Maksymilian Gierymski

Maksymilian Dionizy Gierymski(ur.9 października 1846 w Warszawie,zm.16 września 1874 w Reichenhall)polski malarz,współtwórca polskiego realistycznego malarstwa pejzażowego XIX w.przedstawiciel szkoły monachijskiej,starszy brat Aleksandra Gierymskiego.Był synem Józefa,administratora Szpitala Ujazdowskiego w Warszawie i Julii z Kielichowskich.W 1862 r.ukończył Gimnazjum Realne o profilu matematyczno-przyrodniczym i zapisał się do Instytutu Politechnicznego w Puławach.Równocześnie pobierał lekcje gry na fortepianie.Muzyka pozostawała jego pasją do końca życia.Jako siedemnastolatek uczestniczył w powstaniu styczniowym.W 1863 r.porzucił uczelnię i wstąpił do oddziału powstańczego.W 1865 r.kształcił się w warszawskiej Klasie Rysunkowej.W 1867 roku otrzymał stypendium rządowe,dzięki któremu wyjechał do Monachium,gdzie wstąpił do Akademii Sztuk Pięknych.Wraz z innymi polskimi malarzami tworzył tzw.grupę monachijską.W 1868 r.przyjęty został do monachijskiego Kunstverein.W 1872 r.podczas wizyty w kraju zakochał się bez wzajemności w Paulinie Tomaszewicz(była to miłość jego życia).W 1872 r.na międzynarodowej wystawie w Berlinie otrzymał medal i dyplom za Wiosnę w małym miasteczku.Brał udział także w wystawach międzynarodowych w Monachium(1869 r.) i Wiedniu(1873 r.)W 1873 r.przebywał w Rzymie.W 1874 r.został członkiem Akademii Sztuki w Berlinie.Zmarł na gruźlicę w wieku zaledwie 28 lat.Zasadnicza część jego dorobku malarskiego powstała w ciągu niespełna 4 lat(1869-1874).Malował sceny batalistyczne i rodzajowe,sceny myśliwskie z XVIII w.utrzymane w stylu rokoka(tzw."zofty"),epizody z powstania styczniowego oraz nastrojowe pejzaże z Mazowsza i Podlasia(prowincjonalne miasteczka,polne drogi,wiejskie karczmy i chaty).Zajmował się też ilustracją książkową.Wywarł duży wpływ na twórczość m.in.Józefa Chełmońskiego,Stanisława Witkiewicza i swego brata Aleksandra.
Wybrane dzieła

• Adiutant sztabowy z 1830 roku(1869 r.)37,5x46 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Droga wśród drzew(1870 r.)35x28 cm,Muzeum Narodowe w Krakowie
• Jabłoń nad potokiem(ok.1868 r.)35x45 cm,Muzeum Narodowe w Krakowie
• Konna kawalkada w brzezince(1870-71),65,5x117 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Krajobraz jesienny studium pejzażu(1868-69),12,5x23,5 cm.Muzeum Narodowe w Warszawie
• Krajobraz leśny(1866 r.)33x43 cm,Muzeum Narodowe w Krakowie
• Krajobraz o wschodzie słońca przedświt(1869 r.)26,5x36,5 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Noc(1872-73),48x80 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Obóz Cyganów I(1867-68),40x63 cm,Muzeum Narodowe w Krakowie
• Obóz Cyganów II(1867-68),16x38 cm,Muzeum Narodowe w Krakowie
• Patrol powstańczy pikieta(1872-73),60x110 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Patrol powstańczy przy ognisku(1872 r.)Muzeum Narodowe w Poznaniu
• Pogrzeb mieszczanina(1868 r.)26x36 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Polowanie w lesie(1872 r.)27x32 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Potyczka z Tatarami(1867 r.)47x53 cm,Muzeum Sztuki w Łodzi
• Powstaniec z 1863 roku(1869 r.)31x24 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Rzeka(1868-70),24,8x32,9 cm,Muzeum Górnośląskie,Bytom
• Scena powstańcza w nocy(ok.1869 r.)54,5x82 cm.Muzeum Narodowe w Warszawie
• Sosny.Studium do obrazu"Czerkiesi pędzący do ataku"(1868 r.)43x29 cm,Muzeum Śląskie w Katowicach
• Szarża rosyjskiej artylerii konnej(1867 r.)40x60 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Trębacz Z polowania(ok.1872 r.)17x22 cm,Muzeum Okręgowe w Toruniu
• Wyjazd na polowanie I(1871 r.)65x116 cm,Muzeum Narodowe w Poznaniu
• Wyjazd na polowanie II(1871 r.)66x116 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Wymarsz powstańców ze wsi w 1863 roku(1867 r.)17,3x28,7 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Zima w małym miasteczku(1872 r.)76x126 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Zwiad kozaków kubańskich(1868-69),42x66,5 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie