poniedziałek, 7 grudnia 2015

Roman Rybarski

Ur.3 sierpnia 1887 w Zatorze,zm.6 marca 1942 w Auschwitz-Birkenau polski ekonomista i polityk narodowej demokracji,więzień i ofiara niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau.
Życiorys
Od 1906 r.studiował na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego,gdzie związał się z ruchem narodowym,działał w Związku Młodzieży Polskiej.Był członkiem Ligi Narodowej w 1910 roku.Od 1916 r.wydawał miesięcznik Rok Polski o tematyce społeczno-gospodarczej.W 1917 r.został profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego.W latach 1919–1921 pełnił różne funkcje(podsekretarz stanu,wiceminister)w ministerstwach gospodarczych,następnie porzucił działalność polityczną dla pracy naukowej,w latach 1920–1923 na Politechnice Warszawskiej,a następnie na Uniwersytecie Warszawskim,gdzie objął Katedrę Skarbowości.W 1923 r.na zlecenie Władysława Grabskiego przygotowywał projekt statutu Banku Emisyjnego,a w 1924 r.redagował ostateczny projekt ustawy o Banku Polskim i po jego powołaniu wszedł w skład pierwszej Rady Banku.Po zamachu majowym powrócił do aktywnej polityki.Wszedł do władz Obozu Wielkiej Polski,a od 1928 do 1935 r.zasiadał w Sejmie(II i III kadencji),gdzie pełnił funkcję prezesa klubu Stronnictwa Narodowego.Po uchwaleniu Konstytucji kwietniowej wraz z całym stronnictwem zbojkotował wybory parlamentarne i dalszą działalność polityczną prowadził poza parlamentem.Po klęsce kampanii wrześniowej uczestniczył w tworzeniu struktur Polskiego Państwa Podziemnego jako dyrektor departamentu skarbu.Aresztowany przez Gestapo w maju 1941 r.osadzony na Pawiaku.23 lipca 1941 roku został wywieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego Auschwitz.W transporcie liczącym 350 innych więźniów znajdowało się również wielu wybitnych Polaków jak 11-krotny mistrz Polski w biegach długodystansowych Józef Noji,rektor Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego Witold Staniszkis,polityk PPS Adam Kuryłowicz,publicysta Piotr Kownacki.W Auschwitz Rybarski był jednym z organizatorów ruchu oporu.Rozstrzelany 6 marca 1942.
Poglądy gospodarcze
Był zdecydowanym zwolennikiem umiarkowanego liberalizmu.Głosił konieczność:stałości prawa gospodarczego i niskich podatków,nienaruszalność własności prywatnej,szkodliwość:przymusowych ubezpieczeń społecznych,monopoli i koncesji.Uznawał 3 formy wspierania gospodarki przez państwo.Były to uwzględnienie interesów prywatnych z interesem publicznym,tworzenie ogólnych warunków rozwoju gospodarczego oraz popieranie korzystnych dla ogółu inicjatyw prywatnych oraz uzupełnienie działalności gospodarczej prywatnej.Odnośnie kredytów opowiadał się za odpaństwowieniem kredytu,oddanie go w ręce prywatne,lecz oparte na zasadach opłacalności.W kwestiach kredytów zagranicznych postulował branie długoterminowych dające szanse na realizacje przez państwo nowych pomysłów produkcyjnych.Wpłynęłoby to na zmniejszenie stopy procentowej,spadek kosztów produkcji i eksportu.Obcy kapitał powinien zasilać w pierwszej kolejności branże zwiększające zdolność konkurencyjną i wpływającą na bilans handlu.Nie wolno pożyczać na wysoki procent,jawny czy ukryty.
Kontrowersje
W 1938 r.odmówił podpisania indeksów studentom III roku Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego,którzy protestując przeciwko wprowadzonemu gettu ławkowemu słuchali jego wykładów na stojąco.Jego zachowanie było przedmiotem interwencji żydowskiego posła Emila Sommersteina w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego.
Odznaczenia

  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski(2 maja 1923)

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz