Życiorys
Kształciła się w gimnazjum Janiny Tymińskiej,a następnie w gimnazjum im.Marii Konopnickiej.Jej związek z teatrem zaczął się w tych czasach udziałem w przedstawieniach szkolnych.W 1926 roku rozpoczęła studia w Państwowej Szkole Dramatycznej przy warszawskim Konserwatorium Muzycznym,gdzie jej nauczycielami byli między innymi Aleksander Zelwerowicz,Wojciech Brydziński,Mariusz Maszyński.Po egzaminie kończącym studia w 1929 roku odrzuciła zaproszenie Arnolda Szyfmana do Teatru Polskiego i wyjechała z A.Zelwerowiczem do Wilna,gdzie przez dwa lata występowała w Teatrze na Pohulance.Stworzyła tam kreacje zauważone przez świat teatralny oceniono je jako współczesne i wyraziste.O jednej z tych kreacji tytułowej Turandot w sztuce Carla Gozziego mówiono,że potrafiła połączyć w tej roli kobiecość i okrucieństwo.Po rezygnacji Zelwerowicza z kierowania Teatrem na Pohulance również wyjechała z Wilna i na krótko podjęła angaż w Teatrze im.Juliusza Słowackiego w Krakowie.Następnie również na krótko podjęła współpracę z Teatrami Miejskimi we Lwowie,szeroko znanymi wówczas w Polsce,dzięki kierującemu nimi Wilamowi Horzycy.Jej role na tej scenie cieszyły się uznaniem publiczności i krytyki,a kreacja niemieckiego szpiega Anny Lesser w napisanej specjalnie dla niej przez lwowskiego spikera radiowego Jerzego Tepę sensacyjnej sztuce szpiegowskiej Fräulein Doktor(1933 r.)("Faktomontaż prawdziwy w 6-ciu odsłonach z epilogiem")wywołała aplauz widzów i recenzentów.Eichlerówna grała w niej sześć wcieleń Anny Lesser.Znaczącą rolą była postać Kleopatry w sztuce Cypriana Kamila Norwida w adaptacji Horzycy dodatkowo było to pierwsze wprowadzenie Norwida na scenę.Te i inne role spowodowały,że uznano ją za aktorkę posiadającą wrodzone umiejętności do odgrywania scenicznych postaci tragicznych.Zwracano uwagę na dojrzałą technikę pozwalającą osiągnąć oryginalność i wyrazistość postaci oszczędnymi środkami wyrazu.W połączeniu ze starannym opracowaniem kolejnych kreacji pozwalało to na sugestywne i przekonywające prezentowanie złożonych wnętrz granych bohaterek.Prowadziło to w przypadku wielu ról do nadawania postaciom cech i niuansów szerszych i głębszych niż pierwowzór literacki.Jednocześnie podkreślano posiadanie przez nią jeszcze jednego waloru głosu o wielkiej skali,którym znakomicie i subtelnie potrafiła operować.Konrad Swinarski,jak podaje A.J.Dąbrowski,wymyślił na temat głosu Eichlerówny anegdotę,według której śpiewa ona nieustannie,nawet w bufecie,gdy zamawia herbatę,a gdy rozpoczęła się wojna i zawyły syreny,to wszystkim(słuchaczom radiowym)się zdawało,że to Eichlerówna śpiewa jeszcze.Począwszy od 1934 roku uważana już za gwiazdę Eichlerówna związała się na stałe ze scenami warszawskimi Teatrem Polskim,a potem Teatrem Narodowym.Gościnnie występowała we Lwowie i w Łodzi.Współpracowała z Leonem Schillerem i Erwinem Axerem w jego warsztacie dyplomowym("Panna Julia"Augusta Strindberga).Po wybuchu wojny ewakuowała się z Warszawy i trafiła do Rumunii,a potem do Francji.Występowała tam dla żołnierzy i uchodźców polskich w przedstawieniach teatru zorganizowanego wspólnie z reżyserem Zbigniewem Ziembińskim.Po klęsce Francji w 1940 roku jako Stypińska wyjechała do Brazylii.Dostała tam angaż teatralny i radiowy.Pomimo sukcesu w 1945 roku w Teatrze Phoenix w Rio de Janeiro wkrótce po listownych namowach Arnolda Szyfmana zdecydowała o powrocie do Polski,co ostatecznie nastąpiło w 1948 roku.Podjęła współpracę z teatrami warszawskimi,łódzkimi i poznańskimi oraz takimi dyrektorami i reżyserami jak Erwin Axer,Wilam Horzyca,Dobiesław Damięcki.Role jej cieszyły się zainteresowaniem publiczności,ale jednocześnie była angażowana bardzo rzadko.W rzeczywistości powojennej krytyka teatralna,często z pozycji socrealistycznych,dostrzegała u niej manieryczność i udziwniony sposób posługiwania się głosem.Wraz z odwołaniem prymatu socrealizmu,od 1955 roku występowała częściej,tworząc kolejne,według krytyki,wspaniałe kreacje.Ostatni raz wystąpiła na deskach teatralnych w 1986 roku w roli Matyldy von Zahnd w"Fizykach"Friedricha Dürrenmatta.Oprócz teatru miała w swoim dorobku trzy role filmowe,kilkanaście ról w Teatrze Telewizji oraz współpracę od 1930 roku z Polskim Radiem.Ta współpraca posłużyła Swinarskiemu do stworzenia wyżej przytoczonej anegdoty.Jednym z wyznaczników jej filozofii zawodowej był pogląd,iż teatr jest grą,poprzez którą pokazuje się prawdę o życiu,a nie życie jako takie i jest odrębnym rodzajem sztuki,rządzącym się własnymi prawami.Posiadała odznaczenia i nagrody państwowe(wszystkie z czasów PRL),między innymi Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski(1952 r.)Medal 10-lecia Polski Ludowej(1955 r.)Order Sztandaru Pracy I klasy(1959 r.)oraz nagrodę ministra kultury i sztuki I stopnia za wybitne osiągnięcia w dziedzinie aktorstwa.Była żoną bogatego przemysłowca Bohdana Stypińskiego,którego poślubiła w latach 30 XX wieku.Związek ten zapewnił jej niezależność materialną.Została pochowana na Starych Powązkach w Warszawie.
Filmografia
- 1933 r."Wyrok życia"jako prokurator Krystyna
- 1936 r."Róża"jako Krystyna
- 1938 r."Krwawa rosa"jako pianistka
- 1948 r."Powrót"jako Elżbieta Gruszecka
- 1966 r."Szyfry"jako Zofia
- 1964 r."Kochany kłamca"jako Beatrice Stella Campbell
- 1967 r."Król Edyp"jako Jokasta
- 1967 r."Wdowa po pułkowniku"jako wdowa po pułkowniku
- 1968 r."Korespondencja Chopina"
- 1972 r."Dwa teatry"jako matka
- 1977 r."Mindowe"jako Rogneda
- 1978 r."Filomena Marturano"jako Filomena
- 1984 r."Wspomnienie"jako Sara Bernhardt
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz