wtorek, 6 października 2015

Norbert Barlicki

Ur.6 czerwca 1880 w Sieciechowie,zm.6 sierpnia 1941 w Auschwitz-Birkenau działacz i przywódca PPS,publicysta,prawnik,nauczyciel.
Biografia
W 1900 r.ukończył gimnazjum w Radomiu,a w 1904 r.studia prawnicze na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim.W 1906 r.studiował socjologię w Brukseli,a w 1909 r.ekonomię w Petersburgu.Był członkiem PPS od 1902 r.w latach 1904–1905 działał w organizacji PPS w Zagłębiu;potem w organizacjach Warszawy,Łodzi i Wilna.Podczas rozłamu partii w 1906 r.opowiedział się po stronie PPS-Lewica.Działał w jej strukturach przez kilka następnych lat,do 1914 r.Aresztowany po raz pierwszy przez carską policję w 1911 r.pod zarzutem działalności rewolucyjnej został osadzony na Pawiaku.Wobec braku dowodów wypuszczono go na wolność.W połowie 1915 r.powrócił do działania w PPS(dotychczasowej PPS-Frakcja Rewolucyjna).Zajmował się wówczas problemami wsi,podejmując działania w Związku Chłopskim na rzecz programu niepodległościowego.Z ramienia Związku uczestniczył w Unii Stronnictw Niepodległościowych a następnie Komitetu Naczelnego Zjednoczonych Stronnictw Niepodległościowych przekształconego następnie w Centralny Komitet Narodowy w Warszawie.Przejściowo w 1915 r.członek władz PSL w Królestwie Polskim(uczestniczył w kongresie założycielskim).Na XIII Zjeździe PPS w 1917 r.wybrany został do Centralnego Komitetu Robotniczego tej partii.Od maja 1916 do maja 1918 r.z ramienia PPS był radnym Warszawy.Był jednym z czołowych działaczy Komisji Porozumiewawczej Stronnictw Demokratycznych.Za wystąpienie przeciw narzucaniu traktatu brzeskiego i odczytanie deklaracji w sprawie wyborów do Rady Stanu,Barlicki został aresztowany 11 kwietnia 1918 i internowany w twierdzy modlińskiej.Zwolniony po siedmiu miesiącach,w pierwszym dniu Niepodległości 11 listopada 1918.Po odzyskaniu niepodległości był wiceministrem spraw wewnętrznych w rządzie Jędrzeja Moraczewskiego.Podczas wojny polsko-bolszewickiej był członkiem Rady Obrony Państwa,uczestniczył w rokowaniach pokojowych w Mińsku i Rydze(od sierpnia 1920 do marca 1921 r.)Podczas rozmów,w przeciwieństwie do Leona Wasilewskiego(drugiego reprezentanta PPS w delegacji)opowiedział się przeciwko programowi federacyjnemu Józefa Piłsudskiego,a po stronie inkorporacyjnego stanowiska centroprawicy reprezentowanego przez Jana Dąbskiego i Stanisława Grabskiego.Od 13 lutego do 20 kwietnia 1926 był ministrem robót publicznych w rządzie Skrzyńskiego.W 1919 r.został wybrany do Rady Naczelnej PPS,następnie do Centralnego Komitetu Wykonawczego(1926–1931 pełnił funkcję przewodniczącego CKW).Od 1919 do 1935 r.był posłem na Sejm,w ramach Związku Parlamentarnego Polskich Socjalistów(w okresie 1920–1926 był przewodniczącym klubu ZPPS).W 1930 r.pozbawiony mandatu poselskiego,oskarżony w procesie brzeskim.Jako czołowy działacz Centrolewu został w 1932 r.skazany na dwa i pół roku więzienia.Wyrok odbywał razem ze Stanisławem Dubois w więzieniu mokotowskim(od 25 listopada 1933 do 8 maja 1934).Po rozłamie,w 1928 r.w wyniku którego powstała PPS dawna Frakcja Rewolucyjna,stanął na czele Tymczasowego Komitetu Organizacyjnego Warszawskiego OKR PPS i przewodniczył okręgowi warszawskiemu do 1931 r.a następnie od 1933 do 1934 r.W 1935 r.pełnił funkcję wiceprzewodniczącego Warszawskiego OKR PPS.Na XXIV Kongresie PPS w 1937 r.został wybrany do Rady Naczelnej PPS,ale od 1937 r.nie był wybierany do władz organizacji warszawskiej(Warszawski OKR).Powodem była"jednolitofrontowa"postawa Barlickiego.W 1936 r.odpowiadając na inicjatywę KPP podjął udaną próbę zorganizowania redakcji„Dziennika Popularnego”.Pierwszy numer pisma ukazał się 16 października 1936.Po utworzeniu zespołu redakcyjnego został jego naczelnym;(zastępcą był Stanisław Dubois a współpracownikami:Wiktor Grosz,Julian Hochfeld,Wanda Wasilewska,Emil Zegadłowicz).Pismo w dniu 3 marca 1937 zostało zamknięte przez władze administracyjne.W 1937 r.został wybrany przez Radę Miejską na prezydenta Łodzi,ale nie objął stanowiska z powodu niezatwierdzenia wyboru przez władze państwowe oraz rozwiązanie Rady Miejskiej.W czasie okupacji hitlerowskiej był jednym z organizatorów lewicowych grup PPS do walki z okupantem będąc w zdecydowanej opozycji do PPS-WRN wiążącej się ze ZWZ uznawanej przez niego za sanacyjną.Nawiązał kontakty z Centralnym Komitetem Organizacji Niepodległościowych.Wraz z Adamem Kuryłowiczem,Piotrem Gajewskim i Marianem Kubickim oraz ludowcem Edwardem Wieczorkiem wydawał konspiracyjne pismo"Chłop i Robotnik",jako organ Związku Chłopów i Robotników.Aresztowany przez Gestapo 21 kwietnia 1940.Zginął w niemieckim obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau,gdzie do końca uczestniczył w pierwszej organizacji ruchu oporu.Był współredaktorem"Robotnika".
Barlicki jako patron
Imię Norberta Barlickiego noszą:

  • Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 1 Uniwersytetu Medycznego w Łodzi(do 1939 r.im.Prezydenta Ignacego Mościckiego)
  • plac w Łodzi
  • Niewielki statek pływający w Krynicy Morskiej(ok.1962 r.)
  • ulice w:Będzinie,Bielsku-Białej,Czechowicach-Dziedzicach,Częstochowie,Gliwicach,Gubinie,Iławie,Katowicach,Koszalinie,Krakowie,Kutnie,Łaziskach Górnych,Nowym Sączu,Opolu,Radomiu,Sokółce,Szczecinie,Świętochłowicach,Świnoujściu,Tomaszowie Mazowieckim,Wałbrzychu,Warszawie,Wrocławiu,Zgierzu.W Gdańsku-Wrzeszczu w 1946 r.imieniem Barlickiego nazwano dawną Bahnhofstraße(Dworcową).Władze zmieniły jednak nazwę na Juliana Marchlewskiego.Obecnie Romana Dmowskiego

Imię Barlickiego nosiły również nieistniejące Zakłady Przemysłu Wełnianego"NORBELANA"w Łodzi.Od 1947 do 1948 r.jego imię nosił również Dzielnicowy Komitet PPS w Państwowych Zakładach Przemysłu Bawełnianego Nr 1 w Łodzi.
Ważniejsze prace

  • Proletariat,Warszawa 1947 r.
  • Wybór przemówień i artykułów z lat 1918-1939,oprac.J.Tomicki,Warszawa 1964 r.
  • Muszą zamilknąć spory na lewicy.Wybór pism,wstęp i wybór J.Tomickiego,Warszawa 1980 r.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz