyskawica odpłynęły do Anglii.Po kilkudniowym odpoczynku zostały skierowane w rejon Dunkierki.24 maja 1940 ORP Burza brała udział w ostrzeliwaniu zmotoryzowanych kolumn Wehrmachtu maszerujących na lądzie.W czasie nalotu lotnictwa niemieckiego została ciężko uszkodzona przez bomby niemieckie.Załoga Burzy odparła ataki 15 samolotów niemieckich i zestrzeliła dwa z nich.Za boje z samolotami dwóch marynarzy ORP Burzy zostało odznaczonych: jeden Krzyżem Virtuti Militari,drugi Krzyżem Walecznych.Przy eskorcie kontrtorpedowca brytyjskiego Burza ruszyła do Dover.Wyremontowano ją i przezbrojono w Portsmouth.26 maja 1940 dywizjon brał udział w Operacji Dynamo,gdzie ewakuował Brytyjski Korpus Ekspedycyjny i wojska francuskie z Dunkierki.Błyskawica śmiałym nocnym rajdem rozpoznawała przydatność portu w Dunkierce do ewakuacji,a następnie odholowała do Dover uszkodzony niszczyciel„Greyhound”z ok.1000 żołnierzy na pokładzie i osłaniała kolejny okręt.Dwa dni później Błyskawica wyratowała 15 żołnierzy francuskich przewożonych na francuskim kontrtorpedowcu„Sirocco”uszkodzonym torpedą i zbombardowanym.Uszkodzona Błyskawica od 11 czerwca do 14 sierpnia stała w doku remontowym.W czasie remontu dwa razy odpierała naloty niemieckie,zestrzeliwując jeden samolot.Później walczyła przeciwko niemieckim bazom w Norwegii.Spod Dunkierki,na Batorym,Sobieskim,Lechistanie,Katowicach,Lewancie,Chorzowie,Korabiu I i Korabiu II,Delfinie I z 6 portów francuskich ewakuowano 7,5 tys.polskich żołnierzy i ok.1000 cywili.SS Chorzów wywiózł z Bordeaux 83 skrzynie ze skarbami wawelskimi.Batory przewiózł 34 skrzynie ze skarbami wawelskimi.Gen.Sikorski wysoko ocenił działania polskich marynarzy w 1940 r.w notatce z września 1940 r.W okresie 1943-1945 ORP Błyskawica brała udział w operacjach morskich na Atlantyku i Morzu Północnym.ORP Wilk(1931 r.)skrycie przedostał się do Anglii.W okresie listopad 1939-styczeń 1941 brał udział w działaniach na Morzu Północnym odbywając 9 patroli.Był kilka razy uszkodzony z broni pokładowej samolotów.20 czerwca 1940 ORP Wilk staranował prawdopodobnie zanurzający się niemiecki okręt podwodny.2 kwietnia 1942 wycofany do rezerwy.Pozostawał w bazie Harwich.W operacji normandzkiej w czerwcu 1944 r.uczestniczyły polskie okręty:ORP Błyskawica,ORP Dragon,ORP Krakowiak,ORP Piorun,ORP Ślązak oraz 8 statków transportowych.Okręty w składzie 10 Flotylli zabezpieczały flotę inwazyjną przed atakami lotnictwa osłaniając prawe skrzydło operacji.8 czerwca Błyskawica wraz z jednostkami alianckimi stoczyła potyczkę z niemieckimi kontrtorpedowcami kolo wyspy Ouessant st.Ogień okrętu przyczynił się do zniszczenia niemieckiego„Z 32”,który osiadł na brzegu.ORP Dragon uszkodzony 18 czerwca odszedł do bazy w Portsmouth,wrócił do działań 7 lipca.8 lipca został trafiony przez żywą torpedę.Zginęło 37 marynarzy,a 114 odniosło rany.Okręt odholowano i zatopiono jako falochron.26 czerwca na pokład Błyskawicy przybył Naczelny Wódz gen.Kazimierz Sosnkowski.Pod koniec czerwca Błyskawica wraz z Piorunem prowadziła rejsy patrolowe wybrzeża francuskiego.Transportowała też broń dla francuskiego ruchu oporu.Działania marynarzy polskich w konwojach i bitwach morskich na Morzu Północnym zostały upamiętnione na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie,napisem na jednej z tablic po 1990 r.„MORZE PÓŁNOCNE 3 IX 1939-8 V 1945”.