poniedziałek, 6 czerwca 2016

Polskie Stronnictwo Ludowe Lewica

Działające od 5 kwietnia 1914 do 11 maja 1924 stronnictwo polityczne o charakterze ludowym.Założycielem stronnictwa był Jan Stapiński.Było to ugrupowanie o wpływach raczej lokalnych,nie wykraczających poza granice Galicji,o radykalnym społecznie programie politycznym.Związane z partią było czasopismo polityczno-społeczne„Przyjaciel Ludu”,pełniące rolę trybuny koncepcji i poglądów partii,a także informatora o bieżących jej działaniach.

Geneza i działalność
W 1895 r.powołano do życia Stronnictwo Ludowe,które w 1903 r.przyjęło nazwę„Polskie Stronnictwo Ludowe”.Na posiedzeniu Rady Naczelnej PSL w dniu 13 grudnia 1913 doszło do rozłamu.
W jego wyniku powstały dwie odrębne partie:
  • prawe skrzydło PSL 1 lutego 1914 utworzyło PSL„Piast”(Jakub Bojko,Jan Babicz,Wincenty Witos)
  • lewe skrzydło PSL 5 kwietnia 1914 utworzyło PSL Lewica(Jan Stapiński,Michał Grek,Jan Kubik,Stanisław Wojtyto)
W 1919 r.PSL Lewica wprowadziło do Sejmu Ustawodawczego 12 posłów,a w 1922 r.do Sejmu I kadencji jedynie 2 posłów.Kongres Delegatów PSL Lewica 1 czerwca 1919 przyjął program partii.
W stronnictwie doszło do dwóch rozłamów:
  • w 1919 r.ks.Eugeniusz Okoń założył komunizujące Chłopskie Stronnictwo Radykalne
  • w 1922 r.Józef Putek odszedł ze swoją grupą do PSL„Wyzwolenie”
Polskie Stronnictwo Ludowe Lewica 11 maja 1924 połączyło się z grupą secesyjną z PSL„Piast”o nazwie Polski Związek Ludowców,tworząc Związek Chłopski.
Program
Celem stronnictwa jest zdobycie dla rzesz mas ludowych jak najkorzystniejszych warunków bytu i rozwoju pod każdym względem,zatem tak w kierunku materialnym(fizycznym i gospodarczym),jak umysłowym i kulturalnym,czyli zdobycie ziemi(chleba),światła,swobody.Jako klasowe chłopskie stronnictwo,PSL Lewica szczególną opieką otacza interesy ludu wiejskiego chłopów.
  • współpraca z socjalistami(czego wyrazem było wstąpienie do Tymczasowej Komisji Skonfederowanych Stronnictw Niepodległościowych)
  • radykalne zmiany społeczne:
    • jako pierwsi z ugrupowań ludowych opowiadali się za wywłaszczeniem wielkiej własności ziemskiej bez odszkodowania
    • szybkie przeprowadzenie reformy rolnej w drodze ustawy
    • upaństwowienie lasów
    • zorganizowanie handlu na zasadach spółdzielczych
    • państwowa własność środków produkcji w przemyśle
    • ścisła kontrola państwowa nad bankami
  • antyklerykalizm
  • forma rządu:wolna,niepodległa,ludowa Rzeczpospolita Polska oparta na woli ludu
  • nieprzychylne stanowisko wobec mniejszości żydowskiej(dalekie jednak od antysemityzmu),przychylne wobec mniejszości słowiańskich
  • w stosunkach międzynarodowych zgadzano się z federacyjną koncepcją Józefa Piłsudskiego

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz