wtorek, 12 maja 2015

Adam Kryński

Adam Antoni Kryński(ur.19 maja 1844 w Łukowie,zm.10 grudnia 1932 w Warszawie)językoznawca polski,profesor Uniwersytetu Warszawskiego i Lwowskiego.
Biografia
Kryński kształcił się w Warszawie w gimnazjum;od r.1862 studiował w Szkole Głównej na wydziale matematyczno-fizycznym,potem na filologiczno-historycznym.Tytuł magistra uzyskał w 1869 r.po napisaniu rozprawy O dźwiękach nosowych w językach słowiańskich(druk.w 1870 r.)Od r.1871 do 1891 r.był nauczycielem języków starożytnych i obcych w gimnazjum II w Warszawie.W 1874 r.wyjechał do Lipska,gdzie kształcił się u G.Curtiusa i Leskiena;z owego czasu pochodzą jego Listy z Niemiec,drukowane w Opiekunie domowym(1874–1875).W 1875 r.został członkiem komisji językowej Akademii Umiejętności w Krakowie,a w 1889 r.członkiem korespondentem Akademii.
Prace
  • O bezzasadnym odróżnianiu rodzaju nijakiego od męskiego w deklinacji przymiotników(1872 r.)
  • Objaśnienia do rozprawy W.Makuszewa(o rzekomym wpływie ruskim na piśmiennictwo staropolskie,Warszawa,1879 r.)
  • O języku Wojciecha Oczki(1881 r.)
  • Rozbiór gramatyki historyczno-porównawczej Małeckiego(1880 r.)
  • O pisowni polskiej(1882 r.)
  • Gwara zakopańska(Kraków,1883 r.)
  • Psałterz Jana Kochanowskiego z objaśnieniami,w wydaniu pomnikowym dzieł tego poety(1884 r.)
  • Stan.Skrodzkiego Porządek prawa bartnego z 1616 r.(Kraków,1885 r.)
  • Słownik wyrazów w Porządku,prawa bartnego(Kraków,1886 r.)
  • Gramatyka jęz.polskiego(Warszawa,1897 r.)
  • Pisownia polska
  • Języki słowiańskie,ich rozwój i stosunki wzajemne.Wykład wstępny w Uniwersytecie Lwowskim dnia 7-go maja 1908 r.(Lwów,1908 r.)[dostępne w zasobach ŚBC]
  • Prawidła pisowni polskiej.(Lwów,1910 r.)[dostępne w zasobach ŚBC]
  • O języku urzędowym doby dzisiejszej,zwłaszcza w sądownictwie.(Odczyt publiczny,wygłoszony 6 marca 1925 r.w auli Uniwersytetu Warszawskiego).(Warszawa,1925 r.)[dostępny w zasobach ŚBC]
  • Jan Karłowicz(1836-1903).Zarys życia i prac.(Warszawa,1923 r.)[dostępny w zasobach ŚBC]
  • W 1874 r.zaczął wydawać w Warszawie„Prace Filologiczne”wespół z Baudouinem de Courtenay,Janem Karłowiczem i L.Malinowskim.W okresie tym opublikował
    • Powieść o papieżu Urbanie z 1514 r.
    • Przegląd bibljograficzny prac naukowych o jęz.polskim(z K.Appelem)[dostępna w zasobach ŚBC]
    • O aoryście w jęz.polskim
    • Postaci osobliwe przysłówków
    • Głosy w dziele B.Opecia z 1522 r.pt.„Żywot Pana Jezu Krysta”
    • Żywot św.Eupraksji z 1524 r.
    • Wyjaśnienie kilku pytań z zakresu pisowni
    • Z historji wyrazów
  • O deklinacji polskiej(w Przeglądzie pedagogicznym)(1887/1888)
  • Język polski(1899 r.w Poradniku dla samouków)
  • szereg artykułów z działu językoznawstwa w Wielkiej Encyklopedji Ilustrowanej
Kryński był również jednym z redaktorów Słownika języka polskiego i autorem licznych życiorysów językoznawców.

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz