Michał Doliwo-Dobrowolski

Ur.2 stycznia 1862 w Gatczynie,zm.15 listopada 1919 w Heidelbergu elektrotechnik,elektryk i wynalazca pochodzenia polskiego;pionier techniki prądu trójfazowego.

Życiorys
Urodził się w Gatczynie koło Sankt Petersburga,w mieszanej,polsko-rosyjskiej rodzinie.Średnią szkołę realną ukończył w Odessie(1878 r.)gdzie mieszkał z rodzicami od 1872 roku.Od 1878 roku studiował na wydziale chemicznym Instytutu Politechnicznego w Rydze.W wieku 19 lat został relegowany z uczelni w ramach antypolskich represji po zamachu na cara Aleksandra II.Wówczas wolnym słuchaczem na uniwersytetach w Petersburgu,Odessie i Noworosyjsku,a w 1883 roku wyjechał z rodzicami do Niemiec.Studia kontynuował na politechnice w Darmstadt,najpierw na wydziale mechanicznym,a następnie na nowo utworzonym wydziale elektrotechnicznym,który ukończył w 1884 roku.Przez następne trzy lata był asystentem profesora elektrotechniki Erasmusa Kittlera,wykładał metalurgię i galwanoplastykę.11 maja 1887 r.ożenił się z 22-letnią Greczynką Kornelią Tumbą.Mieli dwóch synów 23 maja 1891 r.przyszedł na świat pierwszy syn Dymitr,a cztery lata później,21 lutego 1895,drugi Serge.W 1907 r.rozwiódł się,by po 5 miesiącach zawrzeć nowy związek małżeński z Hedwig Pallatschek(Jadwigą Polaczkówną).W 1888 roku wybudował prądnicę trójfazowego prądu zmiennego,zrobił to na kilka miesięcy przed Nikola Teslą.W 1889 roku skonstruował trójfazowy silnik indukcyjny z wirnikiem klatkowym.Na światowej Wystawie Elektrotechnicznej we Frankfurcie n.Menem(1891 r.)zaprezentował wiele urządzeń pracujących w systemie trójfazowym.Największe zainteresowanie wzbudziła opracowana przez niego trójfazowa linia energetyczna o długości 175 km,napięciu 20 kV i sprawności 75%,z którą współpracował opracowany przez niego silnik trójfazowy o mocy ok.74 kW(100 KM największy wówczas na świecie).Opracował pierwszą prądnicę prądu zmiennego 3-fazowego z wirującym polem magnetycznym.Uzyskał także kilka patentów na transformatory trójfazowe,przyrządy pomiarowe(np.fazomierz) i komory gasikowe w wyłącznikach wysokonapięciowych.W latach 1894-1895 pracował nad generatorami dużej mocy dla hydroelektrowni.Opracował założenia techniczne pierwszej na świecie trójfazowej elektrowni wodnej na Renie w Rheinfelden,zbudowanej w 1895 roku.Współpracował przy projektowaniu elektrowni trójfazowych w Zabrzu i Chorzowie(1897 r.)W 1908 roku został mianowany dyrektorem berlińskiej fabryki aparatury elektrotechnicznej koncernu AEG.Ostatnie dni życia Doliwo-Dobrowolski spędził w Klinice Uniwersyteckiej w Heidelbergu,gdzie starszy syn Dymitr był lekarzem.Zmarł 15 listopada 1919 r. i pochowany został na cmentarzu w Darmstadt.
Medal im.Michała Doliwo-Dobrowolskiego
W dniu 2 stycznia 2007 roku Zarząd Główny SEP,na wniosek Oddziału Szczecińskiego oraz Centralnej Komisji Młodzieży i Studentów SEP,ustanowił Medal im.Michała Doliwo-Dobrowolskiego i powołał Ogólnopolski Komitet ds.medalu z siedzibą w Szczecinie.