Miłomłyn

(niem.Liebemühl,prus.Līwasmalūns)miasto w woj.warmińsko-mazurskim,w powiecie ostródzkim,siedziba gminy miejsko-wiejskiej Miłomłyn.Położone nad Kanałem Elbląskim.W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do woj.olsztyńskiego.Według danych z 2012 roku miasto liczyło 2431 mieszkańców.W 1945 spalony przez Armię Czerwoną,zniszczony w 90%.Ważny węzeł wodny na Kanale Elbląskim.Przystanek autobusowy,ośrodek zdrowia,apteka,bank,poczta,restauracja,hotel,Centrum Rehabilitacji Kardiologicznej i Ogólnomedycznej.

Historia

Miejscowość powstała na przełomie XIII i XIV w.najpierw jako strażnica krzyżacka.Na początku XIV w.zbudowano zamek i młyn,a obok powstało osiedle targowe Liwemühl(Młyn nad Liwą),które w 1335 r.uzyskało prawa miejskie.Prawa miejskie Miłomłyn utracił w 1945 i ponownie uzyskał w 1 stycznia 1998.Nazwa zniekształcona Liebemühl została przetłumaczona przez Polaków jako Miłomłyn.W czasie wojny polsko-krzyżackiej w 1414 r. i w trakcie wojny trzynastoletniej miasto na krótko przechodziło w ręce polskie.W latach 1567-1587 rezydowali na tutejszym zamku ostatni ewangeliccy biskupi pomezańscy.W wieku XVII Miłomłyn zniszczyli Szwedzi,a w roku 1807 i 1813 kolejne przemarsze wojsk francuskich,pruskich i rosyjskich.W latach 1818–1945 należał do wschodniopruskiego powiatu ostródzkiego.Do rozwoju miejscowości w XIX w.przyczyniła się budowa Kanału Elbląskiego oraz doprowadzenie kolei(trasa Ostróda Elbląg)w roku 1893.Linia kolejowa została rozebrana w 1945 r.Druga linia kolejowa łączyła Ostródę i Morąg(zbudowana w 1903 r.)W tym czasie Miłomłyn stał się węzłem dróg wodnych i kolejowych oraz ośrodkiem handlu drewnem.Miłomłyn znajduje się na terenie krainy historycznej Prusy Górne. II wojna światowa
W 1945 roku do Miłomłyna wycofała się jedna z trzech grup kompanii piechoty garnizonu czerwonych koszar broniących Ostródy przed Armią Czerwoną,a dokładnie odcinka Kajkowo Bukwałd.Grupą tą dowodził Bruno Kowalzik,liczyła ona 50-60 żołnierzy.Żołnierze przedzierali się przez lasy miejscowości Piławki pod ostrzałem artylerii,gdy już dotarli do samego Miłomłyna,zostali załadowani na ciężarówkę i ewakuowani do Morąga.
Zabytki

• Pozostałości murów miejskich z XVI w.
• Neogotycki kościół parafialny pod wezwaniem św.Bartłomieja,z XIX/XX w.wzniesiony w latach 1898-1901.Ołtarz główny barokowy,z rzeźbami Ostatnia Wieczerza,Zmartwychwstanie,Złożenie do Grobu.Ambona z roku 1715.Przy kościele dzwonnica z XIV w.pozostałość po poprzednim,gotyckim kościele(rozebrany w połowie XIX w.)
• Kaplica ewangelicka(przy ul.Twardej)z XIX w.
• Neogotycka kaplica cmentarna z początku XX w.
• Domy z XVIII i XIX w.zabudowa małomiasteczkowa(ul.Kościelna,Rynkowa,Twarda).
• Dawny folwark Przejazd,dwór z XIX w.(przy śluzie Miłomłyn).

Transport

• Droga ekspresowa nr S7 Gdańsk Warszawa Radom Kielce Kraków Chyżne

Sport
W mieście funkcjonuje klub sportowy LKS Tęcza Miłomłyn.
Wspólnoty wyznaniowe

• Kościół rzymskokatolicki
  • Parafia św.Bartłomieja w Miłomłynie
• Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy
  • Sala Królestwa

Znani mieszkańcy

• Stanisław Gorczyca
• Danuta Siedzikówna
• Wojciech Zbanyszek