wtorek, 6 września 2016

Sejny

Lit.Seinai miasto powiatowe w północno-wschodniej części województwa podlaskiego,w powiecie sejneńskim.Położone na Pojezierzu Wschodniosuwalskim,nad Marychą(lewy dopływ Czarnej Hańczy).Miasto ma 5641 mieszkańców(31 grudnia 2012).

Położenie
Sejny zajmują obszar 4,49 km²(2002 r.),w tym:

  • użytki rolne:65%
  • użytki leśne:2%
Miasto zajmuje obszar 4,49 km²(1 stycznia 2011),stanowiąc 0,52% powierzchni powiatu.Niedaleko Sejn znajduje się przejście graniczne z Litwą.W latach 1975–1998 w województwie suwalskim.
Pochodzenie nazwy
Jerzy Grodziński,który latach 1593–1602 założył nad rzeką Sejną miasteczko,nazwał je od swojego imienia Juriewo.Ta nazwa jednak się nie przyjęła miasteczko nazwano Sejny od przepływającej przez nie rzeki(dziś Marycha).Słowo seina w języku jaćwieskim oznacza trawy porastające w tamtym czasie bujnie brzegi i zakola rzeki.Z języka jaćwieskiego wywodzi się więcej nazw(jezior,miejscowości itd.)w okolicach miasta.
Warunki naturalne
Klimat umiarkowany ciepły,przechodzący w kontynentalny.Zimy są mroźne,a lata bardzo gorące i słoneczne jedne z najbardziej słonecznych w Polsce.
Historia











  • w 1422 roku Suwalszczyzna weszła w skład Wielkiego Księstwa Litewskiego
  • 22 grudnia 1522 roku ziemię nad Sejną otrzymał od króla Zygmunta I jego dworzanin,kniaź Iwan Wiśniowiecki hetman wojsk królewskich,który wzniósł w nim dwór,odziedziczony przez kolejno jego syna Dymitra,drugiego syna Andrzeja,a potem jego córkę Annę z mężem Mikołajem Sapiehą
  • 1593 rok Jerzy Grodziński,leśniczy przełomski i starosta przeroski,kupił dwór od Sapiehów i w latach 1593–1602 założył przy nim miasteczko,które w późniejszym czasie nazwano Sejny
  • 1602 rok Sejny jako miasto prywatne Grodziński zapisuje sprowadzonym z Wilna dominikanom
  • z Sejnami jako starosta związany był Jan Kostka,herbu Dąbrowa,zm.w 1623 r.syn Krzysztofa i Anny Pileckiej
  • 1655–1660 spalone i zniszczone przez Szwedów
  • ponowny rozwój w 2 poł.XVIII w.kiedy zbudowano murowany ratusz i drewniane hale targowe na 21 kramów
  • od 1795 r.w zaborze pruskim,rok później,gdy władze pruskie skonfiskowały dobra zakonne,Sejny stały się miastem królewskim
  • od 1807 r.w Księstwie Warszawskim
  • od 1815 r.w Królestwie Polskim
  • w latach 1818–1925 siedziba biskupstwa
  • 1818 rok wielki pożar miasta i w latach następnych przebudowa,która ukształtowała jego dzisiejszy wygląd
  • 23 sierpnia 1919 powstanie sejneńskie
  • 19 lipca 1920 zajęte przez wojska litewskie przy współdziałaniu z bolszewikami 
    • do 1939 r.na obszarze powiatu suwalskiego województwa białostockiego 
    • do września 1939 r.garnizon macierzysty Batalionu KOP„Sejny” 
    • w latach 1807–1925,1956–1975 i od roku 1999 miasto powiatowe 
    • w okresie PRL-u 1945–1989 miasto nie zanotowało większego rozwoju.Powstały tylko dwa liczące się zakłady przemysłowe:Zakład Mleczarski i Państwowy Ośrodek Maszynowy
Demografia
Miasto liczy 5641 mieszkańców(31 grudnia 2012).

OpisOgółemKobietyMężczyźni
jednostka osób % osób % osób %
populacja 5641 100 2960 52,47 2681 47,53
powierzchnia 4,49 km²
gęstość zaludnienia(mieszk./km²)1256,35 659,24 597,10
Około 8% populacji stanowią Litwini.
Wielonarodowość i wielokulturowość
Sejny od wieków zamieszkują nie tylko Polacy.Gdy zostało założone,dla rozpowszechnienia handlu i przemysłu,sprowadzono Żydów,którzy zasiedlali je do II wojny światowej(w 1885 roku stanowili 75% mieszkańców,a w 1931 r.24%).Mieszkali i nadal mieszkają w Sejnach także Litwini.Miasto zamieszkiwali również Rosjanie,Niemcy,Białorusini oraz wiele innych.Każda z tych narodowości wniosła do życia miasta własną kulturę i tradycję.
Litwini
W Sejnach znajduje się konsulat Republiki Litewskiej,działa szkoła podstawowa i gimnazjum z litewskim językiem nauczania Žiburys(„Światełko”),która prowadzi także przedszkole.
Gospodarka
W Sejnach rozwija się przemysł spożywczy.Największym zakładem tej branży jest mleczarnia Sejnmlek z zakładem serowarskim i proszkownią.Ponadto mieści się tu gorzelnia i zakłady drzewne.
Transport
Miasto położone jest przy drodze prowadzącej do przejścia granicznego w Ogrodnikach.Ma dobre połączenie drogowe z Augustowem i Suwałkami.Przewozy autobusowe zapewnia przedsiębiorstwo PKS Suwałki.Sejny posiadają bezpośrednie połączenia z Suwałkami,Białymstokiem,Łomżą,Augustowem i Puńskiem.
Zabytki





  • Kaplica św.Agaty kaplica postawiona na placu św.Agaty przed bazyliką,zbudowana około 1789 r.z fundacji parafian.Na jej postawienie wpływ miały liczne pożary nawiedzające miasto.W kaplicy znajduje się obraz św.Agaty z połowy XVIII w.Fresk na sklepieniu wyobrażający„Kuszenie Chrystusa”namalował w latach 50 XX wieku Stanisław Kaźmierczyk.Na dachu stoi figura św.Agaty wykonana w drewnie lipowym w 1828 r.Kute ogrodzenie budowli w 1904 r.jest dziełem miejscowych rzemieślników
  • klasztor Dominikanów z XVII w.
  • Bazylika Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny
  • poewangelicki kościół Matki Boskiej Częstochowskiej z połowy XIX w.
  • figura Matki Bożej Sejneńskiej słynąca wieloma cudami i łaskami.Sprowadzona do Sejn w 1602 r.jej koronacja odbyła się 7 września 1975
  • ratusz miejski z 1846 r.
  • Biała Synagoga z lat 1860–1870
  • Synagoga zbudowana na miejscu Starej Synagogi
  • pomnik powstania sejneńskiego
  • pomnik Antoniego Baranowskiego
  • pomnik wdzięczności poległym w walce
  • układ urbanistyczny miasta
  • kamienice w centrum
Poza tym w Sejnach znajduje się Muzeum Ziemi Sejneńskiej w którym eksponowane są zbiory archeologiczne,numizmatyczne,dominikanów i biskupów w Sejnach.
Kultura
W Sejnach odbywa się m.in.Międzynarodowy Koncert Organowy Młodych i Baltic-Satelid.Ponadto działa ośrodek„Pogranicze sztuk,kultur,narodów”,który przekazuje historię,kulturę,tradycje i wielonarodowość Sejn.W 2006 roku powstała orkiestra dęta przy OSP Sejny.
Religia


  • Kościół rzymskokatolicki
    • Parafia Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Sejnach
  • Wschodni Kościół Staro obrzędowy Diaspora
  • Świadkowie Jehowy
    • Zbór z Salą Królestwa(ul.22 Lipca 22)
Sport
W Sejnach działa piłkarski klub sportowy Pomorzanka,założony w 1957 roku.Drużyna mecze rozgrywa na stadionie miejskim przy ul.Konarskiego 23A,mieszczącym 1000 widzów.Trenerem jest Wojciech Milewski.Obecnie Pomorzanka Sejny występuje w klasie okręgowej w grupie podlaskiej.Posiada drużyny młodzieżowe:juniorów młodszych,żaków i orlików.
Związani z Sejnami
  • Maria Andrejczyk rekordzistka Polski w rzucie oszczepem
Sejny w mediach i utworach


  • "Do Sejn"utwór Lonstara z płyty"Co to jest to country"
Współpraca międzynarodowa
Miasta i gminy partnerskie:Onikszty.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz