Henryk Siemiradzki

Henryk Hektor Siemiradzki(ur.12 października/24 października 1843 w Nowobiełgorodzie,zm.23 sierpnia 1902 w Strzałkowie)polski malarz,przedstawiciel akademizmu.
Życiorys
Jego rodzicami byli Hipolit i Michalina z Pruszyńskich(siostra Anny Ciundziewickiej).Ojciec Henryka był wysokim oficerem armii Imperium Rosyjskiego,jednak dzieci zostały wychowane w tradycji polskiej,katolickiej.Na życzenie ojca ukończył Wydział Matematyczno-Przyrodniczy Uniwersytetu Charkowskiego,uzyskując stopień kandydata nauk przyrodniczych na podstawie dysertacji O instynkcie owadów.Następnie rozpoczął studia malarskie na Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu.W 1871 r.ukończył studia i uzyskał 6-letnie stypendium rządowe.Wyjechał do Monachium,odwiedzając po drodze po raz pierwszy w życiu Kraków.W Monachium spotkał wielu polskich malarzy,a wśród nich Józefa Brandta i Stanisława Witkiewicza.W 1872 r.wyjechał do Włoch.Zwiedził Wenecję,Florencję,Neapol,miał okazję zobaczyć wybuch Wezuwiusza,trafił w końcu do Rzymu,gdzie zamieszkał w pobliżu pl.Hiszpańskiego.W 1873 r.ożenił się ze swoją 18-letnią kuzynką Marią Pruszyńską z Koroleszczewicz nad Świsłoczą.Mieli czworo dzieci.W 1876 r.rodzina Siemiradzkich zamieszkała we własnej willi.W 1884 r.kupił dworek w Strzałkowie koło Radomska,gdzie przez wiele lat spędzał wraz z rodziną letnie wakacje.W 1901 r.zachorował,stracił mowę.Jesienią spotkał się jeszcze w Łodzi z Henrykiem Sienkiewiczem.Na krótko przed śmiercią za zgodą lekarzy wyjechał do Strzałkowa i tam zmarł.Był członkiem wielu akademii europejskich.Tematykę swych dzieł czerpał z antyku.Malował monumentalne,teatralne kompozycje.W 1879 r.ofiarował obraz Pochodnie Nerona miastu Kraków jako pierwszy obraz do krakowskiego Muzeum Narodowego.Był autorem wielu obrazów,a także kurtyn Teatru Miejskiego w Krakowie(1894 r.) i Teatru Wielkiego we Lwowie(1900 r.)Został pochowany w krypcie zasłużonych na krakowskiej Skałce.Był członkiem honorowym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i kawalerem Legii Honorowej.
Wybrane dzieła

• Amor i Psyche(1894 r.)51×33,7 cm,Lwowska Galeria Sztuki
• Chrystus i jawnogrzesznica(1873 r.)550×350 cm,Muzeum Rosyjskie w Sankt Petersburgu
• Chrystus i Samarytanka(1890 r.)106,5×184 cm,Lwowska Galeria Sztuki
• Chrystus w domu Marii i Marty(1886 r.)Ermitaż,Sankt Petersburg
• Chrystus w domu Marii i Marty(1886 r.)Lwowska Galeria Sztuki
• Cyganka(1877 r.)62×50 cm,Lwowska Galeria Sztuki
• Dirce chrześcijańska(1897 r.)263×534 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Fryne na święcie Posejdona w Eleusis(1889 r.)390×763,5 cm,Państwowe Muzeum Rosyjskie,Sankt Petersburg
• Krajobraz znad Świsłoczy(1873 r.)Muzeum Narodowe w Krakowie
• Kurtyna Teatru Miejskiego w Krakowie(1892-94),Teatr im.Juliusza Słowackiego w Krakowie
• Kurtyna Teatru Miejskiego we Lwowie(1899-1901),Lwowski Narodowy Akademicki Teatr Opery i Baletu im.Salomei Kruszelnickiej
• Kuszenie św.Hieronima(1886 r.)74,5×179,5 cm
• Męczeństwo śś.Tymoteusza i Maury,jego żony(1885 r.)Muzeum Narodowe w Warszawie
• Nauczanie św.Piotra(1889 r.)Wyższe Metropolitalne Seminarium Duchowne w Warszawie
• Nieukończony autoportret(po 1876 r.)Muzeum Narodowe w Krakowie
• Nimfa(1869 r.)153×156 cm,Lwowska Galeria Sztuki
• Nimfy wodne(po 1880 r.)Muzeum Sztuki,Riazań
• Odjazd z wyspy nocą(1890 r.)108×75 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Orfeusz w podziemiach(ok.1880 r.)Lwowska Galeria Sztuki
• Pochodnie Nerona(Świeczniki chrześcijaństwa)(1876 r.)385×704 cm,Muzeum Narodowe w Krakowie
• Portret Aleksandra Stankiewicza(przed 1892 r.)62×50 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Portret kobiety na palecie(1887 r.)33×50 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Portret Ludwika Wodzickiego(1880 r.)122×84 cm,Muzeum Narodowe w Krakowie
• Portret matki artysty(1887 r.)33×25,5 cm,Muzeum Narodowe w Krakowie
• Portret ojca(1887 r.)33×25,5 cm,Muzeum Narodowe w Krakowie
• Projekt kurtyny teatru im.Juliusza Słowackiego w Krakowie(1894 r.)60,3×90 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Rzymska sielanka(Łowienie ryb)(1879 r.)55,5×75 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Sadzawka Fauna(1881 r.)47×61,5 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Sąd Parysa.Pantomima na tarasie pałacu rzymskiego dostojnika(1892 r.)99×227 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Scena z życia pierwszych chrześcijan(ok.1872 r.)37×63 cm,Muzeum Narodowe w Krakowie
• Sielanka,20×17,5 cm,Lwowska Galeria Sztuki
• Sjesta patrycjusza(1881 r.)76×125 cm
• Szkic do obrazu żebrak,27,5×38,2 cm,Lwowska Galeria Sztuki
• Taniec wśród mieczów(1879-80),Galeria Trietiakowska,Moskwa
• U źródła(1898 r.)76×110 cm,Lwowska Galeria Sztuki
• Wazon czy kobieta(1878 r.)99×155 cm
• Z wiatykiem(1889 r.)60×130 cm,Muzeum Narodowe w Warszawie
• Za przykładem bogów(1899 r.)75×120 cm,Lwowska Galeria Sztuki
• Za Tyberiusza na Capri(1881 r.)101,5×216 cm,Galeria Trietiakowska,Moskwa
• Żebrzący rozbitek(1878 r.)208×293,5 cm

Wybrane duże płótna Henryka Siemiradzkiego są wystawiane w muzeach narodowych Polski,Ukrainy i Rosji.