Życiorys
Studiował pianistykę w konserwatoriach w Krakowie,Lwowie,Lipsku i Brukseli(od 1907 r.)jednakże zrezygnował z kariery pianisty z powodu skutków dwukrotnego złamania ręki w dzieciństwie.W 1907 r.zajął się publicystyką był korespondentem prasy krajowej,pisując recenzje i szkice publicystyczne.Podczas pobytu w Brukseli rozpoczął studia filozoficzne.Zaangażował się wówczas silnie w działalność społeczno-niepodległościową w polskich stowarzyszeniach młodzieżowych na emigracji(lelewelczycy),związanych z PPS-Frakcją Rewolucyjną.Oprócz działalności publicystycznej i prelekcyjnej,w 1911 r.zadebiutował literacko powieścią"Niezguła"(pisaną od 1909 r.)dobrze przyjęta przez krytykę.W tym samym roku ukazał się tom nowel"Zawody",a w 1913 r.druga powieść"Proch".Przed wybuchem I wojny światowej powrócił do Krakowa,współpracując głównie z tygodnikiem socjalistycznym"Naprzód".W sierpniu 1914 roku,po wybuchu wojny,wstąpił do I Brygady Legionów Polskich Józefa Piłsudskiego,którego został adiutantem.Następnie pełnił funkcję oficera werbunkowego oraz kronikarza I Brygady.28 kwietnia 1916 roku został awansowany na chorążego,a 1 stycznia 1917 roku podporucznika 5 Pułku Piechoty Legionów.Od września 1918 roku działał w Polskiej Organizacji Wojskowej w Krakowie.W listopadzie 1918 r.wstąpił do Wojska Polskiego i służył jako sztabowy oficer łącznikowy podczas walk o Przemyśl.Relacjonował następnie obronę Lwowa i Kresów Wschodnich w czasie walk polsko-ukraińskich,w okresie do stycznia 1919 r.W grudniu 1918 r.został pierwszym redaktorem naczelnym tygodnika„Żołnierz Polski”,po czym od wiosny 1919 r.zrezygnował,aby relacjonować walki wojny polsko-radzieckiej wyprawy na Wilno i Kijów.Kierował wówczas Biurem Prasowym Naczelnego Dowództwa,co spowodowało później głośne oskarżenia o nadużycia finansowe,lecz ostatecznie nieudowodnione.Zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z 1 czerwca 1919 roku i 274 lokatą w korpusie oficerów piechoty.W latach 1923-1924 był oficerem rezerwy 14 Pułku Piechoty we Włocławku.W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III z przydziałem do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I.Od stycznia 1921 r.przez kilka miesięcy przebywał w USA z odczytami agitacyjnymi i informującymi o sytuacji kraju,w środowisku polonijnym.Jego twórczość w latach 20 była obfita:Kaden wydawał wtedy powieści,wspomnienia i zbiory opowiadań.Od 1922 r.rozpoczął druk w odcinkach powieści politycznej"Generał Barcz",uważanej za najważniejszą w karierze Kadena-Bandrowskiego,która spotkała się z żywym i zróżnicowanym przyjęciem i wywołała polemiki.Powieść opowiada o dniach odzyskania przez Polskę niepodległości i oparta jest na faktach większość postaci i część zdarzeń miała odpowiedniki w rzeczywistości.Od 1925 r.drukował odcinki kolejnej ważnej powieści,"Czarne skrzydła"o tematyce społeczno-politycznej,opowiadającej o losie górników Zagłębia Dąbrowskiego,a w 1932 r.napisał powieść polityczną"Mateusz Bigda",analizującą walkę o władzę w powojennej Polsce.Nadal intensywnie działał na polu publicystyki i promowania literatury.Trzecią powieścią cyklu rozpoczętego przez"Czarne skrzydła"miały być"Białe skrzydła",pisane od 1937 r. i ukończone dopiero w 1942 r.którego większość maszynopisu zaginęła jednak podczas wojny.Należał do pierwszego składu redakcji pisma„Skamander”.W latach 1923-1926 przewodniczył Związkowi Zawodowemu Literatów Polskich,ponownie w 1933 r.W latach 1933-1939 był sekretarzem generalnym Polskiej Akademii Literatury.Był też radnym Warszawy.W trakcie II wojny światowej,podczas okupacji niemieckiej,mimo propozycji opuszczenia miasta,pozostał w Warszawie(do której przeprowadził się podczas dwudziestolecia międzywojennego).Podczas obrony stolicy 8 września 1939 roku objął dział propagandy prasowej w Komisariacie Cywilnym przy dowództwie obrony.Wtedy też uczestniczył w tajnym nauczaniu literatury i udzielał lekcji muzyki.Aresztowany przez gestapo i przesłuchiwany.Ostatnią jego powieścią napisaną podczas okupacji jest"Jedwabny węzeł",którego odnalezione fragmenty ogłosiła Irena Szypowska w„Twórczości”nr 11 z roku 1959.Był to ostatni tom cyklu„Mateusz Bigda”Zmarł 8 sierpnia 1944,w czasie powstania warszawskiego,na skutek odniesienia rany od odłamka pocisku 6 sierpnia.Jego powieści charakteryzują się wiernością faktom i wnikliwością.Zauważalne są w niej elementy behawioryzmu i ekspresjonizmu oraz niezwykle kontrastowe połączenia różnych stylów i środków literackich.
Rodzina
Był synem Juliusza Mariana Bandrowskiego i jego żony Heleny z Kadenów.Jego bratem był Jerzy Bandrowski(1883–1940),powieściopisarz i tłumacz z angielskiego oraz dziennikarz.Był wyznania ewangelicko–reformowanego.W małżeństwie z Romaną ze Szpaków(primo voto Lewińską)(1882-1962)miał dwóch synów bliźniaków:Andrzej(1920–1943)podporucznik Armii Krajowej,zginął w akcji 3 czerwca 1943 w Warszawie;Paweł(1920-1944),porucznik AK,walczył w powstaniu warszawskim i poległ na Czerniakowie 15 września 1944 roku.Juliusz Kazimierz Kaden-Bandrowski i jego synowie zostali pochowani na cmentarzu ewangelicko–reformowanym w Warszawie.
Twórczość literacka
- 1911 r."Niezguła"(powieść),"Zawody"(zbiór nowel)
- 1913 r."Proch"
- 1914 r."Zbytki"(opowiadania)
- 1915 r."Piłsudczycy","Bitwa pod Konarami"(wspomnienia),"Iskry"(nowele)
- 1916 r."Mogiły"
- 1919 r."Łuk"
- 1920 r."Jesień"(dramat)
- 1922 r."Generał Barcz"
- 1923 r."Karty w tas"(dramat),"Wakacje moich dzieci"(opowiadania)
- 1924 r."Przymierze serc i inne nowele"
- 1925 r."Miasto mojej matki"(opowiadania),"Czarne skrzydła"(powieść)
- 1926 r."Europa zbiera siano"(reportaże)
- 1927 r."Nad brzegiem wielkiej rzeki"(opowiadania dla młodzieży)
- 1932 r."Aciaki z I-szej"(opowiadania)
- 1932 r."Mateusz Bigda"
- "Białe skrzydła"powst.1939-1942,pierwszy druk zachowanych fragmentów(pt."Jedwabny węzeł)w 1959 roku w Twórczości
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz