Łasin

(niem.Lessen)miasto w woj.kujawsko-pomorskim,w powiecie grudziądzkim,siedziba gminy miejsko-wiejskiej Łasin.Miasto położone jest nad Jeziorem Łasińskim(tzw.jezioro Zamkowe)przy skrzyżowaniu drogi krajowej nr 16 z drogą wojewódzką nr 538.Według danych z 31 grudnia 2004 miasto miało 3271 mieszkańców.W Łasinie urodził się Zbigniew Dębski,powstaniec warszawski,podpułkownik WP.

Historia

Położona nad jeziorem osada istniała już za Bolesława Chrobrego.Pierwsza historyczna informacja o istnieniu osady o nazwie Łasin pochodzi z 1014.Prawa miejskie Łasin otrzymał od Krzyżaków w 1298.Nadania dokonał mistrz krajowy Meinhard z Querfurtu,który wydał przywilej na założenie miasta na prawie magdeburskim Janowi z Lasu(po łac.De Nemore).Krzyżacy otoczyli miasto murami,wałami i fosami,a przylegające do miasta jeziora i trzęsawiska naturalnie wzmacniały jego obronność.Podczas wojen z Krzyżakami był kilkakrotnie bezskutecznie oblegany przez Polaków(również pod wodzą króla Władysława Jagiełły).Pomimo zwycięstwa pod Grunwaldem Łasin nadal pozostał przy Zakonie.Dopiero w 1461 w dzień Wszystkich Świętych,kiedy to z uwagi na święto miasto nie posiadało należytej obrony,bramy stały otworem,a załoga była niekompletna miasto zostało zdobyte,obrabowane i spalone.Za panowania krzyżackiego Łasin należał do komturstwa(a później wójtostwa)Rogozińskiego.Historycznie Łasin zaliczany jest do Ziemi Chełmińskiej.
Kalendarium

• 1014 pierwsza historyczna informacja o istnieniu osady o nazwie Łasin
• 1298 prawa miejskie na prawie magdeburskim
• 1306 prawa miejskie na prawie chełmińskim
• 1461 Łasin powrócił do państwa polskiego
• 16 lipca 1526 Zygmunt I Stary potwierdził przywileje nadane miastu za czasów krzyżackich
• 1628 miasto zostało spalone przez Szwedów
• 1719 wielki pożar w mieście
• 1772 na skutek pierwszego rozbioru Polski Łasin został przyłączony do Prus
• 1833 utrata praw miejskich
• 1860 odzyskanie praw miejskich
• 1886 wybudowano linię kolejową łączącą Łasin z Gardeją
• 1892 rozebrano mury miejskie
• 1920 powrót Łasina do Polski
• 1 września 1939,ok.godz.11 miasto zostało zajęte przez wojska niemieckie.
• 26 stycznia 1945 miasto zostało zdobyte przez Armię Czerwoną.

Zabytki

• kościół archi prezbiterialny pw.św.Katarzyny,zbudowany w 1328 na miejscu dawnego drewnianego kościoła.Wielokrotnie przebudowywany w okresie od XVII do XX wieku.Obecny kościół zbudowany jest z czerwonej cegły w stylu gotyckim.Wystrój kościoła jest renesansowo-barokowy z pierwszej połowy XVIII wieku.Na chórze znajdują się organy z pierwszej połowy XIX wieku.Kościół nigdy nie posiadał dzwonnicy murowanej.Dzwonnica była drewniana i znajdowała się obok kościoła.Obecna o wysokości ok.10 m zbudowana została w XIX wieku.Umieszczone są w niej trzy dzwony odlane w Gdańsku(duży w 1719 i dwa mniejsze w 1739).
• wieża ciśnień(1893)
• gmach magistratu miejskiego(1900)
• pomnik ofiar II wojny światowej pochodzących z Łasina i okolic zamordowanych przez Selbstschutz.Tzw.pomnik na"Magdalence"stoi na miejscu dawnego kościoła pod wezwaniem św.Marii Magdaleny,który został zniszczony podczas drugiej wojny szwedzkiej w 1670.

Ponadto w Łasinie znajduje się Muzeum Pożarnictwa Ziemi Pomorskiej,istniejące przy miejscowej OSP Łasin.
Edukacja

• Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im.Kazimierza Jagiellończyka w Łasinie
• Zespół Szkół Publicznych w Łasinie
  • Szkoła Podstawowa
  • Gimnazjum Nr 1
• Przedszkole Miejskie w Łasinie

Sport
W Łasinie działa Ludowy Zespół Sportowy"Piast"Łasin.15 grudnia 2009 otworzono w Łasinie nowe boisko wybudowane w programie"Orlik 2012".Co roku przez miasto przejeżdża jeden z etapów Międzynarodowego Wyścigu Kolarskiego Juniorów o Puchar Prezydenta Grudziądza,często z metą w Łasinie.
Transport i komunikacja
Dworzec autobusowy w Łasinie obsługiwany przez„PKS Grudziądz”Sp. z o.o.Poza tym trasę Łasin-Grudziądz obsługuje firma TOMKAS.
Opieka zdrowotna

• Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej im.Macieja z Miechowa w Łasinie
• Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej"MEDYK"

Bezpieczeństwo publiczne

• Komenda Miejska Policji w Grudziądzu Posterunek w Łasinie
• Ochotnicza Straż Pożarna w Łasinie

Religia
Całe miasto należy do parafii katolickiej pw.św.Katarzyny,parafia należy do Diecezji toruńskiej.Łasin jest siedzibą dziekana Dekanatu Łasińskiego.Od 25.02.1995 roku Łasinie znajduje się również klasztor Sióstr Karmelitanek Bosych.Otrzymały one budynek klasztoru od sióstr Felicjanek.