czwartek, 8 grudnia 2016

Wincenty Stroka

Wincenty Aleksander Ambroży Stroka,pseudonimy:W.S.W.Str.Wi.St;Win.Str.;Winc.Stroka;Wincenty Srokacz;Stroka Vincenz;von V.Stroka;Almeristo Peliaco(ur.8 grudnia 1837 we Frydrychowicach,zm.1 lutego 1928 w Pleszewie)polski poeta doby romantyzmu i Młodej Polski,filozof,publicysta,poliglota,tłumacz i profesor gimnazjalny zawodowo związany z Krakowem,członek rzeczywisty Pontificia Accademia degli Arcadi.Polski poeta i dramaturg,dr Kazimierz Lubecki(ur.1880 r.zm.1939 r.)nazwał Wincentego Strokę ostatnim wielkim literatem pokolenia twórców epoki romantyzmu.Biegle posługiwał się wieloma językami:m.in.klasyczną łaciną,francuskim,niemieckim,włoskim,hiszpańskim.

Życiorys
Młodość i edukacja
Urodził się we wsi Frydrychowice koło Wadowic jako syn Wincentego(zarządcy dworskich dóbr ziemskich) i Marianny z domu Słomka.Następnie wraz z rodzicami zamieszkał w majątku Choynowskich w Bączalu Górnym koło Jasła,gdzie w 1839 r.przyszedł na świat jego młodszy brat Henryk powstaniec styczniowy,profesor gimnazjalny,poeta i metodyk.Najpewniej ukończył szkołę ludową w sąsiednim Bączalu Dolnym,po czym w latach 1850–1857 kontynuował naukę w Gimnazjum i Liceum im.Juliusza Słowackiego w Przemyślu.Następnie,w latach 1858–1861,studiował prawo na Uniwersytecie Lwowskim,a także kontynuował studia na Wydziale Filozoficznym tegoż Uniwersytetu.
Praca dydaktyczno-wychowawcza
Karierę dydaktyczną rozpoczął w 1866 roku jako zastępca nauczyciela w Gimnazjum w Drohobyczu,po czym w latach 1868–1874 uczył w C.K.Gimnazjum im.Franciszka Józefa we Lwowie.Od 1874 do 1880 r.uczył w gimnazjum w Kołomyi.Od 1876 r.był prezesem,a od 1878 r.członkiem Wydziału Kołomyjskiego Oddziału Towarzystwa Pedagogicznego we Lwowie.W latach 1880–1896 uczył języków:polskiego,niemieckiego i łaciny jako profesor VII rangi w Kolegium Nowodworskim św.Anny w Krakowie,był także zawiadowcą czytelni dla młodzieży gimnazjum niższego.W latach 1894–1901 uczył języka polskiego i propedeutyki filozofii w III Gimnazjum im.Króla Jana Sobieskiego w Krakowie.Będąc emerytowanym profesorem gimnazjalnym pracował jako urzędnik w Kasie Oszczędności Miasta Krakowa.
Działalność poetycka i literacka
Wincenty Stroka tworzył przez niemal 70 lat,od 1858 r.do swojej śmierci w lutym 1928 r.Jest autorem ponad dwudziestu wydawnictw i tomików poezji,a także bardzo licznych wykładów,nekrologów,broszur,odczytów okolicznościowych,tłumaczeń i publikacji m.in.do dzienników krakowskich,„Dziennika Literackiego”,„Nowej Reformy” i „Głosu Narodu”.Za pierwszy publiczny utwór uznaje się napisany 19 września 1858 sonet"Róże".Tworzył pod wieloma pseudonimami.Był także tłumaczem dzieł polskiej i światowej literatury,głównie z zakresu łaciny,języka włoskiego i hiszpańskiego.Szerzej znany we Włoszech jako tłumacz dzieł Zygmunta Krasińskiego,a w Hiszpanii jako tłumacz utworów Juliusza Słowackiego.W 1921 r.na prośbę ówczesnego proboszcza pleszewskiego ks.Kazimierza Niesiołowskiego i miejscowych sióstr zakonnych napisał kilka wierszy powitalnych i honorujących prymasa Polski kardynała Edmunda Dalbora odbywającego wizytację kanoniczą parafii.W 1913 roku za całokształt dorobku złotego jubileuszu pracy twórczej został mianowany członkiem rzeczywistym Literackiej Akademii Papieskiej Arkadia z siedzibą w Rzymie,otrzymał wówczas imię pasterskie:Almeristo Peliaco.
Emerytura
Po przejściu na emeryturę,wraz z małżonką poświęcił się podróżowaniu.Od 1901 r.przez kilka lat mieszkał w Rzymie,gdzie wziął udział w kilku audiencjach m.in.u papieża Piusa X i Benedykta XV,z którym rozmawiał o Krakowie i ówczesnym biskupie krakowskim Adamie Księciu Sapiesze.W trakcie audiencji przekazał Ojcu Świętemu własne tłumaczenie na język włoski"Snu Cezary z Trzech myśli Ligięzy"Zygmunta Krasińskiego.Następnie zamieszkał w San Sebastián.W latach 1914–1918 przebywał w Rorschach w Szwajcarii,w tym okresie przez kilka miesięcy zamieszkiwał w austriackim mieście Graz.Pod koniec życia od 1920 roku zamieszkał w Pleszewie(Wielkopolska).Po śmierci żony znajdował się pod opieką sióstr ze Zgromadzenia Służebniczek NMP Niepokalanie Poczętej.Zmarł w 91 roku życia i spoczywa w rodzinnym grobowcu na starym cmentarzu przy kościele św.Floriana w Pleszewie.
Prywatnie
Był głęboko wierzącym katolikiem,podczas pobytu w Watykanie nawiązał kontakty z ówczesnymi dygnitarzami kościelnymi.W 1868 r.zawarł związek małżeński z Albertyną Beatą Marią Robertyną de Myszka herbu Korczak Chołoniewską(1843–1927),córką Hipolita Augusta de Myszka-Korczak Chołoniewskiego(1807–1877) i Emilii z Kotkowskich.Mieli dwójkę dzieci:zmarłego zaraz po narodzinach Mieczysława Feliksa Strokę(ur.1869 r.) i córkę Marię Strokę-Onyszkiewiczową(1871–1940),która wyszła za mąż za Józefa Onyszkiewicza h.Jacyna.Starszy brat Henryka Stroki powstańca styczniowego, metodyka i poety.Pradziadek prof.dra hab.Zbigniewa Jacyny-Onyszkiewicza fizyka,wykładowcy akademickiego i polityka.Przyjaciel poetów romantycznych:Kornela Ujejskiego,Teofila Lenartowicza i historyka literatury prof.Antoniego Małeckiego.
Upamiętnienie
  • w Rzymie znajduje się płaskorzeźba z podobizną prof.Wincentego Stroki zaprojektowana i stworzona przez polskiego rzeźbiarza i medaliera Antoniego Madeyskiego
  • osobliwą pamiątką po profesorze Stroce jest ofiarowana Mu przez Baranieckich szafka relikwiarzowa z 1907 roku znajdująca się w zakonnym Domu Prowincjalnym Zgromadzenia Sióstr Służebniczek Najświętszej Maryi Panny Niepokalanie Poczętej w Pleszewie

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz