Życiorys
Dzieciństwo i młodość
Był synem Emiliana,powstańca styczniowego i oficera kawalerii CK Armii i Józefiny Kuschée(Couschée)oraz starszym bratem Juliusza,generała brygady WP.Według tradycji rodzinnej Kleebergowie wywodzili się od szwedzkiego żołnierza,który przybył do Polski z wrogą armią w XVII wieku,dostał się do niewoli,spolszczył się i w końcu został założycielem rodu rycerskiego.Po ukończeniu szkoły realnej w Hranicach i złożeniu matury w Wiedniu w 1905 r.kontynuował naukę w Akademii Wojskowo-Technicznej w Mödling.W 1911 r.ukończył Szkołę Strzelecką Artylerii w Hajmasker.Dwa lata później wstąpił do Szkoły Sztabu Generalnego w Wiedniu,której nie ukończył z powodu wybuchu I wojny światowej.
I wojna światowa
W maju 1915 r. otrzymał przydział do Legionów Polskich.W tym też roku powierzono mu funkcję szefa Sztabu II Brygady Legionów,którą pełnił przez miesiąc.Następnie przez kilka miesięcy był zastępcą szefa Sztabu,a czasowo także szefem Sztabu Komendy Legionów Polskich.W czerwcu 1916 r.został szefem Sztabu III Brygady Legionów.W okresie od lutego do lipca 1917 r.podczas prowadzenia szkolenia Legionów Polskich przez Niemców w Królestwie był m.in.zastępcą dowódcy 1 Pułku Artylerii w Górze Kalwarii i jednocześnie komendantem Zjednoczonych Szkół Artylerii,po czym do końca 1917 r.służył w Inspektoracie Wyszkolenia Polskiej Siły Zbrojnej.Do kwietnia 1918 r.pełnił funkcję komendanta Kursu Wyszkolenia Artylerii w Garwolinie.W związku z prośbą o zmianę obywatelstwa austriackiego na polskie,w czerwcu 1918 r.został karnie przeniesiony do armii austro-węgierskiej i przydzielony do Sztabu 54 Brygady Piechoty.
Wojna polsko-bolszewicka
Do Wojska Polskiego został przyjęty w grudniu 1918 r.Otrzymał przydział do Sztabu Generalnego.Następnie do marca 1919 r.był szefem Sztabu Dowództwa"Wschód",na czele którego stał gen.Tadeusz Rozwadowski.W kwietniu 1919 r.objął funkcję szefa Sekcji Organizacyjnej,dwa miesiące później zastępcy szefa Departamentu I Mobilizacyjno-Organizacyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych.10 marca 1920,po reorganizacji ministerstwa mianowany został pomocnikiem szefa Oddziału I Organizacyjno-Mobilizacyjnego Sztabu M.S.Wojsk.W lipcu 1920 r.został szefem Sztabu 1 Armii,a 15 sierpnia szefem Sztabu Grupy Operacyjnej gen.Kazimierza Raszewskiego.
Dwudziestolecie międzywojenne
7 października 1920 wyznaczony został na stanowisko szefa Sztabu Okręgu Generalnego"Poznań"w Poznaniu(później Okręgu Korpusu Nr VII),które zajmował do października 1922 r.Do maja 1924 r.pełnił obowiązki dowódcy 14 Dywizji Piechoty.W tym też okresie ukończył kurs informacyjny dla wyższych dowódców.Od czerwca 1924 do października 1925 r.przebywał we Francji,gdzie studiował w Wyższej Szkole Wojennej(franc.École Supérieure de Guerre) i Centrum Wyszkolenia Piechoty w Wersalu oraz w Centrum Wyszkolenia Artylerii w Metzu.Po powrocie do kraju został II dyrektorem nauk w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie.W czasie przewrotu majowego 1926 roku opowiedział się po stronie władz legalnych.W 1927 r.powrócił do służby liniowej,obejmując dowodzenie 29 Dywizją Piechoty stacjonującą w Grodnie.1 stycznia 1928 Prezydent RP,Ignacy Mościcki awansował go na generała brygady ze starszeństwem z dnia 1 stycznia 1928 i 12 lokatą w korpusie generałów.Mimo rozległej wiedzy i doświadczenia był to jego ostatni awans.Przyjaźnił się z Władysławem Sikorskim.W poniedziałek 3 sierpnia 1936 roku Prezydent RP mianował go dowódcą Okręgu Korpusu Nr III w Grodnie.Dwa lata później został dowódcą Okręgu Korpusu Nr IX w Brześciu.Stanowisko to zajmował do 8 września 1939 roku.
Kampania wrześniowa
9 września 1939 przystąpił do organizacji oddziałów bojowych z podległych mu ośrodków zapasowych.W korespondencji urzędowej występował w dalszym ciągu jako dowódca Okręgu Korpusu Nr IX.27 września zarządził reorganizację podległych mu wojsk oraz ustanowił we Włodawie władze cywilno-administracyjne.Od tego dnia występował jako dowódca Samodzielnej Grupy Operacyjnej„Polesie”.Pod Jabłoniem i Milanowem pobił wysunięte kolumny oddziałów Armii Czerwonej.6 października 1939,po czterodniowych walkach z Wehrmachtem pod Kockiem,złożył broń jako ostatni polski generał.Pozostał jedynym dowódcą SGO bez porażki przeciwnik pod Kockiem został pobity,a Kleeberg został zmuszony do podpisania kapitulacji tylko z powodu braków w zaopatrzeniu i amunicji.Po bitwie dostał się do niewoli niemieckiej.Przebywał w Oflagu IVB w twierdzy Königstein koło Drezna.W niewoli przebywał półtora roku.Poważnie zachorował na serce i 5 kwietnia 1941 zmarł w szpitalu wojskowym w Weisser Hirsch.Został pochowany na cmentarzu w Neustadt.Prezydent RP,na wniosek Naczelnego Wodza,z dniem 1 stycznia 1943 pośmiertnie awansował go do stopnia generała dywizji.W 1969 r.prochy gen.Franciszka Kleeberga przewieziono do kraju i 6 października złożono na cmentarzu Wojennym w Kocku pomiędzy poległymi żołnierzami z dowodzonej przez niego SGO„Polesie”.
Życie prywatne
Był żonaty z Wandą Paszkowską,miał syna Zbigniewa Kazimierza.
Awanse
- podporucznik sierpień 1908 r.
- porucznik maj 1913 r.
- kapitan 1 listopada 1915
- major lipiec 1917 r.
- podpułkownik grudzień 1918 r.
- pułkownik 1 czerwca 1919
- generał brygady 1 styczeń 1928
- generał dywizji styczeń 1943 r.(pośmiertnie)
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Krzyż Kawalerski Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
- Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski(pośmiertnie,postanowieniem prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego z 1 października 2009"za wybitne zasługi dla niepodległości Rzeczypospolitej Polskiej"),uhonorowanie nastąpiło 4 października tego samego roku podczas uroczystych obchodów 70 rocznicy ostatniej bitwy wojny obronnej 1939 roku
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski(1937 r.)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski(2 maja 1923)
- Krzyż Walecznych(czterokrotnie)
- Złoty Krzyż Zasługi(1937 r.)
- Wojskowy Medal Zasługi(Austro-Węgry)
- Krzyż Żelazny II klasy(Niemcy)
- Krzyż Komandorski Orderu Legii Honorowej(Francja)
- Kawaler Legii Honorowej(1921 r.zezwolenie Naczelnika Państwa)
- Order Pogromcy Niedźwiedzia(Łotwa)
Upamiętnienie gen.Franciszka Kleeberga
W 2007 r.nakręcono film dokumentalny o walkach gen.Kleeberga i Samodzielnej Grupy Operacyjnej Polesie w kampanii wrześniowej pt."Kleeberg odszedł kleeberczycy zostali"w reż.Mirosława Gronowskiego.Na jego cześć powstało również wiele pomników oraz jego nazwisko zdobi ulice poszczególnych miast m.in.w Białymstoku,Szczecinie,Lublinie,Sosnowcu,Krakowie,Żywcu,Częstochowie,Piekarach Śląskich i w Nowym Sączu.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz