Muzeum Narodowe w Poznaniu

MNP muzeum sztuki w Poznaniu,narodowa instytucja kultury,założone w 1919 r.jako Muzeum Wielkopolskie w Poznaniu,od 1950 r.nosi obecną nazwę;wpisane do Państwowego Rejestru Muzeów(nr 80)w 2005 r.
Historia powstania
Muzeum Narodowe w Poznaniu powstało z połączenia kilku historycznych kolekcji;najstarsza z nich,Muzeum Starożytności Polskich i Słowiańskich w Wielkim Księstwie Poznańskim powstało w 1857 roku przy Poznańskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk.Kolejnym elementem,który położył podwaliny pod powstanie dzisiejszej placówki były darowizny Seweryna Mielżyńskiego dla PTPN.W 1870 r.kupił on zbiory Edwarda Rastawieckiego,a w 1871 r.przekazał towarzystwu należącą do swojej rodziny kolekcję miłosławską.Ponadto zakupił teren,gdzie zorganizowano wystawę zgromadzonych zbiorów.W 1881 r.PTPN nadało im nazwę Muzeum im.Mielżyńskich,dla publiczności otwarto je ostatecznie w 1882 roku.Nieco później w Poznaniu powstało pierwsze niemieckie muzeum.Było to założone w 1894 roku Provinzial Museum in Posen(Prowincjonalne Muzeum w Poznaniu),które w 1902 roku przemianowano na Kaiser Friedrich Museum(Muzeum Cesarza Fryderyka III).W 1904 r.pruskie muzeum otrzymało na siedzibę budynek przy placu Wolności(wówczas Wilhelmsplatz),specjalnie zaprojektowany do celów wystawienniczych przez Karla Hinkeldeyna,który mieści obecnie Galerię Malarstwa i Rzeźby.W 1919 roku,po odzyskaniu niepodległości przez Polskę,Muzeum Cesarza Fryderyka III przemianowano na Muzeum Wielkopolskie.Kolejne lata to intensywny rozwój Muzeum.Przejęto wówczas zbiory z Muzeum Mielżyńskich oraz dokonano nowych zakupów,zwłaszcza w zakresie ówczesnego malarstwa i rzeźby.Ostatecznie podzielono w okresie międzywojennym muzeum na trzy oddziały:Galerię Malarstwa i Rzeźby,zajmującą budynek po Muzeum Fryderyka III,Muzeum Archeologiczne w gmachu PTPN(dawna siedziba Muzeum Mielżyńskich)oraz Muzeum Przyrodnicze przy Ogrodzie Zoologicznym(obecnie pod opieką Polskiej Akademii Nauk).Podczas II wojny światowej władze niemieckie całość ponownie przemianowały na Kaiser Friedrich Museum Posen.Wiele dzieł wywieziono w głąb Rzeszy,zaś reszty zniszczenia dokonały działania wojenne,zwłaszcza walki w 1945 r.Największe straty poniosły zbiory przyrodnicze i etnograficzne.Jeszcze w 1945 r.poznańscy historycy sztuki rozpoczęli odbudowę zbiorów Muzeum Wielkopolskiego.W 1949 r.ze zbiorów malarstwa Edwarda A.Raczyńskiego utworzono Muzeum w Rogalinie,oraz wyodrębniono Dział Kultury i Sztuki Ludowej(dziś Muzeum Etnograficzne w Poznaniu).Starania poznańskich muzealników sprawiły,że w 1950 roku Muzeum Wielkopolskie w Poznaniu zostało przekształcone w Muzeum Narodowe w Poznaniu.Jednocześnie zbiory Muzeum Prehistorycznego,oddziału wyodrębnionego jeszcze w 1945 r.przekształcono w oddzielne Muzeum Archeologiczne w Poznaniu z siedzibą w pałacu Górków.
W kolejnych latach kolekcję rozbudowywano tworząc nowe działy:

• w 1952 r.Muzeum Instrumentów Muzycznych w Poznaniu
• w 1954 r.Muzeum Historii Miasta Poznania z siedzibą w poznańskim ratuszu
• w 1962 r.Muzeum w Gołuchowie
• w 1963 r.Wielkopolskie Muzeum Wojskowe
• w 1965 r.Muzeum Rzemiosł Artystycznych(dziś Muzeum Sztuk Użytkowych w Poznaniu)z siedzibą na zamku królewskim w Poznaniu
• w 1970 r.Muzeum im.Adama Mickiewicza w Śmiełowie

W latach siedemdziesiątych odrestaurowano elewację gmachu głównego Muzeum Narodowego i zmontowano na fasadzie głównej mozaiki wg projektu Zbigniewa Bednarowicza.Uzupełnione zostały również,przez Józefa Murlewskiego,elementy uszkodzone jeszcze podczas podczas działań wojennych.Jednocześnie rozwijała się Galeria Malarstwa i Rzeźby przy której w 1975 roku powstał Dział Plakatu i Designu,który w 1982 r.objął także zbiory wzornictwa.W roku 1992 istniejąca przy Galerii Malarstwa i Rzeźby Galeria Sztuki Współczesnej wzbogaciła się o Dział Fotografii,Filmu i Video.W 1990 roku przy Muzeum Narodowym w Poznaniu Edward B.Raczyński w swoją setną rocznicę urodzin ustanowił Fundację im.Raczyńskich,która wniosła do muzeum jako depozyt zbiory rodu Raczyńskich zgromadzone w Rogalinie.W 2001 r.otwarto nowe skrzydło Galerii Malarstwa i Rzeźby,którego budowę planowano już na przełomie lat 60 i 70 XX wieku.Z uwagi na kontrowersyjną architekturę obiekt bywa nazywany jamnikiem.W 2006 r.w zbiorach Muzeum Narodowego w Poznaniu znajdowało się 309569 obiektów umieszczonych w 203304 pozycjach inwentarzowych oraz 4119 depozytów.
Oddziały Muzeum

Oddział Adres

Galeria Malarstwa i Rzeźby Poznań,Al.Marcinkowskiego 9Muzeum Historii Miasta Poznania Poznań,Stary Rynek 1(Ratusz) Muzeum Sztuk Użytkowych Poznań,ul.Góra Przemysła 1(Zamek królewski) Wielkopolskie Muzeum Wojskowe Poznań,Stary Rynek 9 Muzeum Instrumentów Muzycznych Poznań,Stary Rynek 45 Muzeum Etnograficzne Poznań,ul.Grobla 25 Pałac w Rogalinie Rogalin Zamek w Gołuchowie Gołuchów Muzeum im.Adama Mickiewicza w Śmiełowie Śmiełów