Namysłów

(niem.Namslau)miasto w woj.opolskim,w powiecie namysłowskim,położone nad Widawą.Miasto jest położone w granicach Dolnego Śląska.Siedziba gminy miejsko-wiejskiej Namysłów.W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do starego woj.opolskiego.Prawa miejskie uzyskano ok.1249 roku.Według danych z 30 czerwca 2008 miasto miało 16297 mieszkańców.W mieście bardzo silnie rozwinął się przemysł spożywczy(zakłady ziemniaczane,wytwórnia lodów Nestle),ale także przemysł piwowarski(Browar Namysłów)oraz przemysł elektrotechniczny,metalowy i obuwniczy.W mieście znajduje się stacja kolejowa,z której odjeżdżają pociągi w kierunku Oleśnicy(i dalej Wrocławia)oraz Kluczborka i Lublińca,(linia do Lublińca).

Nazwa

W księdze łacińskiej Liber fundationis episcopatus Vratislaviensis(pol.Księga uposażeń biskupstwa wrocławskiego)spisanej za czasów biskupa Henryka z Wierzbna w latach 1295–1305 miejscowość wymieniona jest w zlatynizowanej formie Namislavia.Jeszcze w 1750 roku nazwa"Namysłów"wymieniona jest w języku polskim przez Fryderyka II pośród innych miast śląskich w zarządzeniu urzędowym wydanym dla mieszkańców Śląska.Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wydany w latach 1880-1906 notuje nazwę miasta pod polską nazwą Namysłów oraz niemiecką Namslau.
Historia

• 1041 Pierwsze wzmianki o Namysłowie jako osadzie
• XIII wiek Założenie miasta
• około 1249 Prawa miejskie
• 1313-1323 istnienie samodzielnego księstwa namysłowskiego pod panowaniem Konrada I
• 1348 Pokój namysłowski między Kazimierzem Wielkim a cesarzem Karolem Luksemburskim,który stanowił o przyznaniu Śląska Czechom
• 1350 Budowa murów obronnych i czterech bram
• 1360 Początek budowy murowanego zamku
• 1377 Pożar
• 1439 Ugoda między kandydatami do tronu czeskiego księciem polskim Kazimierzem i Albrechtem Habsburgiem
• 1453 Namysłów i Wrocław odmawiają złożenia hołdu Władysławowi Pogrobowcowi
• 1466 Duży pożar,który niszczy połowę zabudowań
• 1469 Namysłów uznaje za swego władcę Macieja Korwina
• 1483 Kolejny duży pożar niszczy miasto
• 1479 Miasto pod panowaniem Władysława Jagiellończyka
• XV wiek:Ożywienie handlu
• 1526 Miasto należy do dynastii Habsburgów
• XVI wiek W czasie wojny trzydziestoletniej zdobyte przez Szwedów
• 1703 Zamek sprzedany zakonowi krzyżackiemu
• 1741 Miasto przechodzi we władanie Prus
• 1756-1763 W czasie wojny siedmioletniej zajmowane przez Austriaków i Rosjan
• 1806-1807 Okupowane przez Francuzów
• 1862 Połączenie telegraficzne z Wrocławiem
• 1868 Uruchomienie linii kolejowej Wrocław-Kluczbork
• 1899 Druga linia do Opola
• 1939-1945:W czasie wojny znajduje się tu podobóz obozu koncentracyjnego w Groß-Rosen.
• 21 stycznia 1945 Namysłów zajęty przez Armię Czerwoną
• 30 kwietnia 1945 Namysłów przejęty przez polską administrację
• 17 listopada 1947 zebranie założycielskie Towarzystwa Burs i Stypendiów w Namysłowie,na prezesa wybrano Aleksandra Pankiewicza przewodniczącego Powiatowej Rady Narodowej.W 1949 r.TBS liczył już 129 członków.
• 1959 Powstało Koło Miłośników Ziemi Namysłowskiej,w tym czasie było to pierwsze tego typu stowarzyszenie na Opolszczyźnie.Staraniem działaczy koła powołano muzeum,które zlokalizowano w trzech salach namysłowskiego ratusza.
• 23 lutego 1973 otwarto nowy lokal Muzeum Ziemi Namysłowskiej.
• 24 lipca 1980 Zakład Elektroniki Motoryzacyjnej przyłączył się do strajku solidarnościowego strajkujących zakładów Wrocławia.Strajk w Namysłowie był najprawdopodobniej pierwszym strajkiem na Opolszczyźnie w 1980 r.
• 31 października-1 listopada 1983 odbyło się zebranie TKK"Solidarność"podziemnego kierownictwa całego ruchu w składzie:Zbigniew Bujak,Tadeusz Jedynak,Bogdan Lis,Eugeniusz Szumiejko,Marek Muszyński(używający pseud.Witold),Jerzy Zdrada oraz Jan Krzysztof Bielecki.

Zabytki

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są:

• układ urbanistyczny
• kościół par.pw.śś.Piotra i Pawła,późnogotycki z l.1405-1441 XV w.XVI w.w rejestrze.Ogrodzenie z bramą,z 1713 r. i figura św.Jana Nepomucena,z 1730 r.wypisane z księgi rejestru
• kościół fil.pw.Niepokalanego Poczęcia NMP,XV/XVI
• zespół klasztorny franciszkanów,ul.Krótka 4,z XIV-XVIII w.:gotycki kościół z XIV w.ob.magazyn,klasztor,ob.dom mieszkalny
• kaplica cmentarna pw.Świętej Trójcy,z l.1708-1709
• park miejski,z poł.XIX w.
• zamek książęcy, z 1360 r.XVI-XIX w.:studnia na dziedzińcu zamkowym z ok.1600 r.
• mury obronne,fragmenty z l.1350-1415,XVII w.XIX w.:baszta,ul.Kościelna 10,mur,ul.Forteczna 4,mur i dwie baszty(pn.-zach.)mur i trzy baszty,ul.Wojska Polskiego,mur i dwie baszty(pd.-zach.)mur i jedna baszta(pn.-wsch.)mur(pn.-zach.)mur(pn.)brama Krakowska,z 1390 r.XIV w.XIX w.wypisana z księgi rejestru
• ratusz,z 1374 r.XV-XIX w.z 57-metrową wieżą
• zespół szpitala miejskiego,ul.Oleśnicka 10,z l.1911-1912:budynek prosektorium z kaplicą,pawilon oddziału dziecięcego,budynek mieszkalno-warsztatowy;altana,drewniana;magazyn,ogrodzenie z bramą,park
• dom,ul.Chrobrego 6,wypisany z księgi rejestru
• dom„Burmistrzówka”,ul.Krakowska 29,z XVIII w.z poł.XIX w.
• dom,ul.Obrońców Pokoju 28,z poł.XIX w.
• domy,Rynek 3,4,5,6,24(d.27),z XVI w.XVIII w.XIX w.wypisane z księgi rejestru
• dom,Rynek 12,z k.XIX w.
• domy,ul.Staszica 4,6,z XVI w.XVIII w.XIX w.wypisane z księgi rejestru
• szkoła ewangelicka,ul.Szkolna 4,szachulcowa,z 1789 r.
• zespół browaru,ul.Chrobrego 26,z l.1870-1910:stara słodownia z warzelnią i suszarnią,nowa słodownia z suszarniami,leżakownia i fermentownia,maszynownia i magazyn beczek,kompleks bud.Pomocniczych,magazyn jęczmienia,ul.Kolejowa 18 a.

inne zabytki:

• renesansowa fontanna
• synagoga
• cmentarz żydowski.

Demografia

Lata	Mieszkańcy
1875	5383
1880	5868
1885	5890
1890	6167
1910	6062
1933	7325
1939	8196
1983	13700
1998	16700
2006	16498
2007	16358
2008	16297

Osiedla mieszkaniowe
Na terenie Namysłowa istnieje 6 osiedli mieszkaniowych: Numer Ulice Osiedle nr I Armii Krajowej,Chrobrego,Dubois,Dworcowa,Forteczna,Harcerska,Jagiellońska,Komuny Paryskiej,Kościelna,Krakowska,Obrońców Pokoju,Piastowska,Pocztowa,Podwale,Rynek,Skwer Kardynała Wyszyńskiego,Staszica,Szkolna,Waryńskiego,Wojska Polskiego,Wróblewskiego,3 Maja,Bohaterów Warszawy,Partyzantów,Piłsudskiego,plac Powstańców Śląskich,plac Wolności,Sikorskiego,Wały Jana III Osiedle nr II Asnyka,Boczna,Braterska,Broniewskiego,Dąbrowskiego,Gombrowicza,Kasprowicza,Kilińskiego,Kochanowskiego,Konopnickiej,Korczaka,Makuszyńskiego,Morcinka,Nałkowskiej,Norwida,Oleśnicka,Orzeszkowej,Parkowa,Pułaskiego,Sienkiewicza,Staromiejska,Sycowska,Tuwima,Wańkowicza,Wybickiego,Żwirki i Wigury Osiedle nr III Akacjowa,Cicha,Fabryczna,Jaśminowa,Kalinowa,Konwalii,Kwiatowa,Łączańska,1 Maja,Makowa,Malinowa,Mickiewicza,Pamięci Sybiraków,Polna,Tulipanowa,Różana,Słonecznikowa,Wrzosowa,Sworowskiego Osiedle nr IV Brzechwy,Brzeska,Buczka,Chopina,Drzewieckiego,Kopernika,Kościuszki(częściowo),Moniuszki,plac Pod Grzybkiem,Sejmowa,Stawowa,Jana Pawła II,Narutowicza,Ogrodowa,Okrzei,Pastewna,Prusa,Słoneczna,Tęczowa,Wiejska,Żeromskiego Osiedle nr V Mariańska,Reymonta Osiedle nr VI Dąbrowskiej,Długosza,Falskiego,Grunwaldzka,Iwaszkiewicza,Kolejowa,Kościuszki(częściowo),Kraszewskiego,Krzywa,Oławska,Plater,Reja,Skłodowskiej,Witosa
Oświata
Namysłów stanowi regionalny ośrodek oświatowy,ściągający uczniów z całego powiatu,a także z pobliskich terenów województwa wielkopolskiego(Rychtal),dolnośląskiego(Bierutów)czy powiatu kluczborskiego(Wołczyn). W mieście funkcjonują: Szkoły podstawowe: Szkoła Podstawowa nr 3 Szkoła Podstawowa nr 4 z oddziałami integracyjnymi Szkoła Podstawowa nr 5 Gimnazja: Gimnazjum nr 1 Gimnazjum nr 2 Szkoły ponadgimnazjalne: I Liceum Ogólnokształcące Zespół Szkół Mechanicznych: I Liceum Profilowane Technikum nr 1 Zasadnicza Szkoła Zawodowa nr 1 Uzupełniające Liceum Ogólnokształcące po ZSZ Zespół Szkół Rolniczych: II Liceum Ogólnokształcące II Liceum Profilowane Technikum nr 2 Zasadnicza Szkoła Zawodowa Nr 2 Rolnicze Centrum Kształcenia Ustawicznego Zespół Szkół Specjalnych: Szkoła Podstawowa Specjalna Gimnazjum Specjalne Zasadnicza Szkoła Zawodowa Specjalna Państwowa Szkoła Muzyczna I Stopnia
Kultura
Namysłowski Ośrodek Kultury Zespół Teatralny"Bez Atu" Biblioteka Publiczna w Namysłowie
Namysłowska prasa wydawana po 1945
Namysłów posiada bogata tradycję wydawania prasy lokalnej i samorządowej,przy czym liczba wszystkich tytułów,ukazujących się tu od 1945 roku,jest dziś trudna do ustalenia.W okresie PRL wydawane były:„Trybuna Namysłowska”miesięcznik Powiatowego Komitetu Frontu Narodowego w Namysłowie oraz„Rocznik Statystyczny Powiatu Namysłów”.Po przełomie 1989 roku nastąpił prawdziwy wysyp różnych periodyków ukazujących się najczęściej dość nieregularnie: „Gazeta Namysłowska.Magazyn Samorządowy” „Gazeta Ziemi Namysłowskiej” „GraVers.Niezależne Czasopismo Literackie” „Informator Wędkarski.Magazyn Namysłowskich Wędkarzy” „Kurier Namysłowski.Prywatny Miesięcznik Lokalny” „Namysłowianin.Bezpłatna Gazeta Lokalna” „Namysłowski Magazyn.Namysłowski Powiatowy Magazyn Samorządowy” „Nowiny Namysłowskie” „Obserwator Namysłowski”(najprawdopodobniej jedyne czasopismo,które wychodziło w drugim obiegu a następnie jawnie od 1989 roku) „Wieści Namysłowskie” „Z Prawej Strony.Miesięcznik ziemi namysłowskiej” Własne organa prasowe posiadają miejscowe parafie katolickie: „Apostolskie Ścieżki.Namysłowskie Pismo Religijno–Duszpasterskie”Parafia Św.Apostołów Piotra i Pawła. „Pokój i Dobro.Gazeta parafii św.Franciszka z Asyżu i św.Piotra z Alkantary” Na koniec warto wspomnieć,że własne pismo wydają także Niemcy dawni mieszkańcy Namysłowa,„Namslauer Heimatfreunde”drukowany jest w Boon.
Wspólnoty religijne
Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzą następujące kościoły i związki wyznaniowe: Kościół Rzymskokatolicki Parafia pw.Świętych Apostołów Piotra i Pawła Parafia pw.Św.Franciszka z Asyżu i Św.Piotra z Alkantary Kościół Zielonoświątkowy Zbór Kanaan Świadkowie Jehowy,Sala Królestwa i zbór w Namysłowie
Miasta partnerskie
Nebelschütz Linz nad Renem Hluczyn Jaremcze Kisköre

Namysłowianie(tu urodzeni lub zamieszkali)
Duchowni ks.dr Martin Gritz(1916-2002)działacz antyfaszystowski,wykładowca teologii oraz duszpasterz Bundeswehry,swoją bibliotekę przekazał w darze Uniwersytetowi Śląskiemu w Katowicach. Jan Licinius(po 1633)autor dzieł kościelnych. Konrad Negius(1546-1617)autor kazań w j.polskim. Bartłomiej Bencke(Benckius)(1561-1611),znany pastor i poeta niemiecki,autor poematu o bitwie pod Byczyną. Zacharias Herrmann(1643-1716),duchowny ewangelicki przy kościele Krzyża w Lesznie,Generalny Senior Kościołów Wyznania Augsburskiego w Wielkopolsce,twórca około 300 pieśni kościelnych Naukowcy Alfred Bielschowsky(1871-1940)niemiecki oftalmolog(badacz chorób oczu)poch.żydowskiego,profesor uniwersytetów w Niemczech i USA, Leszek Kuberski(1956-2006)historyk,badacz dziejów Łużyc i Galicji,profesor Uniwersytetu Opolskiego. Przedsiębiorcy Augustyn Haselbach właściciel browaru Aktorzy Tadeusz Szymków Kamila Calińska Ewa Lorska-Tęciorowska Sportowcy Krystian Brzozowski Krzysztof Jankowiak Janusz Trzepizur urodzony 21 maja 1959 w Namysłowie Marta Chrust-Rożej Michał Markowski urodzony w Namysłowie piłkarz,obrońca Zawiszy Bydgoszcz(od 2011).Były zawodnik Startu Namysłów(2006-07),GKP Gorzów Wielkopolski(2011) i Zagłębia Lubin(2007-11). Poeci,twórcy kultury Tadeusz Harjasz prezes Namysłowskiego Towarzystwa Kulturalno-Oświatowego,historyk regionalista autor prac o Namysłowie. Kazimierz Kuliński prezes Namysłowskiego Towarzystwa Kulturalno-Oświatowego,historyk regionalista autor prac o Namysłowie. Kordian Michalak Ewa Kaca Jan Płaskoń poeta,dziennikarz Politycy,parlamentarzyści i samorządowcy Andrzej Misiołek senator VII kadencji Ryszard Wilczyński wojewoda opolski Teresa Ceglecka-Zielonka posłanka V kadencji Adam Cichocki ur.1 II 1956 w Namysłowie,działacz opozycyjny,wojewoda lubelski. Andrzej Markowiak poseł,prezydent Raciborza,wiceminister. Wynalazcy i budowniczowie August Fuhrmann(1844-1924)urodzony w Namysłowie twórca pierwszego fotoplastikonu zwanego Cesarską Panoramą we Wrocławiu.