środa, 28 września 2016

Mieczysław Tomaszewski

Ur.17 listopada 1921 polski muzykolog,teoretyk,estetyk muzyki,współorganizator życia muzycznego w Bydgoszczy po II wojnie światowej(1946-1952),profesor i doktor honoris causa Akademii Muzycznej w Krakowie,Honorowy Obywatel m.Krakowa.

Biografia
Urodził się 17 listopada 1921 r.w Poznaniu,w rodzinie o tradycjach nauczycielskich.W wieku 11 lat zaczął uczyć się muzyki w Konserwatorium Muzycznym w Poznaniu,potem w Prywatnej Szkole Muzycznej im.M.Karłowicza u prof.Janiny Illasiewicz-Stojałowskiej,uczennicy I.Friedmana.Uczęszczał do Gimnazjum i Liceum im.I.J.Paderewskiego w Poznaniu.Po wybuchu II wojny światowej zgłosił się ochotniczo do Wojska Polskiego.Otrzymał przydział do jednostki w Brześciu nad Bugiem.Po kampanii wrześniowej został internowany i wywieziony do obozu,skąd udało mu się zbiec.W latach 1939-1944 był pracownikiem leśnym i rolnym w okolicach Wrześni.Organizował tajne wieczory muzyczno-literackie.Po wyzwoleniu,od kwietnia do grudnia 1945 r.pracował jako referent muzyczny w starostwie powiatowym we Wrześni.Był inspiratorem i organizatorem tamtejszego życia muzycznego.
Okres bydgoski
Od stycznia 1946 r.za sprawą Mariana Turwida znalazł się w Bydgoszczy,gdzie podjął pracę jako referent muzyczny i teatralny w Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim.Sprawy,które mu powierzono początkowo nie dotyczyły życia muzycznego(znajdowały się w gestii Jerzego Jasieńskiego,potem Konrada Pałubickiego),lecz teatru.W latach 1946–1948 studiował filologię polską na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.W krótkim czasie został sekretarzem Adama Grzymały-Siedleckiego.Prowadził cykl wykładów w Studium Dramatycznym,które w latach powojennych było szkołą teatralną,działającą w powiązaniu z Teatrem Ziemi Pomorskiej.W 1946 r.został sekretarzem powstałego w 1945 r.Klubu Literacko-Artystycznego przy Związku Literatów Polskich w Bydgoszczy.Klub ten miał zadania upowszechnieniowe,m.in.organizację tzw.„Śród Literackich”.Udzielał się również w redakcji miesięcznika kulturalno-artystycznego„Arkona”.Jego kontaktom ze środowiskiem plastyków pomorskich sprzyjały wykłady poświęcone muzyce prowadzone w latach 1946-1949 w Liceum Technik Plastycznych,utworzonym przez Mariana Turwida.Po zamknięciu„Arkony”w 1948 r.powierzono mu organizację Roku Chopinowskiego na Pomorzu i Kujawach(1949 r.)W roku tym odbyło się 250 koncertów symfonicznych i kameralnych na terenie województwa pomorskiego,z udziałem takich artystów jak:Stanisław Szpinalski,Henryk Sztompka,Zbigniew Drzewiecki,Bolesław Woytowicz,Halina Czerny-Stefańska,Władysław Kędra.Koncertom towarzyszyły odczyty i prelekcje wygłaszane m.in.przez Jarosława Iwaszkiewicza,K.Stromengera,Zygmunta Mycielskiego i jego samego.W 1949 r.po rozdzieleniu dwóch dotychczas istniejących w Bydgoszczy orkiestr symfonicznych:radiowej i miejskiej pod egidą Towarzystwa Muzycznego,powierzono mu dyrekcję naczelną Pomorskiej Orkiestry Symfonicznej.
Okres krakowski
W 1952 r.opuścił Bydgoszcz(Pomorską Orkiestrę Symfoniczną przejął Andrzej Szwalbe) i udał się do Krakowa.W tym roku rozpoczął pracę w Polskim Wydawnictwie Muzycznym w Krakowie.W 1954 r.został jego redaktorem naczelnym,a w latach 1965–1988 był jego dyrektorem.W latach 1954–1959 studiował muzykologię na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.W 1959 roku został wykładowcą(od 1971 r.jako docent,od 1989 r.profesor)Akademii Muzycznej w Krakowie.Kierował Katedrą Edytorstwa Muzycznego(1968–1996)oraz Zespołem Analizy i Interpretacji Muzyki(1976–1986),które powołał do życia.W 1996 roku został kierownikiem Katedry Teorii i Interpretacji Dzieła Muzycznego.W latach 1960-1966 wykładał także teorię i estetykę muzyczną na Uniwersytecie Jagiellońskim.W latach 1982-1985 był członkiem Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego.Został także członkiem PAN i PAU.W 1983 roku obronił doktorat na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu,w 1999 r.uzyskał habilitację.Jest znawcą muzyki romantycznej,autorem wielu prac poświęconych Fryderykowi Chopinowi,pieśni romantycznej i dwudziestowiecznym kompozytorom polskim,głównie Krzysztofowi Pendereckiemu.
Ordery,nagrody i wyróżnienia
Postanowieniem prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego z 17 września 2005"w uznaniu wybitnych zasług dla kultury polskiej,za osiągnięcia w pracy naukowej w dziedzinie muzykologii"odznaczony został Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski.
  • Honorowy Obywatel Miasta Krakowa(2012 r.)
  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
  • Złoty Medal"Zasłużony Kulturze Gloria Artis"
  • Honorowa odznaka„Zasłużony dla Ochrony Dziedzictwa Fryderyka Chopina”(2011 r.)
  • Medal„Za szczególne zasługi dla Miasta Bydgoszczy”(1996 r.)
  • Doktorat honoris causa Akademii Muzycznej w Krakowie oraz Akademii Muzycznej im.F.Nowowiejskiego w Bydgoszczy(2010 r.)
  • Nagroda Fundacji Nauki Polskiej oraz nagrodę wydawców im.J.Długosza za monografię"Chopin.Człowiek,dzieło,rezonans"(1999 r.)
  • Wyróżnienie przez Międzynarodową Fundację im.Fryderyka Chopina:"(...)za całokształt badań nad dziełem i postacią Fryderyka Chopina,a w szczególności za pracę«Chopin.Człowiek,dzieło,rezonans»(...)"(2000 r.)
Jego osoba znalazła się na kartach„Dzienników 1951-1957”Marii Dąbrowskiej,polskiej pisarki(1988 r.)W 2001 r.Akademia Muzyczna w Krakowie wydała„Studia dedykowane prof.Mieczysławowi Tomaszewskiemu w osiemdziesięciolecie urodzin”,w przeszło 900-stronicowej publikacji pt.„Muzyka w kontekście kultury”.
Najważniejsze publikacje
  • Kompozytorzy polscy o Fryderyku Chopinie.Antologia.Kraków 1959 r.
  • Chopin.Diariusz par image.Kraków-Warszawa 1990 r.
  • Fryderyk Chopin.Życie twórcy,Leksykon multimedialny(CD-ROM),Neurosoft Sp.z o.o.Kraków 1995 r.
  • Muzyka Chopina na nowo odczytana.Kraków 1996 r.
  • Studia nad pieśnią romantyczną.Od wyznania do wołania,Akademia Muzyczna,Kraków 1997 r.
  • Chopin.Człowiek,dzieło,rezonans.Poznań 1998 r.2 wyd.(uzupełnione)Kraków 2006 r.skrócona wersja niemiecka:Frederic Chopin und seine Zeit.Laaber 1999 r.
  • Nad pieśniami Karola Szymanowskiego.Cztery studia,Akademia Muzyczna,Kraków 1998 r.
  • Interpretacja integralna dzieła muzycznego.Rekonesans,Akademia Muzyczna,Kraków 2000 r.
  • Chopin i George Sand.Kraków Wydawnictwo Literackie 2003 r.
  • Muzyka w dialogu ze słowem,Akademia Muzyczna,Kraków 2003 r.
  • Krzysztof Penderecki and His Music.Four Essays,Akademia Muzyczna,Kraków 2003 r.
  • O muzyce polskiej w perspektywie intertekstualnej.Studia i szkice,Akademia Muzyczna,Kraków 2005 r.
  • Penderecki.Bunt i wyzwolenie.Rozpętanie żywiołów.Kraków PWM 2008 r.
  • Penderecki.Odzyskiwanie raju.Kraków PWM 2009 r.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz