Wieńczysław Gliński

Ur.10 maja 1921 w Astrachaniu,zm.8 lipca 2008 w Warszawie polski aktor teatralny,filmowy i telewizyjny,artysta kabaretowy,pedagog.

Życiorys
Był synem aktora Edwarda Szupelaka-Glińskiego.Na scenie zadebiutował w wieku 12 lat,grając Jasia w inscenizacji bajki braci Grimm"Jaś i Małgosia".Brał udział w wileńskich"Dziadach"Schillera.W czasie II wojny światowej,będąc studentem podziemnego PIST-u,pracował dorywczo jako szklarz,szatniarz i recepcjonista hotelowy.Został zaprzysiężony jako żołnierz Armii Krajowej.Pod pseudonimem„Antek”służył w grupie nr 6 kontrwywiadu Okręgu Warszawskiego przy Komendzie Głównej ZWZ AK,która zajmowała się rozpracowywaniem osób podejrzanych i ostrzeganiem sprzyjających podziemiu osób trzecich przed donosami.Aresztowany w czasie łapanki i wywieziony do obozu koncentracyjnego na Majdanku,a następnie do Sachsenhausen.Początkowo występował w Teatrze Miniatur„Syrena”(1945 r.)w Łodzi,następnie w teatrach warszawskich:Polskim(1946–1958),dokąd sprowadził go Arnold Szyfman,Komedii(1958–1960),ponownie Polskim(1960–1963 i 1966–1983)oraz Narodowym(1963–1966 i 1983–1990).Od 1945 r.współpracował z Teatrem Polskiego Radia.Jego charakterystyczny głos zjednał mu ogromne rzesze słuchaczy.Wystąpił m.in.w Opowieści Josepha Conrada,Zrzędności i przekorze Aleksandra Fredry,Ferdydurke Witolda Gombrowicza i Potopie Henryka Sienkiewicza.Był wykładowcą na Wydziale Estradowym PWST w Warszawie.Znany był także z udziału w wielu warszawskich kabaretach.W 1955 r.zadebiutował na ekranie rolą tytułową w filmie"Sprawa pilota Maresza"w reż.Leonarda Buczkowskiego.W 1981 roku potępił publicznie aktorów,protestujących przeciwko stanowi wojennemu.Wieńczysław Gliński zmarł 8 lipca 2008.Pogrzeb aktora odbył się 15 lipca,został pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.
Filmografia(wybór)
Aktor

• "Sprawa pilota Maresza"(1955 r.)kapitan Piotr Maresz
• "Kanał"(1956 r.)porucznik„Zadra”,dowódca kompanii
• "Kapelusz pana Anatola"(1957 r.)Jerzy,szef Maniuśki
• "Spotkania"(1957 r.)pisarz Wacław Kisielecki(cz.3)
• "Orzeł"(1958 r.)kapitan Grabiński
• "Zadzwońcie do mojej żony"(1958 r.)Zbigniew Stępowski,mąż Ireny
• "Wyrok"(1961 r.)redaktor Henryk Opara
• "Jutro premiera"(1962 r.)reżyser Ryszard Kuryłło
• "Ostatni kurs"(1963 r.)porucznik Szymański
• "Rozwodów nie będzie"(1963 r.)świadek na ślubie Aliny i Tomka
• "Echo"(1964 r.)Henryk Głuchowski
• "Lekarstwo na miłość"(1965 r.)Janusz,szef szajki
• "Gdzie jest trzeci król"(1966 r.)profesor Gawroński
• "Marysia i Napoleon"(1966 r.)Paweł Łączyński,brat Walewskiej
• "Mocne uderzenie"(1966 r.)reżyser telewizyjny Lelewicz,przyjaciel Kuby
• "Dziadek do orzechów"(1967 r.)radca sądu najwyższego Drosselmajer,ojciec chrzestny Maryni,także E.T.A.Hoffmann
• "Stawka większa niż życie"(serial telewizyjny)(1968 r.)generał Harris(odc.18 Poszukiwany Gruppenführer Wolf)
• "Szerokiej drogi,kochanie"(1971 r.)doktor Grzegorz Jaroń
• "Bezkresne łąki"(1976 r.)Henryk
• "Romans Teresy Hennert"(1978 r.)porucznik Julian Gondziłł
• "Życie na gorąco"(serial telewizyjny)(1978 r.)dziennikarz Carlo Lucetti(odc.8 Rzym)
• "Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy"(serial telewizyjny)(1979 r.)sir James(odc.1 Pułkownik cesarza)
• "Ojciec królowej"(1979 r.)markiz de Vitry,ambasador Francji
• "Królowa Bona"(serial telewizyjny)(1980 r.)Andrzej Zebrzydowski,biskup krakowski
• "Epitafium dla Barbary Radziwiłłówny"(1982 r.)Andrzej Zebrzydowski,biskup krakowski
• "Godność"(1984 r.)dyrektor„Metalpolu”
• "Kim jest ten człowiek"(1984 r.)pułkownik Kuziemski
• "Czas nadziei"(1986 r.)dotychczasowy dyrektor„Metalpolu”
• "Romeo i Julia z Saskiej Kępy"(1988 r.)doktor
• "Rzeczpospolitej dni pierwsze"(1988 r.)Stanisław Grabski
• "Miasteczko"(serial telewizyjny)(2001 r.)ksiądz Sławomir,rezydent w parafii w Zagórzynie
• "Wszyscy święci"(2002 r.)ksiądz Roman,były dowódca Marii
• "Glina"(serial telewizyjny)(2008 r.)Roman Garlicki,były mąż Sobczyńskiej
• "Jeszcze nie wieczór"(2008 r.)jako on sam

Polski dubbing

• "Oliver Twist"(2005 r.)
• "Rob Roy"(1995 r.)Markiz Montrose
• "Tajemnica szyfru Marabuta"(1978 r.)
• "Koń,który mówi"(serial)(ok.1965 r.)właściciel Mister Eda
• "Zakochany kundel"(1955 r.)Tramp

Odznaczenia i nagrody

• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski(1987 r.)
• Order Sztandaru Pracy II klasy(1963 r.)
• Medal 10-lecia Polski Ludowej(1955 r.)
• Złoty Medal„Za Zasługi dla Obronności Kraju”(1984 r.)
• Odznaka 1000-lecia Państwa Polskiego(1967 r.)
• Odznaka Zasłużony Działacz Kultury(1976 r.)
• Srebrny Medal na I Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Moskwie(wspólnie z Bronisławem Pawlikiem i Aleksandrem Sewrukiem)za rolę Kapitana Grabińskiego w filmie"Orzeł"w reż.Leonarda Buczkowskiego(1959 r.)
• „Złota Maska”w plebiscycie„Expressu Wieczornego”na najpopularniejszych aktorów(1963 r.)
• Nagroda na XIV Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Karlowych Warach za rolę Henryka w filmie"Echo"w reż.Stanisława Różewicza(1964 r.)
• „Srebrna Maska”w plebiscycie„Expressu Wieczornego”na najpopularniejszych aktorów trzykrotnie(1964,1966,1968 r.)
• Nagroda Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji I stopnia za całokształt twórczości aktorskiej w Teatrze Polskiego Radia(1982 r.)
• Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia za całokształt twórczości aktorskiej(1987 r.)
• Nagroda Specjalna Ministra Obrony Narodowej w dziedzinie teatru i filmu za całokształt twórczości teatralnej,filmowej i estradowej,szczególnie związanej z tradycjami Wojska Polskiego(1988 r.)
• Nagroda na III Festiwalu Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej„Dwa Teatry”w Sopocie za rolę drugoplanową w słuchowisku Jezus we wsi(2003 r.)
• Honorowy Wielki Splendor nagroda Teatru Polskiego Radia za wybitne osiągnięcia aktorskie i twórczy wkład w rozwój radia artystycznego(2004 r.)