"Miś Uszatek"

Polski telewizyjny serial animowany,emitowany w latach 1975–1987.Serial znany też pod alternatywnym tytułem Przygody Misia Uszatka.

Informacje o serialu
Główną postacią serialu jest tytułowy Miś Uszatek.Postać ta znana była wcześniej z książek dla dzieci,powstała 6 marca 1957 roku jako dzieło pisarza Czesława Janczarskiego oraz ilustratora Zbigniewa Rychlickiego.Początkowo Miś Uszatek gościł głównie w pisemku dla dzieci„Miś”,którego był patronem,później stał się bohaterem licznych książek,tłumaczonych również na obce języki.W 1962 r.powstał pierwszy indywidualny film,według scenariusza napisanego przez Czesława Janczarskiego pod tytułem"Miś Uszatek".Prawdziwa eksplozja popularności misia nastąpiła jednak dopiero w 1975 roku,kiedy to Studio Małych Form Filmowych Se-ma-for w Łodzi,na zlecenie Telewizji Polskiej rozpoczęło produkcję lalkowego serialu z Uszatkiem,któremu głosu użyczył Mieczysław Czechowicz.Czesław Janczarski w tym czasie już nie żył i dlatego tematy do scenariuszy,czerpiąc pomysły z opowiadań Janczarskiego,wymyślał najczęściej Janusz Galewicz,występujący też pod pseudonimem Łukasz Czerwiec.Miś Uszatek był bohaterem popularnym głównie wśród dzieci w wieku przedszkolnym takim dzieciom łatwo się było identyfikować z Uszatkiem,bo z jednej strony przypominał on dostępną wszystkim pluszową zabawkę,a z drugiej strony był poważnym partnerem,kolegą z przedszkola.Na dodatek okazał się bohaterem na wskroś współczesnym,nie tylko w zachowaniu czy języku,ale i w ubiorze,o co zawsze dbał projektant Zbigniew Rychlicki.W szybkim tempie powstawały filmy na wszystkie możliwe okazje i wszystkie pory roku.Popularność napędziła produkcję i w efekcie do 1987 roku powstały 104 odcinki serialu,co pozwoliło bajce zająć drugie miejsce w rankingu produkcji ówczesnych filmów animowanych(pierwsze miejsce należało do"Bolka i Lolka",którzy byli bohaterami 150 odcinków i dwóch filmów pełnometrażowych pod tym samym tytułem).104 odcinki z Misiem Uszatkiem w roli głównej stanowiły materiał na pełne dwa lata cotygodniowej emisji dobranocek w TVP.Potem nadawany był także na innych stacjach,m.in.MiniMini+ i Kino Polska.Telewizja Polska,finansująca serial zdecydowała o zakończeniu realizacji I części serialu w 1979 r.W tym czasie w studio przygotowano produkcję czterech kolejnych odcinków.Zostały one ukończone w 1980 roku pod ogólnym tytułem"Nowe przygody Misia Uszatka"z przeznaczeniem do kin na seanse„porankowe”dla dzieci.W filmach tych Miś nie żegnał dzieci w piżamce i nie było końcowej,dobranockowej piosenki.Produkcja została sfinansowana z pieniędzy otrzymanych przez Studio z Ministerstwa Kultury.Później kontynuowano produkcję serialu telewizyjnego do roku 1987.Oryginalna lalka Misia Uszatka znajduje się na ekspozycji w Se-ma-for Muzeum Animacji w Łodzi.
Postacie z serialu

• Miś Uszatek tytułowy bohater serialu.Pluszowy miś z oklapniętym lewym uszkiem.Zazwyczaj stateczny i odpowiedzialny,choć trafiają mu się też poczynania nieprzemyślane.Występuje każdorazowo w dwóch rolach narratora(na początku każdego odcinka,gdy podczas wieczornego układania się do snu wspomina jedną ze swych przygód i na końcu,gdy podsumowuje ją krótkim morałem)oraz bezpośredniego uczestnika akcji(środkowa część odcinka)
• Zajączek najlepszy przyjaciel Uszatka.Druga co do ważności postać serialu,występuje w 97 na 104 odcinki pierwszej serii i wszystkich czterech drugiej.Roztrzepany,impulsywny i zapominalski,nieraz popada w kłopoty przez swe gapiostwo.Ciekawostka –pojawia się w kilku wersjach kolorystycznych(brązowy,szary,oliwkowy).W odcinku 2 jest co prawda podane,że Zajączek ma brata Szaraczka(w kilku innych odcinkach rzeczywiście występują dwa zajączki),ale przebieg akcji wskazuje,że bohaterem jest cały czas jeden i ten sam Zajączek
• Prosiaczek przyjaciel Uszatka i Zajączka;trochę łasuch,spokojny i przyjacielski,choć niekiedy przejawia cechy sobka,lekceważy uczucia i potrzeby innych.Często wtrąca ulubione powiedzonko ma się rozumieć,eee,co tam
• Króliczki para bliźniaków,najmłodsi bohaterowie serialu.Dziecinne i kompletnie nieodpowiedzialne,co i rusz pakują się przez swe poczynania w kłopoty
• Kot szary kocur.Często doradza Uszatkowi,który go nie słucha i zawsze kończy się to źle.Jest przyjacielski i zawsze gotowy do pomocy.Jest mądry,choć też trochę leniwy.Mieszka z Uszatkiem i Kruczkiem.Po raz pierwszy pojawia się w odcinku Nauczka.Występuje tylko w serii 2.Pojawia się jeszcze w odcinkach:Deszczyk,Gniazdko,Ja czy nie ja...,Prosty sposób oraz po raz ostatni w odcinku Saneczki
• Kruczek piesek,przyjaciel Misia Uszatka,Zajączka i Prosiaczka.Wesoły,choć zwykle zachowujący się jeszcze bardziej odpowiedzialnie od Uszatka.Postać animowana niekonsekwentnie w niektórych odcinkach porusza się,jak inni,na dwu nogach,a w niektórych na czterech łapach.W pierwszej połowie pierwszej serii występuje bardzo często i jest ważną dla akcji postacią,w drugiej stopniowo schodzi na dalszy plan i pojawia się coraz rzadziej
• Ciocia Chrum-Chrum ciocia i opiekunka Prosiaczka,jedna z nielicznych„dorosłych”postaci w serialu.Młodsi bohaterowie uwielbiają wypieki i dania serwowane przez ciocię.Występuje jako bohater drugoplanowy
• Mama Królików druga z„dorosłych”postaci w serialu.Postać drugoplanowa,zajmuje się bliźniakami małymi króliczkami,które często przysparzają jej nie lada kłopotów
• Alina,Róża,Kajtek trójka lalek,mieszkających opodal Uszatka.Pojawiają się ok.15 odcinka,lecz pojawiają się dość rzadko;dobrze zaprzyjaźnione z Uszatkiem,Zajączkiem,Prosiaczkiem
• Sroczka trochę złośliwa,trochę plotkarka,niekiedy występuje w roli listonosza.Często dokucza bohaterom;lubi kiedy zdarza się im coś nieprzyjemnego.Zawsze wszystko wie pierwsza
• Kotka przedszkolanka,opiekuje się bohaterami,gdy przebywają w przedszkolu.Trzecia"dorosła"postać.Rozsądna i opiekuńcza,lecz konsekwentna opiekunka

Ponadto liczne postaci drugo- i trzecioplanowe:dwa Koguciki,Jeż,Wiewiórki,Wróble,Osiołek,Sarenka,Sójka,Mopsik,Strach na wróble,rodzina Kaczek,Jamnik,Baranki,Koziołek,rodzina Bobrów,Sowa,Myszy,Koza-woźna,Pies-hydraulik Piosenki Misia Uszatka
Słowa do piosenek z czołówki i końcówki napisał Janusz Galewicz.Muzykę skomponował Piotr Hertel.Śpiewał Mieczysław Czechowicz.W czteroodcinkowej serii Nowe przygody Misia Uszatka każdy odcinek otwierany był inną niż w poprzedniej serii piosenką.
Realizatorzy serialu

• Reżyseria:Lucjan Dembiński,Marian Kiełbaszczak,Dariusz Zawilski,Eugeniusz Ignaciuk,Jadwiga Kudrzycka,Eugeniusz Strus,Teresa Puchowska-Sturlis,Janusz Galewicz,Krystyna Kulczycka,Janina Hartwig
• Scenariusze według opowiadań Czesława Janczarskiego:Janusz Galewicz(też jako Łukasz Czerwiec),Jadwiga Kudrzycka,Janina Hartwig,Eugeniusz Ignaciuk,Marian Kiełbaszczak,Eugeniusz Strus
• Teksty komentarza:Sławomir Grabowski
• Zdjęcia:Eugeniusz Ignaciuk,Stanisław Kucner,Leszek Nartowski,Piotr Jaworski,Bogdan Malicki
• Muzyka:Piotr Hertel
• Narrator:Mieczysław Czechowicz
• Scenografia:Zbigniew Rychlicki

Lista odcinków
Serial liczy 104 odcinki emitowane w TVP pod tytułem"Przygody Misia Uszatka" i 4 odcinki pod tytułem"Nowe przygody Misia Uszatka".Nakręcono także serię 38 krótkich filmów z Misiem Uszatkiem zapowiadających programy dobranockowe w TV oraz dwa filmy indywidualne"Miś Uszatek"w 1962 roku(scenariusz Czesław Janczarski i Lucjan Dembiński) i "Zaproszenie"w 1968 roku(scenariusz Lucjan Dembiński i Leszek Nartowski)oba w reżyserii Lucjana Dembińskiego.Muzykę do pierwszego napisał Jerzy Matuszkiewicz,a do drugiego Janusz Sławiński.Projekty plastyczne postaci Zbigniewa Rychlickiego znacznie się różniły od późniejszych,serialowych.Między innymi Miś był szczuplejszy i miał klapnięte prawe uszko a nie lewe jak w dobranockach.
Charakter wychowawczo-dydaktyczny bajki
Serial animowany opowiada o przygodach Misia Uszatka i jego przyjaciół,którym przytrafiają się różne często niespodziewane przygody.Każdy odcinek kończy się morałem skierowanym do dzieci,który jest podsumowaniem danej historii.
Uszatek za granicą
Serial o Uszatku jest najlepiej sprzedającym się za granicą produktem Telewizji Polskiej.W dwóch krajach Słowenii i Finlandii licencje na emisję filmu odnawiane są co dwa lata,co oznacza,że serial jest nadawany bez przerwy od wielu lat.Co tydzień dzieci z tych krajów mogą obejrzeć jeden odcinek.W Finlandii Uszatek nazywa się„Nalle Luppakorva”,w Słowenii„Medvedek Uhec”,w Katalonii„L'osset Faluc”,w Macedonii„Mečeto Uško”,w Holandii„Teddy Hangoor”,na Słowacji„Macko Uško”,a na Węgrzech„Füles Mackó”.Miś Uszatek zagościł także na ekranach japońskich jako„Oyasumi Kuma-chan”(おやすみクマちゃん).Program emitowano także w języku białoruskim na antenie Biełsat TV,stacji telewizyjnej TVP skierowanej na rynek białoruski.Se-ma-for planował nakręcić nowe odcinki o Misiu Uszatku oraz film pełnometrażowy,którego finansowaniem miałby zająć się japoński koncern EDEN Entertainment.
Film kinowy
W marcu 2016 roku zapowiedziano realizację pełnometrażowego filmu o przygodach Misia Uszatka,który przedstawiać ma losy Misia zanim ten zaczął opowiadać dzieciom bajki na dobranoc.Film,według scenariusza Piotra Jaska,reżyseruje Grzegorz Jonkajtys.Premierę filmu zapowiedziano na 2019 rok.Głosu Uszatkowi udzieli Maciej Stuhr,zaś Zając przemówi głosem Czesława Mozila.Przewidziany budżet filmu to 10.000.000 zł.
Pomnik i monety z Uszatkiem
24 października 2009,w ramach projektu Łódź Bajkowa,przy ulicy Piotrkowskiej w Łodzi odsłonięto pomnik Misia Uszatka oraz wyemitowano dukata„Łódkę”,którego głównym motywem graficznym jest Uszatek.W czerwcu 2010 roku Mennica Polska na zlecenie wyspy Niue,terytorium stowarzyszonego z Nową Zelandią,wybiła 8000 sztuk monet jednodolarowych z wizerunkiem Misia Uszatka i jego przyjaciół.Moneta wchodzi w skład serii Bohaterowie kreskówek emitowanej na wyspie Niue wykonano ją ze stopu srebra.