czwartek, 2 czerwca 2016

Arnold Szyfman

Właściwie Arnold Zygmunt Stanisław Schiffmann(ur.23 listopada 1882 w Ulanowie,zm.11 stycznia 1967 w Warszawie)polski reżyser,dramaturg i dyrektor teatrów.

Życiorys
Urodził się w Ulanowie w rodzinie żydowskiej.W 1901 r.zdał maturę w III Gimnazjum im.Króla Jana Sobieskiego(obecnie II Liceum Ogólnokształcące)w Krakowie.Po maturze,w latach 1902-1905,studiował na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego.W latach 1903-1904 dodatkowo studiował na uniwersytecie w Berlinie.W maju 1906 roku uzyskał stopień doktora filozofii za rozprawę Analiza psychologiczna woli.W latach 1906-1908 współpracował z tygodnikiem Świat.Już w dzieciństwie zachwycił go teatr,na studiach zaczął pisać sztuki.Jedną z nich"Fifi"wystawił w 1906 r.w Teatrze Miejskim w Krakowie Ludwik Solski.W 1907 roku napisał komedię polityczną"Pankracy August I",której nigdy nie wystawiono.W Krakowie stworzył także własny teatrzyk"Figliki",który już po miesiącu zbankrutował.W 1908 roku za ukochaną aktorką przeprowadził się do Warszawy.W 1909 r.w restauracji Oaza przy ulicy Wierzbowej otworzył pierwszy w Warszawie kabaret literacko-artystyczny Momus,który prowadził do marca 1910 r.W tym samym roku przyjął chrzest w obrządku rzymskokatolickim.Z jego inicjatywy w 1909 r.rozpoczęto budowę Teatru Polskiego w Warszawie,który zainaugurował działalność w 1913 roku.Stanowisko dyrektora teatru pełnił do lipca 1915 r.oraz w latach 1918-1939.Zgromadził w nim znakomity zespół artystyczny.Warszawska scena na skarpie mogła wówczas poszczycić się największymi sławami aktorskimi,doskonałymi scenografami i wybitnymi reżyserami,którzy ukształtowali oblicze polskiego teatru w XX wieku.W Teatrze Polskim reżyserowali przede wszystkim Józef Sosnowski,Aleksander Zelwerowicz,a także później Leon Schiller,sam Szyfman rzadziej parał się inscenizacją,jednak stworzył na swojej scenie liczne spektakle,m.in.otwierającego jej działalność"Irydiona"Zygmunta Krasińskiego.Podczas II wojny światowej ukrywał się w Warszawie pod przybranym nazwiskiem.Po wyzwoleniu Warszawy przystąpił do odbudowy życia teatralnego stolicy.Od sierpnia 1945 roku objął stanowisko dyrektora Teatru Polskiego.W 1948 r.został odznaczony z okazji 40-lecia pracy zawodowej i odwołany ze stanowiska dyrektora Teatru Polskiego.W 1950 r.w wieku 68 lat,został dyrektorem Teatru Wielkiego w budowie.Także w to przedsięwzięcie zaangażował się bez reszty,nie zrezygnował z niego nawet,gdy w 1954 r.po raz kolejny wrócił do Teatru Polskiego.Zmarł w Warszawie.Jest pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.Arnold Szyfman pisał recenzje,artykuły,polemiki i sprawozdania,które publikował na łamach czasopism poświęconych teatrowi,m.in.Teatrze i Pamiętniku Teatralnym.Jego innowacje w zakresie inscenizacji,reżyserii,scenografii i gry aktorskiej zreformowały polską sztukę teatralną.
Odznaczenia
W 1935 r.został odznaczony Złotym Wawrzynem Akademickim Polskiej Akademii Literatury za szerzenie zamiłowania do polskiej literatury dramatycznej.W 1948 r.Prezydent RP Bolesław Bierut odznaczył go Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.W 1953 r.otrzymał Złoty Krzyż Zasługi.
Upamiętnienie
  • Tablica w holu Teatru Polskiego w Warszawie
  • Kamień pamiątkowy w Ulanowie

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz