wtorek, 24 maja 2016

Stefan Kisielewski

Pseudonimy literackie Kisiel,Teodor Klon,Tomasz Staliński,Julia Hołyńska(ur.7 marca 1911 w Warszawie,zm.27 września 1991 tamże)polski prozaik,publicysta,kompozytor,krytyk muzyczny,pedagog,poseł na Sejm PRL II i III kadencji z ramienia Znaku,członek założyciel Unii Polityki Realnej.Od 1990 r.przyznawana jest Nagroda Kisiela.W 2015 r.została powołana Fundacja im.Stefana Kisielewskiego.


Biografia
Syn Zygmunta i Salomei z domu Szapiro(ciotki Hanki Sawickiej),bratanek Jana Augusta Kisielewskiego,satyryka i współzałożyciela kabaretu„Zielony Balonik”.W latach 1929-1931 studiował polonistykę i filozofię na Uniwersytecie Warszawskim,a także od 1927 roku w Konserwatorium Warszawskim(obecnie Uniwersytet Muzyczny Fryderyka Chopina),gdzie w latach 1934-1937 uzyskał dyplomy z teorii muzyki(1934 r.)kompozycji w klasie K.Sikorskiego(1937 r.) i fortepianu w klasie J.Lefelda(1937 r.)W latach 1938-1939 przebywał w Paryżu,gdzie chciał studiować kompozycję pod kierunkiem Nadii Boulanger,lecz udało mu się uczestniczyć tylko w jednej lekcji.W okresie międzywojennym rozpoczął działalność jako kompozytor,krytyk oraz literat;w 1932 roku opublikował pierwsze recenzje muzyczne w dwutygodniku„Echo Tygodnia”.W latach 1935-37 był sekretarzem redakcji„Muzyki Polskiej”,od 1935 roku publicystą i recenzentem muzycznych pism:„Pion”,„Bunt Młodych”,„Polityka”oraz„Zet”.Po powrocie z Paryża w kwietniu 1939 r.objął stanowisko kierownika muzycznego Rozgłośni„Warszawa II”.Po wybuchu wojny brał udział w kampanii wrześniowej,okres okupacji spędził w Warszawie,działając jako pedagog,akompaniator oraz pracownik Wydziału Delegatury Rządu na Kraj.W 1942 r.ożenił się z Lidią Hintz.Podczas powstania warszawskiego pracował w radiu.Podczas powstania stracił większość dorobku kompozytorskiego.Po wojnie osiedlił się w Krakowie.W 1945 roku założył„Ruch Muzyczny”,którego był redaktorem naczelnym do 1948 roku.Po zlikwidowaniu pisma z przyczyn politycznych,następnie reaktywowaniu,był w latach 1957-1959 członkiem zespołu redakcyjnego.W latach 1945-1949 wykładał przedmioty teoretyczne w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej(obecnie Akademia Muzyczna)w Krakowie.Usunięty z uczelni przez władze komunistyczne w 1949 roku uczył prywatnie kompozycji(do jego uczniów należał m.in.A.Walaciński).Równocześnie zajmował się pracą kompozytorską,literacką oraz dziennikarską.W latach 1945-1989(z przerwami w latach 1953-1956,kiedy wydawanie pisma zawieszono,w latach 1968-1971 w związku z cenzurą dotyczącą zakazu publikacji Kisielewskiego,w latach 1981-1983,czyli w okresie stanu wojennego)był publicystą,felietonistą„Tygodnika Powszechnego”w cyklach Głową w ściany,Bez dogmatu,Pod włos,Łopatą do głowy,Gwoździe w mózgu i Wołanie na puszczy.W latach 1950-1953 był redaktorem„Przewodnika koncertowego”Filharmonii Krakowskiej,w latach 1955-1957 autorem radiowych Rozmów o muzyce,w latach 1956-1961 prezesem koła Związku Kompozytorów Polskich w Krakowie.W 1961 roku osiedlił się w Warszawie.W latach 1957-1965 był posłem na Sejm PRL,razem z m.in.Tadeuszem Mazowieckim,w ramach grupy Znak.W 1957 r. i w 1961 roku wybrany do Sejmu PRL z listy Frontu Jedności Narodu.W 1964 roku był jednym z sygnatariuszy Listu 34.W latach 1965-1968 piastował stanowisko redaktora naczelnego wydawnictwa muzycznego„Synkopa”,w latach 1971-74 prezesa sekcji muzycznej ZAiKS-u;czterokrotnie był członkiem zarządu głównego Związku Kompozytorów Polskich,był także członkiem Związku Literatów Polskich.W 1968 r.za krytykę cenzury(użył wtedy na zebraniu Związku Literatów Polskich słynnego określenia dyktatura ciemniaków,jednak według jego własnej interpretacji zamieszczonej w Dziennikach nie wobec władzy,a właśnie cenzorów)zabroniono mu publikacji na trzy lata,został także pobity przez tzw.„nieznanych sprawców”.W 1976 r.podpisał list 14 przeciwko represjonowaniu uczestników radomskiego czerwca.W 1984 r.opublikował w Tygodniku Powszechnym tzw.„Moje typy”(„listę kanalii”),pozbawioną komentarza listę nazwisk osób,które szczególnie aktywnie zajmowały się propagandą w PRL.Twórczość publicystyczna Kisielewskiego nacechowana była duchem pragmatyzmu i liberalizmu,a jednocześnie biorąc pod uwagę czasy w jakich przyszło mu żyć była wybitnie niepokorna.Mariusz Urbanek stwierdził,iż był on najchętniej czytanym,choć najmniej słuchanym dziennikarzem PRL-u.Komuniści nie chcieli go słuchać,bo mówił,że jest ich wrogiem.W wolnej Rzeczypospolitej nie słuchali go przyjaciele,bo mówił,że się z nimi kompletnie nie zgadza.Kisielewski znany był też ze swojego przewrotnego charakteru kiedy Leopold Tyrmand sprawił sobie zupełnie nowy samochód,Kisiel wziął cegłę i na karoserii wydrapał mu wielkimi literami wyraz„DUPA”(po tym incydencie panowie nie odzywali się do siebie przez rok).W kwestiach polityczno-społecznych reprezentował poglądy konserwatywno-liberalne.Był jednym z założycieli Ruchu Polityki Realnej w 1987 r.oraz Unii Polityki Realnej w 1989 r.Sympatyzował też z Porozumieniem Centrum.Po 1989 roku po nieporozumieniach z redakcją Tygodnika Powszechnego,która zaczęła cenzurować jego felietony,odmówił dalszego publikowania swoich tekstów w tym tygodniku i przeniósł się na łamy Wprost,gdzie zgodził się na udzielanie krótkich wywiadów,komentując aktualne wydarzenia.W 1990 r.ustanowił doroczną Nagrodę Kisiela,przyznawaną najpierw przez niego samego,a po jego śmierci przez kapitułę złożoną z jego syna Jerzego i laureatów z lat poprzednich.W latach 1968-80 pisał osobisty dziennik,który objął kilka brulionów.Dziennik został wydany po jego śmierci,pod nazwą Dzienniki.Jego syn Wacław był współtwórcą duetu fortepianowego Marek i Wacek,a córka,Krystyna Kisielewska-Sławińska,jest romanistką i tłumaczką.Młodszy syn,Jerzy Kisielewski,jest dziennikarzem radiowym i telewizyjnym.Stefan Kisielewski skomponował wiele utworów muzycznych,utrzymanych w stylu XX-wiecznego neoklasycyzmu,za które był wielokrotnie nagradzany w kraju i za granicą.Był również autorem szeregu powieści,książek o muzyce(m.in.Gwiazdozbioru muzycznego),a także setek felietonów i publikacji politycznych,między innymi w czasopiśmie Res Publica Nowa.Autor terminu socrealizm liturgiczny.
Nagrody i odznaczenia
Laureat między innymi:

  • II nagrody na Festiwalu Muzyki Polskiej(1955 r.)za Koncert na orkiestrę kameralną
  • I nagrody na konkursie na pieśń Mickiewiczowską(1955 r.)za Bakczysaraj w nocy
  • nagrody muzycznej Miasta Krakowa(1956 r.)
  • nagrody Fundacji Jurzykowskiego w Nowym Jorku(1973 r.)
  • nagrody im.A.Struga w Warszawie(1979 r.)
  • nagrody Związku Kompozytorów Polskich(1982 r.)
  • nagrody Fundacji Schmidheinystiftung w St.Gallen(1983 r.)za całokształt twórczości
  • nagrody publiczności im.Adolfa Bocheńskiego(1988 r.)
  • w 1991 r.został pośmiertnie odznaczony przez prezydenta Lecha Wałęsę Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski
Kompozycje

  • Kwartet smyczkowy(1935 r.)
  • Symfonia nr 1(1939 r.)
  • Danse vive na fortepian(1939 r.)
  • Sześć preludiów i fug na fortepian(1943 r.)
  • Toccata na fortepian(1944 r.)
  • Serenada(wersja I)na fortepian(1945 r)
  • Koncert na orkiestrę kameralną(1949 r.)
  • Rapsodia wiejska na orkiestrę kameralną(1950 r.)
  • Symfonia nr 2(1951 r.)
  • Capriccio rustico na fortepian(1952 r.)
  • Pięć pieśni do słów K.I.Gałczyńskiego na głos i fortepian(1952 r.)
  • Siedem pieśni do słów K.I.Gałczyńskiego na głos i fortepian(1952-1954)
  • Mała uwertura na orkiestrę kameralną(1953 r.)
  • Intermezzo na klarnet i fortepian(1953 r.)
  • Suita na obój i fortepian(1954 r.)
  • Moto perpetuo na fortepian(1954 r.)
  • Suita na fortepian(1955 r.)
  • Perpetuum mobile na małą orkiestrę symfoniczną(1955 r.)
  • Bakczysaraj w nocy na głos i fortepian(1955 r.)
  • Capriccio energico na skrzypce i fortepian(1956 r.)
  • Symfonia na 15 wykonawców(1961 r.)
  • Suita na flet i klarnet(1961 r.)
  • System doktora Smoły i profesora Pierza,balet-pantomima(1962 r.)
  • Divertimento na flet i orkiestrę kameralną(1964 r.)
  • Podróż w czasie na orkiestrę smyczkową(1965 r.)
  • Sygnały sportowe,uwertura na wielką orkiestrę symfoniczną(1966 r.)
  • Wesołe miasteczko,balet(1968 r.)
  • Spotkania na pustyni dla 10 wykonawców(1969 r.)
  • Dialogi na 14 instrumentów(1970 r.)
  • Cosmos I na wielką orkiestrę symfoniczną(1970 r.)
  • Sonata na klarnet i fortepian(1972 r.)
  • Serenada(wersja II)na fortepian(1974 r.)
  • Symfonia w kwadracie(1974-1978)
  • Impresja kapryśna na flet solo(1982 r.)
  • Trzy sceny burzliwe na fortepian(1983 r.)
  • Mała rapsodia na klarnet i fortepian(1984 r.)
  • Scherzo na fagot i fortepian(1988 r.)
  • Koncert fortepianowy(1980-1991)
Publikacje
Powieści

  • Sprzysiężenie(1946 r.)
  • Zbrodnia w dzielnicy Północnej(1948 r.)
  • Miałem tylko jedno życie(1958 r.)
  • Kobiety i telefon(1960 r.)
  • Przygoda w Warszawie(1982)
  • Zanim nadejdzie śmierć(1995 r.)niedokończona,wydana pośmiertnie
Powieści polityczne,pierwotnie wydane w Paryżu,pod pseudonimem Tomasz Staliński:

  • Widziane z góry(1967 r.)
  • Cienie w pieczarze(1971 r.)
  • Romans zimowy(1972 r.)
  • Śledztwo(1974 r.)
  • Ludzie z akwarium(1976 r.)
  • Przygoda w Warszawie(1977 r.)
Szkice muzyczne

  • Gwiazdozbiór muzyczny(1958 r.)
  • Muzyka i mózg(1974 r.)
Zbiory szkiców i felietonów

  • Polityka i sztuka(1949 r.)
  • Rzeczy małe(1956 r.)
  • Opowiadania i podróże(1959 r.)
  • Z literackiego lamusa(1979 r.)
  • 100 razy głową w ścianę(Paryż 1972 r.)
  • Materii pomieszanie(Londyn 1973 r.)
  • Moje dzwony trzydziestolecia(Chicago 1978 r.)
  • Lata pozłacane,lata szare(Kraków 1989 r.)
  • Publicystyka przedwojenna(2001 r.)
Inne publikacje

  • Na czym polega socjalizm?Stosunki Kościół-Państwo w PRL(1990 r.wydanie II)
  • Abecadło Kisiela(1990 r.)ISBN 83-85083-01-4
  • Wszystko inaczej(1991 r.wydanie IV)
  • Testament Kisiela(1992 r.)
  • Dzienniki(1996 r.)
  • Wołanie na puszczy(1997 r.)
  • Felietony zdjęte przez cenzurę(1998 r.)
  • Rzeczy małe(1998 r.)
  • 100 razy głową w ściany(1997 r.)
  • Polityka i Sztuka
  • Kodeks człowieka pobłażliwego
  • Historie żydowskie(1960 r.)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz