Życiorys
Ojcem był Aleksander Szczepański,urzędnik konsularny.Z wykształcenia był orientalistą.Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 r.w 1941 r.wstąpił do Związku Jaszczurczego(od 1942 r.NSZ) i pracował w komórce wywiadu aż do 1943 r.kiedy został żołnierzem AK,w 1944 r.walczył w partyzantce.Temu okresowi poświęcił swoją prozę wojenną:opowieść o wrześniowej klęsce(Polska jesień) i opowiadania partyzanckie(Buty),w których mierzy się krytycznie z legendą„leśnych ludzi”.Tematyka wojenna znalazła się też w scenariuszach do filmów Stanisława Różewicza("Westerplatte" i "Wolne miasto").Po wojnie związał się z„Tygodnikiem Powszechnym”(w latach 1947-1953 był członkiem redakcji),Był ostatnim prezesem rozwiązanego przez władze stanu wojennego Związku Literatów Polskich(ten okres udokumentował w książce"Kadencja").Był zapalonym taternikiem.W 1955 r.przetłumaczył książkę Johna Hunta„Zdobycie Mount Everestu”.Jeden z założycieli Polskiego Porozumienia Niepodległościowego.W 1978 r.podpisał również deklarację założycielską Towarzystwa Kursów Naukowych.Tłumaczył na polski m.in.prozę Conrada i Greene’a,"Bajki murzyńskie".Sygnatariusz Listu 59(1975 r.) i listu intelektualistów w obronie braci Jerzego i Ryszarda Kowalczyków(maj 1981 r.)W kwietniu 1997 r.za książkę"Jeszcze nie wszystko"uhonorowany został Nagrodą Krakowska Książka Miesiąca.W 2001 roku został laureatem nagrody literackiej polskiego PEN Clubu im.Jana Parandowskiego.Andrzej Werner przypisuje Szczepańskiego do odrębnego nurtu w polskiej literaturze,„programowo odrzucającego ideowe,a już zwłaszcza doktrynalne spory”,skupiającego„pisarzy zwróconych ku życiu,ludzkiej rzeczywistości bez pośredniczącej roli idei,nie wysuwających na plan pierwszy swoich sądów,poglądów i postulatów,usuwających się w cień,by uwypuklić to,co istnieje niezależnie od wyobrażeń podmiotu,obserwujących życie w jego rzeczywistych historycznych wymiarach,by odnaleźć w nim uniwersalne cechy ludzkie,może ślad transcendencji,może tęsknotę za nim”.
Twórczość
Publikacje
- Portki Odysa(powieść)Warszawa:Czytelnik,1954 r.
- Polska jesień(powieść)Kraków:Wydawnictwo Literackie(WL),1955 r.
- Buty i inne opowiadania,Kraków:WL,1956 r.
- Pojedynek(powieść)Kraków:WL,1957 r.
- Tombakowy pierścionek i inne opowiadania(współautor:B.Mańkowski),Warszawa:Czytelnik,1957 r.
- Dzień bohatera(opowiadania)Warszawa:Czytelnik,1959 r.
- Zatoka białych niedźwiedzi(reportaż)Kraków:WL,1960 r.
- Motyl(opowiadania)Warszawa:Czytelnik,1962 r.
- Do raju i z powrotem(reportaże),Warszawa:Czytelnik,1964 r.
- Czarne i białe(reportaże),Kraków:WL,1965 r.
- Ikar(powieść),Warszawa:Czytelnik,1966 r.
- Wyspa,Warszawa:Czytelnik,1968 r.
- Świat wielu czasów.Wrażenia z podróży do ameryki południowej,Kraków:WL,1969 r.
- Koniec westernu(reportaże),Warszawa:Czytelnik,1971 r.
- Opowiadania dawne i dawniejsze,Kraków:WL,1973 r.
- Rafa(opowiadania),Warszawa:Czytelnik,1974 r.
- Przed nieznanym trybunałem(eseje),Warszawa:Czytelnik,1975 r.
- Kipu(powieść),Kraków:WL,1978 r.
- Autograf(opowiadania i dramat),Warszawa:Czytelnik,1979 r.
- Trzy podróże(reportaże),Kraków:WL,1981 r.
- Trzy czerwone róże(opowiadania),Kraków:Wydawnictwo Literackie,1982 r.
- Nasze nie nasze(reportaże),Kraków:Znak,1984 r.
- Kadencja(wspomnienia),Kraków:Oficyna Literacka,1986 r.
- Kapitan(powieść),Paryż:Libella,1986 r.
- Ultima thule(opowiadania),Warszawa:Czytelnik,1987 r.
- Maleńka encyklopedia totalizmu,Kraków:Znak,1990 r.
- Historyjki(opowiadania),Warszawa:Czytelnik,1990 r.
- Mija dzień(opowiadania),Kraków:WL,1994 r.
- Jeszcze nie wszystko(opowiadania),Kraków:Baran i Suszczyński
- Wszyscy szukamy(eseje),Warszawa:Biblioteka„Więzi”,1998 r.
- Obiady przy świecach(wybór opowiadań),Rosner&Wspólnicy,2003 r.
- Dziennik(dzienniki)T.I 1945-1956,Kraków:WL,2009 r.T.II 1957-1963,Kraków:WL,2011 r.T.III 1964-1972,Kraków:WL,2014 r.T.IV 1973-1980,Kraków:WL,2015 r.(ss.728)ISBN 978-83-08-05483-3
- "Wolne miasto"(1958 r.)
- "Jadą goście jadą..."(1962 r.)
- "Westerplatte"(1967 r.)
- "Hubal"(1973 r.)
- "Z dalekiego kraju"(1981 r.)
- "Życie za życie.Maksymilian Kolbe"(1991 r.)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz