Lech Paszkowski

Lech Krzysztof Paszkowski(ur.18 lipca 1919 w Warszawie,zm.24 kwietnia 2013 w Melbourne,Australia)polski pisarz,publicysta,autor prac historycznych.


Biografia
Syn Józefa Paszkowskiego(rzeźbiarza) i Janiny Bobińskiej(artystki-malarki).Uczył się w gimnazjum Lorentza,a następnie w gimnazjum im.Adama Mickiewicza w Warszawie i tu otrzymał maturę(1938 r.)Uczył się w międzyczasie także w Państwowej Szkole Morskiej w Gdyni(na wydziale nawigacyjnym),lecz w związku ze złym stanem zdrowia,opuścił szkołę i okręt„Dar Pomorza”,na którym odbywał swą pierwszą żeglugę.Do Szkoły Morskiej powrócił przejściowo jeszcze w lipcu 1939 r.Debiutował w„Młodym Lesie”(w gimnazjum) i później w roczniku„Dom i Szkoła”(tu fragmenty dziennika z„Daru Pomorza”).W 1938 r.pracował w Junackich Hufcach Pracy przy budowie drogi na Gubałówce k.Zakopanego.W tym samym roku został powołany do wojska.Odbył służbę na kursie podchorążych rezerwy w Brześciu n.Bugiem.W sierpniu 1939 r.został przydzielony do 83 Pułku Strzelców Poleskich.Brał udział w bitwie nad górną Wartą,w obronie linii nad rzeką Widawką i pod Jeżowem k.Skierniewic(9 września 1939).12 września 1939 we dworze Pilaszków,podczas walk ze zmotoryzowanym pułkiem gwardii SS-Leibstandarte„Adolf Hitler”w rejonie Święcice-Ołtarzew,dostał się do niewoli.Przebywał następnie na przymusowych robotach rolnych w Meklemburgii.W 1945 r.przebywał w Lubece,pracując w wojskowej komisji weryfikacyjnej płk.K.Ziemskiego.Następnie trafił do Kompanii Marynarzy przy Armii Ren,która miała zasilić polską marynarkę wojenną w Anglii.W obozie dipisów(displaced persons)pod Hamburgiem,przebywał przez 2 lata,ucząc języków obcych,języka polskiego i historii.Nie decydując się na powrót do Polski pod rządami komunistów,nawiązał kontakt ze swym wujem osiadłym w Australii.Wyjechał następnie do Marsylii,a stamtąd,16 marca 1948 odpłynął na egipskim statku„Misr”do Australii,gdzie wylądował 28 kwietnia.Pracował początkowo jako robotnik w fabryce silników elektrycznych,potem w warsztatach mechanicznych,założonych przez polskich marynarzy(„Diesel Equipment”,popularna wśród Polaków nazwa:„Zabuski i S-ka”).Od 1952 do 1984 r.pracował w laboratorium elektrotechnicznym Rady Miejskiej w Melbourne.Ukończył studium„Freelance Journalism”(wolnego dziennikarstwa),był także słuchaczem Royal Melbourne Technical College.W czasie urlopów pracował jako marynarz na żaglowcach i motorowcach,wożąc ładunki do Launceston,Devonport i innych portów.W początkowym okresie pobytu w Australii Paszkowski pisał do:tygodnika„Echo”w Perth,brazylijskiego„Ludu”,„Tygodnika Katolickiego”,„Głosu Polskiego” i „Tygodnika Polskiego”pism wydawanych w Melbourne oraz„Wiadomości Polskich”,wydawanych w Sydney.Ogłosił ponad 60 artykułów,szkiców i recenzji książek w londyńskich„Wiadomościach”.Opublikował także szereg artykułów biograficznych o australijskich Polakach osiadłych na stałe lub przebywających czasowo w tym kraju.Odbył dwie podróże morskie:dookoła świata i na Tahiti.W 1983 r.rozpoczął siedmiomiesięczną podróż dookoła świata na angielskim statku„Canberra”.Trasa podróży wiodła przez Auckland(Nowa Zelandia),Suvę(Fidżi),Honolulu,San Francisco,Los Angeles,Acapulco,Balboa,Port Everglades i Miami,Nowy Jork,Funchal do Southampton.W Anglii poszukiwał materiałów biograficznych do życiorysu Pawła Edmunda Strzeleckiego(Londyn,Oksford) i materiałów do wojny 1939 roku(w Instytucie Gen.W.Sikorskiego).Z tej podróży przesyłał do„Tygodnika Polskiego”w Melbourne reportaże,pisane na pokładzie„Canberry”,zatytułowane„Przez dwa oceany”.Na zakończenie podróży,pierwszy raz od zakończenia II wojny światowej,przebywał w Polsce.Jego wyprawa na Tahiti na statku„Sea Princess”(1987 r.)prowadziła z Sydney do Bay of Islands,Auckland,Suva,Vavau,Bora-Bora,Moorea i Papeete.Na tej trasie Paszkowski starał się odwiedzić miejsca,w których przebywał polski podróżnik Paweł Edmund Strzelecki.Mieszkał w East Malvern(dzielnicy Melbourne),w australijskim stanie Victoria.
Twórczość
Książki

• "Polacy w Australii i Oceanii 1790-1940"(Wyd.B.Świderski,Londyn 1962 r.Towarzystwo Przyjaciół Archiwum Emigracji przy Uniwersytecie Mikołaja Kopernika Oficyna Wydawnicza Kucharski,Toruń 2008 r.ISBN 978-83-89376-71-8)
• "Social background of Sir Paul Strzelecki and Joseph Conrad"(wstęp Jerzy Zubrzycki;Australia Felix Literary Club,Melbourne 1980 r.)
• "Poles in Australia and Oceania 1790–1940"(Australian National University Press,Sydney Oxford New York 1987)
• "Sir Paul Edmund Strzelecki:Reflections of his life"(ARCADIA Australian Scholarly Publishing 1997 r.)
• "Na falach życia.Część I 1919-1939.Lata młodzieńcze"(Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych Wydział Wydawnictw 2005 r.ISBN 83-89115-51-4)
• "Na falach życia.Część II 1939-1948.Lata stracone"(Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych Wydział Wydawnictw 2007 r.ISBN 978-83-89115-76-8)
• "Na falach życia.Część III 1948-1958.Brzegi mórz dalekich"(Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych 2012 r.ISBN 978-83-62421-17-6)

Inne teksty
Liczne artykuły naukowe(nadbitki),recenzje,szkice biograficzne,korespondencje,reportaże morskie i podróżnicze,wspomnienia i artykuły historyczne,publikowane w książkach naukowych,pracach zbiorowych,na łamach„Wiadomości”(Londyn),„Kultury”(Paryż) i innych czasopism emigracyjnych,m.in.:

• Na morskiej fali:szkic do życiorysu kpt.żeglugi Bogdana Kołodzieja(„Tygodnik Polski”the first Government Zoologist of Victoria,Sydney 1969 r.nadbitka z Australians Zoologist)
• Straszliwa noc,czyli batalion podwójnie zaginiony;Dzień 1-go września w mojej pamięci(„Wiadomości”,Londyn 1978 r.)
• Sir Paul Strzelecki and his Achievements,[w:]Polish people and culture in Australia(pod red.Rolanda Sussex i Jerzego Zubrzyckiego;Departm.of Demography Australian National University,Canberra 1985 r.)
• Zbigniew Jasiński marynarz,żołnierz,poeta,pisarz,emigrant,[w:]Zbigniew Jasiński,Krwią i rymem(pod red.M.Bruszewskiego;Melbourne 1989 r.)
• Dzieje Romerów na Litwie(„Kultura”,Paryż,październik 1993 r.)
• Pamiętnik pisany w Australii(„Kultura”,Paryż,maj 1994 r.)
• Spojrzenie z dalekiej perspektywy,[w:]Pani Stefa[o Stefanii Kossowskiej](red.Rafał Habielski,Krzysztof Muszkowski,Paweł Kądziela;Polska Fundacja Kulturalna,Londyn 1999 r.ISBN 0 85065 2545)
• Reporter Mórz Południowych[O Lucjanie Wolanowskim](„Gazeta Uniwersytecka UŚ”,dodatek specjalny,kwiecień 2006 r.Uniwersytet Śląski,Katowice)
• Reporter Mórz Południowych,[w:]Wokół reportażu podróżniczego.Tom 3.Lucjan Wolanowski(1920-2006).Studia szkice materiały(Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego,Katowice 2009 r.seria:„Prace naukowe Uniwersytetu Śląskiego nr 2683”,ISBN 978-83-226-1802-8,ISSN 0208-6336)

Opracowania

• H.P. G.Clews,Strzelecki’s Ascent of Mount Kościuszko 1840 r.(opracowanie redakcyjne i edytorskie,przedmowa;Australia Felix Literary Club,Brunswick 1973 r.)
• Dr Jan Danysz and the Writer,Naturalist axplorer(red.książki oraz autor rozdziału pt.John Lhotski as I see him;praca zbiorowa;A.F.Literary Cuisabdu lub,Melbourne 1977 r.)
• Ks.Józef Janus Jezuita(Wyd.OO.Jezuici,Melbourne 1982 r.redaktor i współautor wspomnienia)
• Poles,[w:]The Australian People:An Encyclopedia of the Nation,its People and Their Origins(Sydney 1988 r.)

Dla„Polskiego Słownika Biograficznego”opracował życiorysy:Modesta Maryańskiego,Władysława Noskowskiego,Lucjana Platera,Stefana Połotyńskiego,Edmunda Potockiego de Montalka,Zygmunta Przybyłkiewicza,Seweryna Rakowskiego,Józefa Sabatowskiego,Ignacego Sławeckiego,Leona Scharmacha i Pawła Edmunda Strzeleckiego.W„Australian Dictionary of Biography”(Melbourne University Press)zamieścił pięć biogramów wybitnych Polaków.