Młodość i wykształcenie
Był synem Józefa sędziego i Ludwiki z Łukaszewiczów.W 1903 r.ukończył gimnazjum w Twerze.Studiował następnie prawo i matematykę na Uniwersytecie Petersburskim.Działał w jawnych i konspiracyjnych organizacjach młodzieżowych:nielegalnej Organizacji Młodzieży Narodowej i Związku Młodzieży Polskiej„Zet”.By uciec przed represjami politycznymi przeniósł się do Dorpatu,gdzie w 1911 r. \ukończył miejscowy uniwersytet.Z wykształcenia prawnik,przed I wojną światową pracował jako adwokat w Mińsku.
I wojna światowa
W czasie wojny służył w armii rosyjskiej,w stopniu chorążego(najniższy stopień oficerski w armii rosyjskiej).Po rewolucji lutowej organizował jednostki polskie w Rosji.W 1917 roku był członkiem Polskiego Wojskowego Komitetu Wykonawczego.W 1917 roku należał do organizatorów Naczelnego Polskiego Komitetu Wojskowego(Naczpol),którego został przewodniczącym na I Ogólnym Zjeździe Wojskowych Polaków w Piotrogradzie w dniach 8–22 czerwca 1917.Był przedstawicielem nurtu związanego z endecją i zwolennikiem tworzenia polskich sił zbrojnych na terenie Rosji.W 1918 r.sprawował funkcję prezesa Rady Naczelnej Polskiej Siły Zbrojnej z siedzibą w Kijowie.Został kierownikiem Wydziału Wojskowego powstałego w Warszawie Komitetu Obrony Kresów Wschodnich.Walczył,jako porucznik,w Dywizji Litewsko-Białoruskiej.Powołany na stanowisko zastępcy komisarza generalnego Ziem Wschodnich.W 1918 r.brał udział w obronie Mińska przed bolszewikami,w 1920 r.dowodził ochotniczym oddziałem kresowym walczącym o Wilno.
Działalność polityczna w II RP
W listopadzie 1920 r.został mianowany szefem Zarządu Terenów Przyfrontowych i Etapowych.Od grudnia 1920 r.do czerwca 1921 r.działał jako delegat przy rządzie Litwy Środkowej w Wilnie.Od czerwca do listopada 1921 r.był ministrem spraw wewnętrznych w rządzie Wincentego Witosa.Od października 1921 do sierpnia 1924 r.piastował urząd wojewody nowogródzkiego.Od sierpnia 1924 do maja 1925 roku,jako delegat rządu,przebywał w Wilnie.Od czerwca 1925 do maja 1926 roku ponownie był ministrem spraw wewnętrznych.Po przewrocie majowym,od maja 1926 do grudnia 1930 roku,pełnił funkcję wojewody wileńskiego.Od listopada 1930 r.był senatorem z listy BBWR.W grudniu 1930 roku został marszałkiem Senatu.Od października 1935 do czerwca 1936 r.zasiadał w rządzie jako minister spraw wewnętrznych.Od lipca 1936 r.był wojewodą pomorskim.Był członkiem tzw.grupy zamkowej prezydenta Ignacego Mościckiego.Początkowo zbliżony do endecji,w latach trzydziestych XX wieku związał się z sanacją.Od 1934 r.prezes Światowego Związku Polaków z Zagranicy.W okresie międzywojennym zasiadał w składzie Kapituły Orderu Odrodzenia Polski.12 września 1939 rząd powierzył mu misję zorganizowania w Stanach Zjednoczonych pomocy tamtejszej Polonii dla ludności okupowanego kraju.17 września przekroczył granicę rumuńską w Kutach.27 września znalazł się w Paryżu.
Prezydent RP na uchodźstwie
Po klęsce wrześniowej,na podstawie artykułu 13 i 24 Konstytucji kwietniowej z 1935 r.został mianowany następcą na stanowisku prezydenta przez Ignacego Mościckiego i objął urząd 30 września.Na początku pełnienia tego urzędu zrezygnował z części uprawnień prezydenckich na rzecz premiera rządu,Władysława Sikorskiego(tzw.umowa paryska).Na początku grudnia 1939 r.wraz z całym rządem,przeniósł się do Angers.Opuścił Francję jeszcze przed kapitulacją i udał się do Wielkiej Brytanii.W lipcu 1941 roku próbował obalić rząd gen.Sikorskiego i postawić na czele rządu polityka obozu piłsudczykowskiego Augusta Zalewskiego.Po przybyciu z okupowanego kraju kuriera,Jana Karskiego,na prośbę żydowskiego podziemia wystosował 18 grudnia 1942 dramatyczny list do papieża Piusa XII,błagając go o publiczną obronę mordowanych Polaków i Żydów.Przeciwny układowi Sikorski-Majski z 30 lipca 1941 roku,zagroził ustąpieniem z urzędu.Pod presją Anglików odwołał ze stanowiska Naczelnego Wodza generała Kazimierza Sosnkowskiego wobec jego nieprzejednanej postawy w sprawie granic wschodnich.Wbrew wcześniej dokonanym ustaleniom,przed śmiercią w swoim politycznym testamencie następcą mianował Augusta Zaleskiego.Odrzucenie uzgodnionego wcześniej kandydata,Tomasza Arciszewskiego z PPS,doprowadziło do secesji tej partii z rządu i spowodowało długotrwałe rozbicie emigracji polskiej w okresie powojennym,gdy wszystkie rządy alianckie odmówiły uznania polskim władzom wychodźczym na rzecz prokomunistycznego rządu w Warszawie.Zmarł 6 czerwca 1947 roku w Ruthin w Walii,po długotrwałej,rozpoznanej już w 1939 r.chorobie(białaczka).Pochowany został na Cmentarzu Lotników Polskich w Newark w Wielkiej Brytanii,gdzie spoczął obok generała Władysława Sikorskiego.
Odznaczenia
Z tytułu objęcia urzędu Prezydenta RP Władysław Raczkiewicz z dniem 30 września 1939 został Wielkim Mistrzem Orderu Orła Białego oraz Wielkim Mistrzem Orderu Odrodzenia Polski.
Ponadto:
- Wielka Wstęga Orderu Odrodzenia Polski(1935 r.)
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski(29 grudnia 1921)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski(13 lipca 1921,jako jeden z pierwszych 15 osób odznaczonych Orderem Odrodzenia Polski)
- Order Virtuti Militari
- Krzyż Niepodległości
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej
- Order Krzyża Orła I klasy(Estonia,1934 r.)
- Krzyż Wielki Orderu Krzyża Południa(Brazylia,1934 r.)
- Wielka Wstęga Orderu Leopolda(Belgia)
- Wielka Wstęga Orderu Korony(Jugosławia)
- Krzyż Wielki Orderu Narodowego Legii Honorowej(Francja)
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz