Życiorys
Urodził się 24 stycznia 1921 roku w Warszawie jako syn Józefa Zawadzkiego(inżyniera chemika,późniejszego profesora,dziekana Wydziału Chemicznego i rektora Politechniki Warszawskiej,a następnie prorektora tajnej Politechniki Warszawskiej,który pod ps.„Juliusz”działał w Referacie IIIc,następnie w ZO) i Leony(nauczycielki,działaczki oświatowej),z domu Siemieńskiej.Zawadzki urodził się w kamienicy przy ul.Pięknej 58.W połowie lat 30 rodzina przeniosła się do mieszkania na parterze tzw.Domu Profesorów przy ul.Koszykowej 75,wchodzącego w skład zespołu budynków Politechniki.W okresie letnim Zawadzccy często przebywali w swoim domu przy ul.Królowej Jadwigi 11 w Zalesiu Dolnym.Tadeusz Zawadzki uczył się początkowo w Prywatnej Szkole Powszechnej Towarzystwa Szkoły Mazowieckiej przy ul.Klonowej 16.We wrześniu 1933 r.rozpoczął naukę w Państwowym Gimnazjum im.Stefana Batorego w Warszawie.W„Batorym”kontynuował naukę w liceum,w klasie o profilu matematyczno-fizycznym.W tej samej klasie uczyli się późniejsi żołnierze warszawskich Grup Szturmowych:Jan Bytnar,Aleksy Dawidowski i Jan Wuttke.Zdał maturę w 1939 r.W harcerstwie od jesieni 1933 r.w 23 Warszawskiej Drużynie Harcerzy im.Bolesława Chrobrego(tzw.Pomarańczarnia).Maturę zdał pod koniec maja 1939 r.Po wybuchu wojny wyruszył z Warszawy na wschód 6 września w składzie harcerskiego batalionu marszowego Chorągwi Warszawskiej.W konspiracji czynny już od października 1939 r.a kiedy skupieni wokół niego harcerze z 23 WDH utworzyli w 1941 r.tzw.Wojenną Pomarańczarnię stanął na jej czele pod pseudonimem„Lech Pomarańczowy”.Jednocześnie w grudniu 1939 r. i w styczniu 1940 r.uczestniczył w akcjach małego sabotażu tajnej organizacji lewicowej Polskiej Ludowej Akcji Niepodległościowej.Od stycznia do lipca 1940 r.łącznik w komórce więziennej ZWZ(zorganizowanej przez kpt.Zygmunta Hempla i Halinę Starczewską-Chorążynę,a kierowanej później przez Kazimierza Gorzkowskiego).W marcu 1941 r.wszedł wraz z kierowaną przez siebie drużyną do Szarych Szeregów i objął tu komendę nad Hufcem Mokotów Górny w Okręgu Południe Chorągwi Warszawskiej.Hufiec ten natychmiast włączył się do Organizacji Małego Sabotażu„Wawer”,w której„Zośka”był komendantem Obwodu Mokotów Górny w Okręgu Południe.W tym czasie Tadeusz był jednym z najwybitniejszych wykonawców głośnych akcji małego sabotażu.Za największą liczbę„kotwic”wymalowanych na terenie swojej dzielnicy,otrzymał od Komendanta Głównego„Wawra”Aleksandra Kamińskiego honorowy pseudonim„Kotwicki”.Wraz ze swoim hufcem uczestniczył także w akcji„N”(prowadzonej przez BiP KG AK dywersyjnej propagandzie w języku niemieckim).Po ukończeniu kursu podharcmistrzowskiego(„Szkoła za Lasem”)w maju–czerwcu 1942 r.otrzymał z dniem 15 sierpnia 1942 stopień podharcmistrza i pseudonim instruktorski„Kajman”.13 września 1942 urządził dla swojego hufca całodzienne ćwiczenia polowe w Lasach Chojnowskich pod Warszawą.W wyniku reorganizacji Chorągwi Warszawskiej Szarych Szeregów w listopadzie 1942 r.pod pseudonimem„Tadeusz”został hufcowym Roju„Centrum”,dowódcą Grup Szturmowych Chorągwi Warszawskiej(składających się z 4 hufców) i jednocześnie zastępcą por.Ryszarda Białousa„Jerzego”wojskowego dowódcy GS-ów,czyli Oddziału Specjalnego„Jerzy”,jednego z Oddziałów Dyspozycyjnych utworzonego w tym samym czasie Kedywu KG AK.Po ukończeniu Zastępczego Kursu Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty mianowany w styczniu 1943 r.kapralem podchorążym.Prawdopodobnie w tym czasie,z uwagi na znaczne obciążenie obowiązkami organizacyjnymi,musiał przerwać naukę od 1940 r.uczył się w Państwowej Szkole Budowy Maszyn działającej jawnie w miejsce Państwowej Wyższej Szkoły Budowy Maszyn i Elektrotechniki im.H.Wawelberga i S.Rotwanda,a od 1942 r.studiował na Wydziale Chemii Państwowej Wyższej Szkoły Technicznej czyli tajnej Politechniki Warszawskiej.Aresztowany przypadkowo w końcu czerwca lub na początku lipca 1943 r.przez tydzień lub dwa więziony był w poprawczym obozie pracy przy ul.Gęsiej(„Gęsiówce”).Po ukończeniu pierwszego wojennego kursu harcmistrzowskiego(maj-czerwiec)15 sierpnia 1943 otrzymał stopień harcmistrza.W tym czasie mianowany podporucznikiem rezerwy piechoty.Poległ w ataku na strażnicę Grenzschutzpolizei w Sieczychach koło Wyszkowa w nocy z 20 na 21 sierpnia 1943,uczestnicząc w akcji„Taśma”jako obserwator.Jego imię nosił batalion Armii Krajowej Szarych Szeregów Batalion Zośka.
Akcje dywersyjne
Uczestnik
- uczestnik akcji„Wieniec II”w nocy z 31 grudnia 1942 na 1 stycznia 1943 dowodził patrolem,który wysadził w powietrze przepust kolejowy pod Kraśnikiem
- 16 stycznia 1943 dowodził wykonaniem wyroku śmierci przy ul.Walecznych 26 na Ludwiku Herbercie(winnym wydania w ręce Gestapo i śmierci Andrzeja Honowskiego,prowadzącego przy ul.Asfaltowej 12 konspiracyjną wytwórnię materiałów wybuchowych dla Kedywu KG AK)
- 2 lutego 1943 uczestniczył w akcji ewakuacyjnej materiałów konspiracyjnych z mieszkania Jana Błońskiego przy ul.Brackiej 23.Od tego miesiąca,kiedy„Jerzy”zagrożony aresztowaniem na kilka miesięcy wyjechał z Warszawy,„Zośka”obok pełnienia funkcji dowódcy warszawskich GS był także p.o.dowódcy OS„Jerzy”
- 26 marca 1943 dowodził grupą„Atak”w akcji pod Arsenałem(„Meksyk II”),podczas której odbito z rąk Gestapo 21 więźniów,wśród nich jego przyjaciela,Jana Bytnara„Rudego”.Za udział w tej akcji otrzymał w maju 1943 r.Krzyż Walecznych
- 6 maja 1943 uczestniczył(jako obserwator)w próbie porwania SS-Oberscharführera Herberta Schultza(prowadzącego w Gestapo śledztwo w sprawie Grup Szturmowych)zakończonej jego likwidacją
- w tym samym czasie uczestniczył również w przygotowaniach do odbicia z rąk niemieckich Naczelnika„Szarych Szeregów”,Floriana Marciniaka(nieudane akcje:„Meksyk IV”,„Chicago” i „Biała Róża”)
- odbicie więźniów pod Celestynowem w nocy z 19 na 20 maja 1943(w obecności kpt.„Mietka”Mieczysława Kurkowskiego,ówczesnego bezpośredniego zwierzchnika OS„Jerzy”w Kedywie KG AK,który czuwał nad przebiegiem akcji,stanowiącej dla„Zośki”egzamin oficerski)
- wysadzenie mostu kolejowego pod Czarnocinem na Wolbórce w nocy z 5/6 czerwca 1943
| 4.Tadeusz Zawadzki(1849-1900) |
| 2.Józef Zawadzki(1886-1951) |
| 5.Julia z Domaszewskich Zawadzka |
| 1.Tadeusz Zawadzki zm.20 sierpnia 1943 |
| 6.Leon Siemieński(1840-1884) |
| 3.Leona z Siemieńskich Zawadzka(1885-1940) |
| 7.Zofia z Zielonków Siemieńska |
- Tablica pamiątkowa w Auli Głównej w gmachu głównym Politechniki Warszawskiej odsłonięta 28 października 1981
- Tablica pamiątkowa na bocznej ścianie Domu Profesorów przy ul.Koszykowej 75,gdzie wraz z rodzicami i siostrą mieszkał Tadeusz Zawadzki(odsłonięta w 1998 r.)
- Tablica wolnostojąca we wsi Sieczychy,gdzie 20 sierpnia 1943 zginął„Zośka”
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz